شهری که 272روز بارندگی دارد

سمیرا رحیمی

اولین قطرات باران که آغاز به باریدن می‌کند، نگاهی کوتاه به اطراف، می‌تواند موضع‌گیری دیگران نسبت به این رویداد طبیعی دل‌انگیز را آشکار سازد؛ پناه‌گرفتن زیر سقف یک ساختمان، بالا‌کشیدن یقه کت، ‌سر‌گذاشتن کلاه یا باز‌کردن چتر و یا کند‌تر‍‌کردن سرعت قدم‌ها، نفس عمیق کشیدن برای حس بوی خاک باران‌خورده یا تلاش برای لمس قطرات باران و خودداری از پناه‌گرفتن زیر سقفی یا چتری که مانع از خیس‌شدن است؛ اگر احتمالا واکنش‌های گروه دوم را می‌پسندید و با برخورد قطره‌های سرد باران به‌صورت‌تان احساس شادی کودکانه‌ای در دلتان ایجاد می‌شود یا بلافاصله لذت لم‌دادن روی یک مبل، گوش‌دادن به صدای باران، نوشیدن یک فنجان چای‌داغ و خواندن کتاب مورد‌ علاقه‌تان را تجسم می‌کنید، شما یک پلوویوفیل (Pluviophile) هستید؛ واژه‌ای جدید که می‌توان آن را «باران‌دوست» یا «عشق باران» ترجمه کرد و به افرادی گفته می‌شود که همواره از گلایه دیگران درباره خیس‌شدن و سرمای باران متعجب هستند و نمی‌توانند درک کنند چطور کسی می‌تواند از باران متنفر باشد. با این‌همه اینطور به‌نظر می‌آید که عاشقان باران در اقلیت هستند و باران همیشه نمی‌تواند پدیده‌ای دوست‌داشتنی باشد؛ دست‌کم نه در شرایطی که افزایش دمای جهانی و افزایش سطح آب دریاها، شهرها و ساکنانشان را تهدید می‌کند. از یک‌سو بسیاری از ساکنان شهرهای باران‌خیز جهان، بارش باران مداوم را عامل مختل‌کننده برنامه‌های روزمره و همچنین دلیل بدحالی و افسردگی خود می‌دانند و از سوی دیگر، بارش باران در شهر‌هایی که موقعیت جغرافیایی‌شان ‌آنها را در برابر وقوع سیل آسیب‌پذیر ساخته‌است، می‌تواند نگرانی ناشی از افزایش احتمال وقوع سیل را در میان شهروندان افزایش دهد.


باران‌خیزترین‌ها



برگن، نروژ: این شهر پرباران‌ترین شهر جهان و اروپاست. تقریبا 270روز در سال در برگن باران می‌بارد و متوسط بارش در این شهر سرد بیش از 3000میلی‌متر است، از این‌رو برگن را شهر باران می‌نامند. شهروندان این شهر خود را به پوشیدن بارانی و چکمه‌های بلند عادت داده‌اند؛ چه در حال خرید باشند، چه درحال ملاقات با یک دوست. برگنی‌ها باران را مروارید شهر خود می‌دانند که توریست‌ها می‌توانند به‌صورت رایگان از آن استفاده کنند.

هیلو، هاوایی: متوسط بارش سالانه در این شهر 3220میلی‌متر است و 272روز از کل سال در این شهر باران می‌بارد اما وجود یک کوه آتشفشان فعال و برگزاری فستیوال‌های بومی باعث شده‌است تا سالانه توریست‌های فراوانی بی‌توجه به‌شدت بارش باران به این شهر سفر کنند. هیلو که در غرب جزیره هاوایی واقع شده‌است، در مسیر وزش باد قرار دارد از این‌رو پس از چند شهر آلاسکای جنوبی، چهارمین شهر مرطوب آمریکا شناخته می‌شود.

لائه، گینه‌نو پاپوآ: پایتخت استان موروب در گینه‌نو، دومین مرکز شهری وسیع در این کشور به شمار می‌رود که بیش از 100هزار نفر جمعیت دارد. متوسط بارش سالانه باران در این شهر 4600میلی‌متر است و این یعنی 246روز بارندگی در سال. نوع آب و هوای این شهر استوایی ‌است و تقریبا در هیچ ماهی از سال، میزان بارش در این شهر به کمتر از 200میلی‌متر نمی‌رسد.

کوچی، هندوستان: این شهر بندری در جنوب هندوستان واقع شده و قرار‌گیری‌اش در حاشیه اقیانوس و آب‌و‌هوای استوایی آن باعث شده تا متوسط بارش سالانه در آن به 3000میلی‌متر برسد. بیشترین حجم بارش در این شهر در 5‌ ماه از سال، ماه‌های می‌ تا اکتبر است و در مجموع 125روز از سال در این شهر هوا بارانی است.

سیل‌خیزترین‌ها

بارش باران در ایجاد سیل در شهر‌ها نقش کوچکی دارد. سیلاب‌های ناشی از بارش شدید باران معمولا به واسطه تخریب راه آب‌ها  طبیعی در شهرها و ناکارآمد‌بودن زیرساخت‌های شهری رخ می‌دهد. سیل‌خیزترین شهرهای جهان به واسطه بارش شدید باران در معرض خطر قرار ندارند، افزایش دمای هوای جهانی و افزایش سطح آب دریاهای جهان، اصلی‌ترین عواملی است که شهرهای ساحلی جهان را در معرض خطر آبگرفتگی قرار داده‌است. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که اگر دمای جهانی به 1.5درجه بیشتر از دمای دوران پیش‌صنعتی برسد، سطح آب دریاها تا سال 2100نزدیک به 40سانتی‌متر افزایش پیدا خواهد کرد. در چنین شرایطی، چندین شهر ساحلی جهان به دلایل جغرافیایی و تحت‌تأثیر عوامل برنامه‌ریزی شهری، به‌شدت در معرض سیل‌ و حتی به زیر‌آب‌رفتن قرار دارند. شهرهایی که درحال حاضر شاید قدرتمند و پایداربه‌نظر بیایند اما سراب‌هایی هستند که به افزایش سطح آب دریاها در معرض ویرانی قرار خواهند گرفت.

جاکارتا، اندونزی: جاکارتا درحال حاضر با سرعتی برابر 25.4سانتی‌متر در سال، به زیر آب فرو می‌رود. اصلی‌ترین عامل این پدیده حفر چاه‌های غیرقانونی است. وزن بالای ساختمان‌های شهر نیز بر فرورفتن جاکارتا به زیر‌آب بی‌تأثیر نیست. اگرچه متوسط بارش باران در این شهر نسبت به باران‌خیزترین شهرهای جهان ناچیز است- حدود 299میلی‌متر در ماه‌های پرباران- مجاورت این شهر با دریا، فرورفتن تدریجی شهر به زیر‌آب و نابودی سیل‌بند‌ها با هدف توسعه پروژه‌های ساختمان‌سازی، جاکارتا را به یکی از سیل‌خیزترین شهر‌های جهان تبدیل کرده‌است.



بانکوک، تایلند: بانکوک نیز با مشکلاتی شبیه به جاکارتا مواجه‌است. حفر چاه‌های غیرقانونی برای استفاده از آب مجانی و وزن بالای ساختمان‌ها درحال فشردن شهر به زیر سطح آب هستند. براساس نتیجه گزارشی دولتی که در سال 2015 توسط شهرداری بانکوک منتشر شد، این شهر بدون وقوع هیچ رویداد طبیعی تا 15سال دیگر به زیر آب دریا خواهد رفت.

لاگوس، نیجریه: زهکشی نامناسب آب در این شهر باعث شد تا شدت تخریب سیل سال 2011 در آن تشدید شود؛ نقطه ضعفی که می‌تواند این شهر را باری دیگر در معرض یک ویرانی بزرگ قرار دهد. همچنین تخمین‌ها بیانگر این است که 20سانتی‌متر افزایش سطح آب دریا می‌تواند 740هزار نفر از شهروندان این شهر را بی‌خانمان کند. این شهر همچنین با معضل برداشت بیش ‌از ‌حد آب‌های زیرزمینی مواجه است. خطر آبگرفتگی و سیلاب تا حدی لاگوس را تهدید می‌کند که مقامات شهری درحال برنامه‌ریزی ساخت جزیره‌ای جدید به‌عنوان پایتخت و مرکز تجاری نیجریه هستند؛ طرحی که خود می‌تواند به‌دلیل تغییر مسیر جریان آب به سمت دیگر بخش‌های ساحلی لاگوس، خطر سیل‌گرفتگی این شهر را تشدید کند.

هیوستون، تگزاس: این شهر در مجاورت رود «بافالو بیو» واقع شده و همین موضوع، هیوستون را به شهری سیل‌خیز تبدیل کرده‌است. درعین حال هیوستون معمولا در مسیر طوفان‌های گرمسیری اقیانوسی قرار دارد و در عین حال استخراج بیش از اندازه آب‌های زیرزمینی که بخشی از فرایند استخراج نفت و گاز طبیعی به‌شمار می‌رود نیز درحال فروبردن این شهر به زیر آب است. منطقه گلوستون هیوستون درحال حاضر  3 مترمکعب نشست داشته‌است.