فروش نسیه نفت ریسک دارد

  خبر: حسین عبده تبریزی، دبیرکل اسبق بورس تهران و عضو شورای بورس با اشاره به عرضه نفت‌خام در رینگ بین‌الملل بورس انرژی از دولت و شرکت ملی نفت خواست از سپردن محموله‌های نفتی به‌صورت نسیه یا همراه با ریسک به‌شدت اجتناب کنند. او گفت: در شرایط فعلی، ایران به‌عنوان صادرکننده نفت می‌تواند با محوریت یکی از بنادر در مناطق آزاد، فروش نفت در بورس را آغاز کند، اما این موضوع که سطح معاملات چه خواهد شد، ارتباط مستقیمی با موقعیت بین‌المللی ایران و روابط با کشورهای جهان دارد.

  نقد: تصمیم دولت و وزارت نفت برای تمرین عرضه نفت‌خام در قالب بازار سرمایه یک جسارت بزرگ و آزمون مهم به شمار می‌رود و هرگونه شتاب‌زدگی و نادیدن جوانب مختلف آن نه‌تنها می‌تواند بر ابهام‌ها بیفزاید بلکه ممکن است راه برای متنوع‌کردن فروش نفت‌خام از کانال بازار سرمایه را ببندند. بی‌تردید هم مدیران و هم کارشناسان بازار سرمایه با هرگونه شائبه در خرید و فروش نفت‌خام مخالفند و نگران برخی لابی‌های سیاسی برای کم‌کردن الزامات فنی و مالی در این فرایند هستند. در روزهای اخیر برخی نمایندگان مجلس خواستار نسیه‌فروشی نفت‌خام و کم‌کردن سختگیری‌ها شده‌اند تا مبادا این برنامه دولت با شکست مواجه شود. اما این نمایندگان نه‌تنها براساس سوگندی که در خانه ملت بجا آورده‌اند که التزام آنها به الزامات بازار سرمایه را که شاکله آن شفافیت در معاملات و رقابت در عرضه و تقاضاست، باید پاس بدارند و از فشارهای احتمالی برای معاملات در فضای تیره و خاکستری پرهیز کنند. نمایندگان و دیگر مدافعان عرضه نفت‌خام در بورس را فرض است که نگذارند شائبه فساد و رانت در قالب بازار سرمایه بر سر فروش طلای سیاه ایران ایجاد شود وگرنه تکرار مفاسد گذشته در خرید و فروش نفت به‌دست اشخاص و به نام بخش خصوصی گریزناپذیر خواهد بود. هرچه اجازه داده شود که عرضه و تقاضا برای طلای سیاه ایران که یک ثروت ملی و بین‌نسلی است، در یک فضای شیشه‌ای و بر بستر رقابتی انجام شود، نه‌تنها به منفعت و مصلحت ملی خواهد بود که کارآمدی بازار سرمایه را تقویت خواهد کرد. نسیه فروشی نفت‌خام با آن ذهنیت و تلقی که در ذهن برخی نمایندگان این روزها نمایان شده، شائبه رانت و فساد ناشی از آن را به همراه دارد و نباید اجازه داد که بازار سرمایه دچار آلودگی شود.