31سال در انتظار تصویب

مائده امینی 

اولین بار ماجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده از سال 68 مطرح شد. روزنامه‌های فروردین 1368 نوشته‌اند مجلس بحث و بررسی لایحه مالیات بر ارزش افزوده را آغاز کرده است. حتی فهرست کالاهایی که مشمول این مالیات می‌شدند به روزنامه‌های رسمی کشور داده شده بود.

البته پیش از این و در سال 66 یک‌بار دیگر این لایحه به شکل جدی به صحن علنی مجلس برده شده بود اما با وجود تصویب بخشی از این لایحه در مجلس وقت، به‌علت مقارن شدن با شرایط جنگ تحمیلی و سیاست تثبیت قیمت‌ها، این لایحه توسط دولت پس گرفته شد. در واقع سال 68 وقتی دوباره پای مباحث مالیاتی به مجلس کشیده شد که کشور بعد از 8سال جنگ طعم ثبات را می‌چشید.

کدام کالاها مشمول دریافت مالیات شدند؟ 

دسته‌بندی کالاها برای تخصیص مالیات بر ارزش‌افزوده به آنها در نوع خود جالب بوده است. جراید وقت فهرستی از قول مجلس چاپ کرده و نوشته بودند به این کالاها و خدمات قرار است مالیات بر ارزش‌افزوده اختصاص پیدا کند. فهرست اعلام‌شده در آن روزها از این قرار است: طلا، نقره‌جات، ساعت، مبل، صندلی، اجناس عتیقه، مجسمه، تابلوهای نقاشی، مصنوعات صنعتی، دستگاه‌های سرگرمی الکترونیک، ضبط و پخش صوت، رادیو، تلویزیون، وسایل صوتی، یخچال، فریزر، لباسشویی، اجاق گاز، جاروبرقی، دوربین‌های عکاسی و فیلمبرداری، کاغذ دیواری و پارکت، لوستر، چینی، بلور و کریستال، سنگ‌های تزیینی ساختمانی، عطریات و ادکلن، لوازم آرایش، اسباب‌بازی، ابزار و ادوات موسیقی، تفنگ و انواع وسایل شکار، ماشین‌های اداری، حمام، سونا، گل، خدمات تورهای مسافرتی به استثنای زیارتی، هتل‌ها، آژانس‌های اتومبیل کرایه، پارکینگ وسایل نقلیه، کارواش‌ها، تالارهای پذیرایی، باشگاه‌ها و خدمات انبارداری و سرایداری و بار‌اندازی.

31سال انتظار

5دولت و 5مجلس بعد از انقلاب پیگیر اجرای مالیات بر ارزش‌افزوده بودند. در نهایت قانون آزمایشی مالیات بر ارزش افزوده در خردادماه ۱۳۸۷ در آخرین روزهای مجلس هفتم تصویب شد و اول تیر همان سال توسط رئیس دولت نهم برای اجرا تا شهریور سال ۱۳۹۲ ابلاغ شد اما هنوز که هنوز است این قانون به شکل آزمایشی در کشور اجرا می‌شود و رنگ رسمیت در ایران به‌خود نگرفته است. 

هم‌اکنون قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده در مرحله تدوین قرار دارد. این در حالی است که تا سال ۲۰۰۵ میلادی، ۱۳۶ کشور جهان مالیات بر ارزش افزوده را اجرا کرده‌اند و هم‌اکنون ۱۶۶ کشور جهان از این نوع مالیات استفاده می‌کنند.

بعد از پایان یافتن جنگ تحمیلی در سال 68 لایحه مالیات بر ارزش‌افزوده  به صحن علنی مجلس کشیده شد