جوک‌هایی که ساختند اذیتم کرد
لیلی خرسند| تهمینه کربلایی، تنها ورزشکار رشته پنچاک‌سیلات است که در بازی‌های آسیایی مدال گرفته اما بیشتر از اینکه برنزش دیده شود، جوک‌هایی که برای او ساخته‌اند، دیده شد. تهمینه بدون اینکه بردی داشته باشد، به مدال رسیده، اما می‌گوید تقصیر او نبوده که استراحت خورده و حریفش مصدوم شده. خانواده او به‌خاطر این جوک‌ها می‌خواستند شکایت کنند. تهمینه در کنار اینکه بازیکن تیم‌ملی است، در قزوین مربی تیم شهرش هم هست.
اسم پنچاک‌سیلات را خیلی‌ها در بازی‌های آسیایی جاکارتا برای اولین‌بار شنیدند، حتی خیلی از ورزشی‌ها هم اوایل فکر می‌کردند، پنچاک‌سیلات باید اسم مکان باشد تا ورزش. چطور با این رشته آشنا شدید؟
اواخر سال 1393 بود که یکی از دوستانم به باشگاه آمد و گفت رشته‌ای به این نام هست و مجوز حضور در بازی‌های آسیایی را گرفته. گفت مسابقات قهرمانی کشورش نزدیک است و اگر می‌خواهی امتحان کن ببین چطور است. من آن‌موقع تکواندو کار می‌کردم.
شرایط خاصی نمی‌خواست، نباید آموزش می‌دیدید؟
من چون ورزش کرده بودم، شرایط بدنم به این رشته نزدیک بود. پاهایم قوی بود، فقط کافی بود بالاتنه‌ام را تقویت کنم و تکنیک‌های گیر و پرتاب را یاد بگیرم. من از همان موقع زیرنظر خانم کیان‌آزاد که نایب‌رئیس انجمن و سرمربی تیم بود، کارم را شروع کردم.
کار کردن در رشته‌ای که تصور ذهنی از آن نداشتید، سخت نبود؟
کلیپ‌هایش را در یوتیوپ پیدا می‌کردم و می‌دیدم، آشنا شده بودم.
تکواندو کار می‌کردید، رشته‌ای که المپیکی است و بیشتر دیده می‌شود، چرا در همان تکواندو به کارتان ادامه ندادید؟
سال 93 و 94 به اردوهای تیم‌ملی تکواندو دعوت شده بودم، در لیگ برتر سال 93 به‌عنوان فنی‌ترین تکواندوکار معرفی شده بودم. شرایط خوبی داشتم. من آن سال‌ها دانشجو بودم و دنبال این بودم که برای شهریه دانشگاه تخفیف بگیرم. در هر رشته‌ای که حکم قهرمانی می‌گرفتیم، تخفیف می‌دادند، در تکواندو، دوومیدانی و کیک‌بوکسینگ هم کار می‌کردم. می‌خواستم در پنچاک‌سیلات هم حکم قهرمانی بگیرم تا بیشتر تخفیف دهند.
ولی ماندگار شدید؟
اولین مسابقه را که دادم، دیدم شرایط این رشته با بدن من بیشتر سازگار است. انگار خودم استعداد خودم را کشف کرده بودم. در تکواندو کسانی که قد بلندی دارند، موفق‌تر هستند من با یک متر و 67 سانتیمتر، قد متوسطی دارم. پیشرفت خودم را در پنچاک‌سیلات بهتر می‌دیدم. در اولین انتخابی تیم‌ملی که سال 94 برگزار شد به اردو دعوت شدم. برای مسابقات جهانی 2016 بالی در تیم‌ملی بودم. قرعه اول نماینده اندونزی بود که قهرمانی جهان را داشت. مبارزه با او برای من که اولین تجربه برون‌مرزی‌ام بود، سخت بود، باختم.
با اینکه دو سال قبل در مسابقات جهانی حضور داشتید، چرا باز هم گمنام بودید؟
کسانی که رزمی کار می‌کنند، این رشته را می‌شناسند و می‌دانند که چندین سال است در ایران فعال است اما رشته‌های دیگر نه، ما را نمی‌شناسند، همان‌طور که من اطلاعاتی از فوتبال ندارم.
فوتبال که شرایطش فرق می‌کند، نمی‌شود کسی فوتبال را نشناسد.
من علاقه‌ای به این رشته ندارم. دلیلش هم تبعیضی است که بین رشته‌های تیمی و انفرادی وجود دارد. انفرادی‌ها با یک مدال المپیکی و آسیایی‌شان، جایگاه کشورشان را می‌توانند جابه‌جا کنند، اما یازده نفر در فوتبال یک مدال می‌گیرند. با این حال همیشه حمایت از رشته‌های تیمی خیلی بیشتر از رشته‌های انفرادی است.
آماری از جمعیت پنچاک‌سیلات در ایران دارید؟
نه، نمی‌دانم چند نفر در این رشته هستند ولی می‌دانم که تعدادشان از نفراتی که در تکواندو یا کاراته هستند، خیلی کمتر است. به‌هر حال این رشته‌ها قدیمی‌تر هستند.
پنچاک‌سیلات لیگ هم دارد؟
نه نداریم. قول داده‌اند که راه بیندازند. اما سال 94 و 96 مسابقات قهرمانی کشور داشته‌ایم. سال 96 هم دو دوره مسابقه انتخابی درون اردویی داشتیم. استعدادهایی که در تورنمنت‌ها خودشان را نشان داده بودند، دعوت شدند تا بهترین‌ها برای مسابقات انتخاب شوند.
اتفاقا یکی از شایعاتی که درباره رشته‌های جدید، به‌خصوص پنچاک‌سیلات هست، این است که انتخابی‌ها درست نبوده و مربیان داخلی که سر تیم بوده‌اند، مربیان حرفه‌ای نبوده‌اند؟
اتفاقا من از اینکه انتخابی‌ها به بهترین شکل انجام شده و باندبازی وجود نداشته، خوشحالم. من با اینکه مسابقه جهانی رفته بودم و سابقه تیم‌ملی را داشتم، سال 96 در انتخابی باختم و به جهانی اعزام نشدم. برای بازی‌های آسیایی دوباره انتخابی گذاشتند. هیچ‌کسی نمی‌تواند بگوید که در رشته ما نفراتی اعزام شده‌اند که حق‌شان نبوده. درباره مربیان هم باید بگویم که در عمر ورزشی‌ام مربی‌هایی به این حد دلسوز و کار بلد نداشته‌ام.
مربیان خارجی‌تان بهتر از داخلی‌ها نبودند؟
از نظر فنی خیلی فاصله نداشتند. تنها برتری مربیان خارجی این بود که به قوانین بین‌المللی که ما نمی‌دانستیم، آشنا بودند.
پنچاک سیلات با طلاهایی که در اندونزی به‌دست آورد و جایگاه چهارمی را از ایران گرفت، خاطره خوبی برای ایرانی‌ها به‌جا نگذاشت. بودن در رشته‌ای که می‌شود گفت منفور شده، اذیت‌کننده نیست؟
این مسئله من را خیلی اذیت کرد و خستگی را به تن‌مان گذاشت. ما قبل از اعزام مسافران گمنام بودیم و توقع داشتیم، خوشنام برگردیم اما حالا بدنام شده‌ایم. این تقصیر ما نیست. اندونزی مهد پنچاک‌سیلات است، 70 سال مقر فدراسیون جهانی است. سه سال تیم‌ملی این کشور در اردو بوده. آنها با پنچاک‌سیلات، به‌دنیا می‌آیند، مدرسه می‌روند، دانشگاه می‌روند و کار می‌کنند. سازماندهی بالایی در این رشته دارند. از 16 مدال طلا، 14 طلا را اندونزی گرفته. بقیه کشورهای صاحبنام این رشته در آسیای شرقی هم طلا نداشتند. من ناداوری‌های اندونزی را غیر اخلاقی می‌دانم اما نمی‌شود به آنها ایراد گرفت که چرا در رشته بومی‌شان مدال گرفته‌اند. انگار به ما بگویند چرا در کشتی مدال می‌گیرید.
سر مدال شما هم بحث زیاد است، اینکه بدون برد به مدال رسیده‌اید؟
حرف‌ها زیاد بود و جوک‌های زیادی هم ساختند. خانواده‌ام پیگیر شدند تا شکایت کنند ولی چون مسابقات قهرمانی آسیا را در پیش داریم، منصرف شدیم. وقتی کانالی مثل گیزمیز جوک می‌سازد مهم نیست ولی وقتی آدم‌های ورزشی مسخره می‌کنند، ناراحت‌کننده است رفتار آنها خیلی اذیتم کرد. من در جدول 16 تایی بودم. در رشته ما با پنج یا 6 مبارزه می‌شود طلا گرفت. من باید چهار بازی برای مدال طلا انجام می‌دادم. دور اول قرعه استراحت داشتم، در راند اول دور دوم حریف قرقیزستانی مصدوم شد و من برنده اعلام شدم. سه روز بعد برای نقره باید مبارزه می‌کردم، به بازیکن ویتنام خوردم که دور قبل حریف مالزیایی را که قهرمانی جهان دارد، شکست داده بود. در بعضی از رشته‌ها با یک برد به مدال می‌رسند. باید زحمت‌هایی که من کشیده بودم، تمرینات سخت، دوری از خانواده، اینها را می‌دیدند. آنهایی که تخصص‌شان ورزش است نباید جوک می‌ساختند.
خرم: غافلگیر شدیم
همایون خرم، رئیس انجمن پنچاک‌سیلات بعد از بازی‌های آسیایی جاکارتا بیش از هر مسئول دیگری مورد انتقاد قرار گرفت. از 9 نفری که تیم او در جاکارتا داشت، فقط یک‌نفر مدال برنز گرفت. خرم که وعده سه مدال داده بود در دفاع از خودش و تیمش می‌گوید:«ما هفت، هشت سال است که کار می‌کنیم و از سال 2016 فعالیت‌مان جدی‌تر شده. درست است من وعده مدال داده بودم، اما نه‌تنها ما که همه کشورهای صاحبنام این رشته هم در جاکارتا غافلگیر شدند. همه به داوری‌ها اعتراض داشتیم. ما پیش از این سه مدال آسیایی گرفته بودیم و بر اساس سابقه‌‌ای که داشتیم پیش‌بینی کرده بودیم.» خرم منتقد منتقدینش است:«یک‌عده که تریبون دستشان است، قبل از اینکه مطالعه کنند، اظهارات کارشناسی می‌کنند، ما هم تریبونی نداریم که از خودمان دفاع کنیم. ما در بازی‌های داخل سالن آسیایی 2009 با سه ورزشکار سه مدال گرفته بودیم، در ساحلی 2016 با چهار ورزشکار دو مدال گرفتیم. جمله‌ای که در تلویزیون گفته می‌شود، میلیون‌ها نفر می‌شنوند ولی ما نمی‌توانیم به آنها جوابی دهیم.» خرم از کسانی که مدال برنز کربلایی را به تمسخر می‌گیرند، می‌خواهد منصف باشند:«این افراد 24 ساعت در شرایط اردویی، تمرینات و وزن‌کم‌کردن‌های این ورزشکار باشند، ببینند می‌توانند تحمل کنند؟ چرا زحمت یکعمر ورزشکار را مثل آب خوردن زیرسوال می‌برند؟»
در همینه زمینه :