سال سخت

مائده امینی

از آن پاییز تا این پاییز همه‌چیز زیر و رو شد. متوسط قیمت خرید خانه به متری 8میلیون تومان در تهران رسید و سکه و دلار تاریخی‌ترین صعودهای خود را تجربه کردند. در روزهایی که از مهر‌ماه سال96 تا مهرماه سال97 پشت‌سر گذاشتیم، افزایش قیمت فقط به حوزه‌های تجاری محدود نشد و کالاهای اساسی روزبه‌روز گران ‌و گران‌تر شدند. گوشت قرمز به‌عنوان یکی از مایحتاج اصلی مردم، براساس آمارهای رسمی بیش از 50درصد افزایش قیمت پیدا کرد و این در حالی است که بررسی و مقایسه قیمت‌های کف بازار خبر از افزایش 70درصدی می‌دهد. از ابتدای پاییز 96 تا ابتدای پاییز  97چه بر سر قیمت‌ها آمده است؟ 

افزایش 300درصدی قیمت سکه
 
بازار طلا نسبت به نخستین‌ماه از پاییز سال گذشته، 300درصد رشد کرده است. باورکردنش کار ساده‌ای نیست. مهر‌ماه سال96، همین یک سال پیش، سکه بهار آزادی با قیمت یک‌میلیون و 200 تا 300هزارتومان، نیم‌سکه با قیمت 640تا 650هزارتومان و ربع‌سکه با حدود قیمت 360هزارتومان معامله می‌شد. حتی تحلیلگران اقتصادی هم این روزها را برای بازار نمی‌دیدند. امروز و در لحظه نگارش این گزارش (لفظی که بسیار در سال97 مجبور به استفاده از آن هستیم) سکه چندبار صعود کرده است.هر گرم طلا نسبت به سال گذشته 3برابر گران‌تر شده است.

از سال آرامش تا سال آشوب ِ دلار

درباره دلار نوشتن، شنیدن و خواندن دوباره تبدیل به دغدغه‌های اصلی و روزمره ایرانی‌ها شده است. با وجود اینکه حدود 4سال، قیمت دلار بین 3هزار و 200تا 3هزار 600تومان نوسان می‌کرد، مهر‌ماه سال گذشته نخستین سیگنال‌های گرانی به بازار ارز داده شد. دلار در مهر‌ماه سال 96، ‌با قیمت 3هزار و 900تا 4هزار و 100تومان معامله می‌شد. نرخ بانک مرکزی برای دلار آمریکا سال گذشته همین موقع‌ها، 3هزار و 700تومان تعیین شده بود و این در حالی است که در لحظه نگارش این گزارش، نرخ دلار در بازار آزاد ارز  حدود 3 برابر شده  است  و دلار رسمی هم 4هزار و 200تومان قیمت‌ دارد. افزایش قیمت دلار هم مانند طلا، یک افزایش بزرگ  به‌شمار می‌رود.

مسکن 70درصد گران‌تر شد

مهر‌ماه سال 96، مسکن هنوز در رکود به‌سر می‌بُرد. گزارش بانک مرکزی، منتهی به شهریور‌ماه سال 96 می‌گوید که در این دوره، متوسط قیمت یک‌مترمربع زیربنای واحد مسکونی معامله‌شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران 4میلیون و 700هزار تومان بوده و این در حالی است که امسال، همین گزارش دلالت بر دوبرابر شدن قیمت دارد. 

قیمت مسکن در سال اخیر 1/74 درصد افزایش را تجربه کرده است. میانگین قیمت یک مترمربع واحد مسکونی تا شروع پاییز امسال به 8میلیون و 100هزار تومان رسیده و در برخی مناطق تا متری 50میلیون تومان هم معامله می‌شود.

سالِ افزایش 70درصدی قیمت تخم مرغ 

گوجه در صدر گرانی‌های مهر‌ماه‌97 قرار داشت. قیمت گوجه در اوایل پاییز امسال در برخی از میوه‌فروشی‌ها به 8هزار تومان هم رسید و موجب افزایش قیمت رب گوجه‌فرنگی و احتکار آن توسط برخی از دلالان و حتی مردم عادی شد. اگرچه مدتی بعد قیمت آن تا 3هزار و 600تومان در هر کیلو هم پایین آمد اما گوجه نسبت به ‌ماه مشابه سال گذشته افزایش قیمت چشمگیری را تجربه کرد. البته افزایش قیمت کالاهای اساسی و خوراکی به گوجه یا میوه‌ و سبزی خلاصه نمی‌شود و گوشت و مرغ و روغن را نیز دربرمی‌گیرد.

اگر بخواهیم به آمارهای بانک مرکزی اکتفا کنیم، در مهرماه سال97، لبنیات نسبت به سال96، 40درصد گران شده و تخم‌مرغ 70درصد افزایش قیمت را تجربه می‌کند.بازار میوه و سبزی هم از گرانی‌های پاییز تا پاییز مصون نمانده و با یک افزایش 64درصدی قیمت مواجه شده. گوشت قرمز 45درصد و سبزیجات 52درصد نسبت به سال گذشته گران‌تر شدند و در این میان حبوبات تنها حوزه‌ای بوده که افزایش قیمت در آن نجومی نبوده و با عدد 9/8درصد ثبت شده است.