جنگ اقتصادی ترامپ علیه ایران محکوم به شکست است

آمریکا جنگ اقتصادی علیه ایران اعلام کرده است؛ بعد از کناره‌گیری از یک توافق هسته‌ای مورد حمایت شورای امنیت، دولت ترامپ حالا به‌صورت یکجانبه با حق بقیه دنیا در تجارت مشروع با جمهوری اسلامی به تقابل برخاسته است. این سیاست بر پایه این ادعا که ایران یک تهدید امنیتی عمده علیه مردم آمریکاست اتخاذ شده است. اما در این ادعا، به‌صورت مشخص اغراق شده است. و بیانیه مایک پمپئو (وزیر امورخارجه آمریکا) که تحریم‌ها برای اطمینان حاصل کردن از این است که ایران «همچون یک کشور نرمال رفتار خواهد کرد» به‌صورتی ناخواسته کنایی است. آمریکا کشوری است که «نرمال» نیست. همراهی با تهاجمی وحشتناک علیه یمن و حمایت از تداوم استعمارگری اسرائیل علیه فلسطین نشانه‌های نرمال بودن نیستند.

به‌نظر من، ایران با وجود رکود و تورمی که صندوق جهانی پول پیش‌بینی کرده است به‌صورتی بنیادین باثبات باقی خواهد ماند. نارضایتی و احتمالا اعتراض‌ها، به‌صورتی چشمگیر افزایش خواهند یافت. با این حال رهبران ایران تلاش خواهند کرد فضا را آرام کنند. در واقع، تمامی رهبران ایران ثابت قدم هستند. آسیب‌های اقتصادی و رنج‌های عمومی اینقدر نیستند که باعث رفتن دولت شوند. و این بار، این بسیار مهم است که هیچ کارزار جهانی‌ای علیه ایران وجود ندارد. اتحادیه اروپا برای مثال، طرحی را پیاده کرده است تا جریان مالی را حفظ کند.

دونالد ترامپ، از طرفی نشان داده که خواستار نوعی گشایش به سبک کره‌شمالی است. او می‌گوید که ایران در حال تغییر است. در میان رهبران سیاسی آمریکا، درخواست‌ها برای مذاکره بر سر پیشنهاد یک توافق جایگزین بهتر در حال افزایش است.اما این کار غیرمحتمل است. ایران آماده مذاکره است، اما تنها تحت شرایطی که از نظرش قابل‌قبول باشند. همچون آمریکا، ایران تلاش خواهد کرد موضعی از قدرت ایجاد کند و از آنجا مذاکره کند. حداقل چیزی که ممکن است این است که ایران تنها رویه‌اش را وقتی که در مقابل انتظار امتیازات واقعی از طرف آمریکایی داشته باشد عوض کند.

در همین حال، اگر آمریکا هم دیدگاهش را عوض نکند، ممکن است ریسک‌هایی را شاهد باشد. تقاضای هندی‌ها، چینی‌ها و ترکیه‌ای‌ها برای نفت ایران می‌تواند باعث ایجاد کانال‌های جایگزین تبادل در تجارت جهانی شود و به سقوط جایگاه دلار و توانایی آمریکا برای استفاده از آن به‌عنوان یک سلاح منجر شود.

تنها چیزی که جواب خواهد داد، تغییر در رویکرد  آمریکا- به‌صورت مشخص دست کشیدن از بسیاری از تقاضا‌ها درباره تغییر رفتار- احترام گذاشتن به طرف مقابل و شروع مذاکرات براساس شروط واقعی خواهد بود. آمریکا با سیاست‌های فعلی‌اش، به جای به‌دست آوردن پاداش‌های استراتژیک، نمایشی از ضعف در برابر دنیا خواهد داشت. بدون چشم‌انداز همراه ساختن هم‌پیمانان با خود و یا وادار کردن ایران به قبول تقاضاهای افراطی خود، آمریکا در حال تلاش بیهوده است.