زنان
شغل‌های مردانه زیر دست بانوان
زنان بسیاری در شیراز برای امرار معاش شغل‌های مردانه انتخاب کرده‌اند
امیر عفاف| شیراز- خبرنگار:
با دست‌های ظریف و زنانه‌اش دنده اتوبوس را جابه‌جا می‌کند و در ایستگاه، آرام پدال ترمز را می‌فشارد تا مسافران خط 148 شیراز پیاده و سوار شوند. دستش را در تنور داغ نانوایی دراز می‌کند و با شتاب سنگک کنجدی را روی سنگ‌های لغزنده به سمت خود می‌کشد.
زیر آفتاب نقاب زده و از دیگ‌های برنج و خورش که روی صندوق عقب ماشین اسقاطی خود گذاشته برای مشتریانی که صف کشیده‌اند، غذا پیمانه می‌کند. پای دار قالی سرفه می‌کند و رج می‌شمارد یا سوزن چرخ خیاطی شیرنشان قدیمی را روی پارچه حرکت می‌دهد. در کارگاه تراشکاری با دقت فلزی را تراش می‌دهد و براده‌ها را با فرچه‌ای پاک می‌کند... این خلاصه‌ای از داستان زندگی زنانی است که دوشادوش مردان کار می‌کنند. آنها در این گزارش از گرفتاری‌های روزمره‌شان گفته‌اند.
رانندگی برای کسب روزی
مسافران اتوبوس خط 148 «مریم صفری» را می‌شناسند؛ بانویی که از بچگی دلباخته شغل پدر شد و برای رانندگی ماشین‌های سنگین گواهینامه پایه یک گرفت. او که ثابت کرده زن‌ها توانایی انجام کارهای سخت و مردانه را هم دارند، علاقه‌اش به رانندگی با اتوبوس‌های بین‌شهری را هم پنهان نمی‌کند و می‌گوید: به دلیل این‌که باید به همسر و دخترم رسیدگی کنم نمی‌توانم با اتوبوس بین شهری فعالیت خود را ادامه بدهم.
این بانوی 37 ساله که برای کسب درآمد شغل غیرمتعارفی را انتخاب کرده است، اضافه می‌کند: همسرم با این شغل مشکلی ندارد، اما دخترم حساسیت نشان می‌دهد و سعی می‌کند پنهان بماند.
صفری کسب درآمد برای تامین مخارج زندگی را برای همه زنان ضروری می‌داند و می‌افزاید: شرایط اقتصادی به گونه‌ای نیست که گذران زندگی با یک نان‌آور میسر باشد.
وی از رفتار برخی مردان هنگام رانندگی انتقاد می‌کند و می‌گوید: برخی از آنها وقتی متوجه می‌شوند راننده اتوبوس یک زن است با بوق زدن و سبقت غیرمجاز تمرکزم را به هم می‌ریزند.
صفری لیسانس مدیریت خدمات آموزشی دارد و برای آزمون کارشناسی ارشد هم پذیرفته شده، اما به دلیل شرایط کاری و گرفتاری‌های شخصی، تحصیل را ادامه نداده است.
«فرح جابری» که 7 سال است با رانندگی تاکسی امرار معاش می‌کند، وظیفه سرپرستی خانواده را برعهده دارد. او نیز در خصوص مشکلات حرفه‌اش می‌گوید: دولت هیچ‌گونه تسهیلاتی برای رانندگان تاکسی قائل نمی‌شود و برای تامین مایحتاج ضروری مانند لاستیک و تعمیرات خودرو در تنگنا قرار گرفته‌ایم.
جابری به نرخ جدید کرایه تاکسی در شیراز اشاره و اضافه می‌کند: بعد از 2 سال برای هر کورس 100 تومان مصوب کرده‌اند که فقط موجب درگیری میان راننده و مسافر شده است.
فروش غذا در خیابان
«زینب مرادی» در ورودی شهر جدید صدرا، پراید فرسوده خود را کنار اتوبان پارک کرده و غذای خانگی می‌فروشد. او تابلویی بزرگ کنار صندوق عقب ماشین نصب کرده که نشان می دهد خورش قیمه و کلم‌پلوی شیرازی را نصف قیمت خوراک‌فروش‌های شیراز می‌فروشد. او که می داند فروختن غذا در حاشیه اتوبان تخلف محسوب می‌شود، درباره وضعیت معیشتی خانواده‌اش می‌گوید: شوهرم کارگر است و حقوقش با پرداخت اجاره‌خانه تمام می شود؛ به همین دلیل ناچارم با درآمد این کار هزینه‌های روزمره زندگی و مخارج فرزندم را تامین کنم. او از ماموران شهرداری و بهداشت هراس دارد، اما راه دیگری پیش پای خود نمی‌بیند و مجبور است از تخصص خود در آشپزی استفاده کند.
نانوایی و تراشکاری
دختر جوانی که در یکی از نانوایی‌های مرکز شهر، نان خود را از تنور آتش به خانه می‌برد، برای تامین مخارج خانواده راه دیگری نیافته است. او که مایل نیست نامش در این گزارش قید شود، معتقد است: شغل هرچقدر سخت و توان‌فرسا باشد ایرادی ندارد و نجابت و رفتار پاکیزه است که ملاک قضاوت دیگران قرار می‌گیرد.
«مریم زارع» نیز دختر دیگری است که با همکاری مادرش که به عنوان زن سرپرست خانوار تحت حمایت کمیته امداد قرار دارد، کارگاه تراشکاری کوچکی در یکی از محله‌های اطراف شیراز دایر کرده است و به صورت محدود سفارش می‌پذیرد. او که در اندیشه گسترش این کارگاه کوچک و خانوادگی است، می‌گوید: دریافت تسهیلات از بانک‌ها و شرایط بازپرداخت بسیار دشوار شده است.
مشکلات فرش‌بافی و خیاطی
«فاطمه قرباننژاد» بافت و فروش قالی را برای کسب درآمد انتخاب کرده است. او که همسر خود را در سانحه تصادف از دست داده است و گاهی خیاطی نیز می‌کند در خصوص وضعیت اشتغال بانوان می‌گوید: مسئولان باید شرایطی را فراهم کنند تا زنانی که در این زمینه فعال هستند نتیجه زحمات خود را با قیمت ارزان نفروشند.
وی ادامه می‌دهد: فرش‌بافی و خیاطی از آن دسته مشاغلی به شمار می‌روند که بر جسم افراد تاثیر منفی می‌گذارند و بعد از چند سال خطر بیماری‌های سخت و حتی خانه‌نشینی را به دنبال دارند، بنابراین برخورداری از مزایای بیمه ضروری است و دولت باید در این خصوص نگاه مهربان‌تری داشته باشد.
قرباننژاد در عین حال از حمایت‌های کمیته امداد فارس قدردانی می‌کند و می‌افزاید: این نهاد برای بسیاری از زنان اشتغال ایجاد کرده و با ارائه تسهیلات بدون بهره و بلندمدت زمینه فعالیت آنها را در عرصه فرش بافی فراهم کرده است.
گسترش طرح‌های اشتغال‌زایی
معاون اشتغال و خودکفایی کمیته امداد امام‌خمینی(ره) فارس در خصوص ایجاد اشتغال برای زنان تحت حمایت، می‌گوید: این نهاد در 7 ماه امسال برای 1872 زن تحت حمایت طرح اشتغال ایجاد کرده است که در مجموع ۲ هزار و ۲۴۶ زن به واسطه آن مشغول به کار شده‌اند.
«سیدعلی حسینی» با اشاره به این‌که 1170 نفر از این زنان سرپرست خانوار هستند، می‌افزاید: برای اجرای طرح‌ها ۲۷۳ میلیارد و ۷۷۰ میلیون ریال اعتبار از محل صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت و بند ب تبصره ۱۶ قانون بودجه سال ۹۷ هزینه شده است.
وی اضافه می‌کند: از این تعداد شغل ایجاد شده برای زنان تحت حمایت، یک هزار و یک طرح در روستاها و مابقی در شهرستان‌ها ایجاد شده است.
حسینی با بیان این‌که طرح‌های اشتغال‌زایی در زمینه‌های مختلفی اجرایی شده، ادامه می‌دهد: از مجموع شغل‌های ایجاد شده ۴۰ مورد حمل‌و‌نقل، ۹۸۵ مورد خدمات،۴۴۰ مورد دام‌پروری، ۱۱مورد زنبورداری، ۲۳ مورد صنایع‌دستی،۳۱ مورد صنعتی تولیدی، ۵۴ مورد کشاورزی، ۵۴ مورد پرورش طیور و ۲۳۴ مورد فرش و گبه بوده است.
در همینه زمینه :
