خروج هندی‌ها از فهرست شرکای تجاری ایران

تازه‌ترین اطلاعات منتشرشده از وضعیت تجارت خارجی 9ماه امسال حاکی از این است که هندی‌ها از هر دو فهرست شرکای بزرگ ایران در صادرات و واردات خارج شده‌اند درحالی‌که این کشور از تیرماه در فهرست شرکای اصلی تجارت خارجی ایران قرار گرفته و چهارمین فروشنده کالا به ایران بود. همچنین هند از مردادماه به‌عنوان پنجمین مشتری کالاهای صادراتی ایران وارد فهرست 5مقصد عمده صادرات غیرنفتی ایران قرار داشت اما در جریان تحولات 9ماهه تجارت خارجی کشور، از هر دو فهرست حذف شده است.

به گزارش همشهری، براساس تازه‌ترین آمار منتشرشده از سوی گمرک، در 9ماهه امسال 86میلیون و 940هزار تن کالای غیرنفتی به ارزش 33میلیارد و 358میلیون دلار از ایران صادر شده که از نظر ارزش نسبت به دوره مشابه سال قبل 5.4درصد افزایش یافته است. از نکات قابل‌توجه در این دوره زمانی، افت 15.9درصدی ارزش واردات کشور است که نخستین دستاورد آن مثبت شدن تراز تجاری به میزان 738میلیون دلار بوده اما ازآنجایی‌که بخش قابل‌توجهی از واردات کشور را مواداولیه، ماشین‌آلات و کالاهای سرمایه‌ای تشکیل می‌دهد، افت شدید واردات می‌تواند زنگ خطری برای تولید کشور باشد. براساس آمارها، در 9ماهه امسال، میزان واردات قطعی کالا به ایران 23میلیون و 871هزار تن به ارزش 32میلیارد و 620میلیون دلار بوده که نسبت به‌مدت مشابه سال قبل 15.9درصد از نظر ارزش دلاری کاهش داشته و پیرو این اتفاقات مازاد تراز تجارت خارجی ایران به 738میلیون دلار رسیده است.

چه می‌فروشیم و چه می‌خریم؟

براساس آمارها 5 قلم عمده کالاهای صادراتی ایران در 9ماهه امسال مطابق معمول بوی نفت می‌دهد و به‌ترتیب شامل «میعانات گازی» به ارزش 2میلیارد و 776میلیون دلار، «گاز طبیعی مایع‌شده» به ارزش یک میلیارد و 815میلیون دلار، «پروپان مایع‌شده» به ارزش یک میلیارد و 356میلیون دلار، «متانول» به ارزش یک میلیارد و 142میلیون دلار و «سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به‌جز بنزین» به ارزش یک میلیارد و 113میلیون دلار بوده است. طبق گزارش گمرک ایران در این دوره زمانی 34.3درصد از ارزش کل صادرات ایران مربوط به پتروشیمی‌ها، 8.32درصد مربوط به میعانات گازی و 57.34درصد مربوط به سایر کالاها بوده است.
در مقابل عمده‌ترین کالاهای وارداتی به ایران در این دوره زمانی شامل ذرت دامی به ارزش یک میلیارد و 477میلیون دلار، قطعات منفصله جهت تولید اتومبیل سواری بنزینی (با ساخت داخل ۱۴ تا کمتر از ۳۰ به‌استثنای لاستیک) به ارزش یک میلیارد و 214میلیون دلار، برنج به ارزش یک میلیارد و 23میلیون دلار، لوبیای سویا به ارزش 944میلیون دلار و الکترود زغالی برای کوره‌ها به ارزش 437میلیون دلار بوده که از نظر ترکیب همواره ثابت است و تغییری در آن رخ نمی‌دهد.

عمده‌ترین مشتریان کالای ایرانی

در 9ماهه امسال به‌ترتیب 5 کشور عراق با 6میلیارد و 929میلیون دلار، چین با 6میلیارد و 749میلیون دلار، امارات متحده عربی با 5میلیارد و 134میلیون دلار، افغانستان با 2میلیارد و 337میلیون دلار و ترکیه با یک میلیارد و 912میلیون دلار مهم‌ترین مقاصد صادراتی ایران بوده‌اند.

از نکات قابل‌توجه در این مورد اینکه عراق برای دومین‌ماه در سال‌جاری به نخستین مقصد صادراتی ایران تبدیل شده است و هند که از مردادماه به پنجمین مشتری کالاهای ایرانی تبدیل شده بود از این فهرست حذف شده و جای خود را به ترکیه داده است. به‌نظر می‌رسد سخت‌تر شدن مبادلات مالی ایران در دوره تحریم و توسعه تجارت با همسایگان دلیل اصلی این اتفاق باشد.

در حوزه واردات به ایران نیز هند از فهرست شرکای عمده ایران خارج شده و جایگاه خود را به سوئیس داده است. بر این اساس در این دوره زمانی، کشورهای چین با 8میلیارد و 172میلیون دلار، امارات متحده عربی با 4میلیارد و 914میلیون دلار، جمهوری کره با یک میلیارد و 832میلیون دلار، آلمان با یک میلیارد و 825میلیون دلار و سوئیس با یک میلیارد و 794میلیون دلار، 5 کشور عمده صادرکننده کالا به ایران بوده‌اند و یکی از نکات قابل‌توجه آن قرار گرفتن دو کشور اروپایی شامل آلمان و سوئیس در این فهرست است که با وجود اعمال تحریم‌ها و راه‌اندازی نشدن کانال مالی ایران و اروپا، می‌تواند قابل‌توجه باشد.