خدا بیامرز، نامزد اسکار

آرش نهاوندی/مترجم

فیلم «طرف دیگر باد» ساخته اورسن ولز برای نخستین‌بار می‌تواند کارگردانی را که سال‌ها پیش درگذشته و در قید حیات نیست، نامزد دریافت جایزه اسکار کند. 
او در زمان زندگی‌اش نتوانسته بود جایزه اسکاری برای بهترین کارگردانی‌ دریافت کند؛ حتی برای بهترین فیلمش «همشهری کین». او زمانی که در اوج فعالیت سینمایی خود بود، توانسته بود برای ساخت نخستین فیلم سینمایی‌اش یعنی‌ همشهری کین‌ که یکی از بهترین فیلم‌های تاریخ سینما نیز محسوب می‌شود، نامزد 9جایزه اسکار شود، اما این فیلم تنها برنده یک جایزه اسکار برای بهترین فیلمنامه شد. 3 دهه بعد نیز او به دریافت یک جایزه افتخاری اسکار نایل شده بود.

افتخاری جدید برای اورسن ولز 3دهه پس از مرگ

اگرچه اورسن ولز در سال 1985درگذشت، اما این بار به‌دلیل آخرین ساخته‌اش یعنی فیلم «طرف دیگر باد» نامزد جایزه اسکار شده است. جالب اینکه اورسن ولز در زمان حیات خود نتوانسته بود، فیلم را به پایان برساند. وی به سبب مشکلات بی‌پایان اقتصادی و مصایبی که در زمینه تأمین منبع مالی برای فیلمش وجود داشت، هیچ‌گاه نتوانست آن را تا زمان درگذشتش در سال1985اکران کند. یکی از مشکلات این فیلم، تعبیری بود که از آن به‌عنوان فیلمی ضد‌هالیوودی می‌شد.از فیلم ‌طرف دیگر باد، بیش از 100ساعت تصویر به جا مانده بود. این تصاویر نزدیک به 4دهه بود که در انباری در پاریس خاک می‌خورد. اورسن ولز برخی از صحنه‌های فیلم را به‌صورت سیاه و سفید و برخی دیگر را به‌صورت رنگی فیلمبرداری کرده بود. صحنه‌های این فیلم در فرمت‌های مختلفی فیلمبرداری هم شده بود؛ ازجمله با دوربین‌های 35میلی‌متری، 16میلی‌متری و سوپر 8. این مسئله به همراه نبود سرمایه و مرگ جان هیوستون، بازیگر اصلی فیلم، کار بازسازی فیلم را با دشواری‌های زیادی مواجه کرده بود.

بازسازی طرف دیگر باد، پس از 4دهه

 در نهایت کار بازسازی فیلم ‌طرف دیگر باد‌ از سوی 2 نفر از عوامل این فیلم با سرمایه کمپانی «نتفلیکس» انجام گرفت؛ فرانک مارشال 71ساله که در زمان ساخت فیلم «طرف دیگر باد» تهیه‌کننده آن بود، پس از 4دهه، غیرممکن را ممکن کرده و با همراهی پیتر بوگدانوویچ توانسته است فیلم را تکمیل کند و برای اکران آماده سازد. این فیلم پس از بازسازی برای نخستین‌بار در جشنواره تلوراید آمریکا و سپس در جشنواره ونیز در سال 2018 به نمایش درآمده است. فیلم طرف دیگر باد با بازیگری جان هیوستون و پیتر بوگدانوویچ طی 6سال از سال1970تا 1976ساخته شد. داستان این فیلم کاملا مشابه اتفاقاتی است که برای خود اورسن ولز نیز افتاده بود. جان هیوستون در این فیلم نقش کارگردانی را بازی می‌کند که برای به پایان‌بردن فیلمش با مدیران هالیوودی در ستیز است. گفته می‌شود، اورسن ولز شخصیت این کارگردان را با الهام از ویژگی‌های ارنست همینگوی، نویسنده مشهور آمریکایی پدید آورده است. ولز و همینگوی پیش از ساخت فیلم «همشهری کین» یک‌بار در سال1937با یکدیگر دیدار کرده بودند. ولز در طول حیات حرفه‌ای خود فیلم‌هایی نظیر «همشهری کین»، «امبرسن‌های باشکوه»، «بانویی از شانگهای»، «نشانی از شر» و «محاکمه» را ساخت. ‌همشهری کین‌ در بیشتر سایت‌های نقد فیلم، به‌عنوان یکی از ۱۰۰ فیلم برتر تاریخ سینما معرفی شده است. اورسون ولز با فیلم «اتللو» برنده نخل طلایی جشنواره کن ۱۹۵۷ شد و فیلم دیگر او «نشانی از شر» نیز جایزه برتر جشنواره جهانی بروکسل را از آن خود کرد.