به نام ندوشن، به کام معادن

سارا گلابگیریان| یزد- خبرنگار:

 جاده دسترسی به بخش ندوشن به محل خطرناکی برای تردد  اهالی تبدیل شده است و مردم برای نشان دادن اهمیت موضوع به مسئولان به یاد هر قربانی که در این جاده جان خود را از دست داده‌اند، درخت کاشته‌اند. آنها بیش از 15 سال است که منتظرند دسترسی ایمنی به شهر و دیارشان پیدا کنند، اما سهم آنها از این دادخواهی‌ها تنها تغییر حوزه انتخابیه از شهرستان اشکذر به شهرستان میبد بوده و بس و هیچ تصمیم جدی‌ای در مورد جاده وجود نداشته است. این در حالی است که بخش اعظمی‌از مسیر دسترسی این بخش از محل کارخانه فولاد آلیاژی تا نیوک، جاده باریک روستایی با عرض تقریبی 5 متر است که حتی 2 خودرو به دشواری از کنار هم عبور می‌کنند؛ جاده‌ای با آسفالت بی‌کیفیت، بدون خط‌کشی و علائم ترافیکی که کامیون‌های حامل بارهای معدنی به آن هجوم آورده و طاقتش را طاق کرده‌اند. جالب است همین جاده با این وضعیت، حتی آنتن‌دهی مناسب تلفن همراه هم ندارد، در حالی که اگر حادثه‌ای برای کسی رخ دهد که احتمال آن هم بسیار است، وسیله ارتباطی برای اعلام حادثه و نجات حادثه‌دیدگان وجود ندارد. 


سودی به ندوشن نمی‌رسد

وضعیت جاده دسترسی به بخش ندوشن در شرایطی نامناسب است که این بخش زرخیز است و بیش از 30 معدن فعال و نیمه‌فعال در آن وجود دارد که اگر اندکی برای توسعه بخش همت کنند، بسیاری از کاستی‌ها از جمله جاده که اصلی‌ترین زیرساخت مورد نیاز بهره برداران معادن است، اصلاح خواهد شد. مردم بخش از این‌که ذره‌ذره از منابع ندوشن برداشت می‌شود بدون این‌که هیچ بهره‌ای برای آنها به دنبال داشته باشد و حتی برای اشتغال جوانان نیز موثر نبوده است، به تنگ آمده‌اند و خواستار احیای حقوقشان در قبال برداشت معادن و تخریب عرصه‌ها و به‌ویژه زیرساخت‌هایی مانند جاده دسترسی هستند.دشواری‌های دسترسی به ندوشن مخصوص امروز و دیروز نیست، اما اگر از گذشته اهتمامی ‌برای ساماندهی این وضعیت وجود داشت و مردم این توجه را احساس می‌کردند، هم دغدغه مردم کمتر بود و هم وضعیت جاده بهتر شده بود.

شاید تا تجربه رانندگی در این جاده را نداشته باشید، درک مشکلات آن سخت باشد، اما زمانی که برای بازدید از منطقه در ساعات عصر راهی ندوشن شدیم، همه این مشکلات را به چشم خود دیدیم. دیدیم که جاده حتی یک عدد تابلو، خط‌کشی حاشیه و وسط جاده و حتی روشنایی نداشت و عرض آن بسیار کم بود و گوشه به گوشه آن نیز به دلیل سنگینی تریلرهای حامل بارهای معدنی کنده شده بود. نکته جالب رانندگی در این جاده این بود که برخی رانندگان کامیون‌های معدنی خود را مالک جاده می‌دانستند و وسط جاده رانندگی می‌کردند. آنها هیچ حقی برای رانندگان خودروهای سواری قائل نبودند. از این رو زمانی که می‌خواستیم از کنارشان عبور کنیم، یا باید سرعت را کاهش می‌دادیم یا این‌که به سمت حاشیه جاده منحرف می‌شدیم. تصور این‌که عده‌ای در یزد تحصیل می‌کنند یا شاغل هستند و باید هر روز یا هفته‌ای چند بار این مسیر را طی کنند بسیار سخت است. 


نیاز 15 تا 20 میلیارد تومانی برای تکمیل جاده

بخشدار ندوشن با تایید مشکلات جاده دسترسی به بخش ندوشن حد فاصل کارخانه فولاد آلیاژی و روستای نیوک می‌گوید: به‌رغم پیگیری‌های حضوری و مکاتبات مکرر از مسئولان ارشد استان با توجه به این‌که 15 تا 20 میلیارد تومان برای تعریض، اصلاح و دوبانده کردن این جاده نیاز است، اقدامی ‌برای اصلاح آن صورت نگرفته است. «سید بهروز موسوی» با تاکید بر این‌که از تخصیص اعتبارات دولتی برای ساماندهی این جاده ناامید هستیم، می‌افزاید: امیدواریم با احیای حقوق معادن در بخش، معادن در توسعه زیرساخت‌ها نقش‌آفرینی کنند و جاده ساماندهی شود.

وی می‌افزاید: بر اساس اعلام اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان، روزانه بیش از 1100 دستگاه خودرو سبک و سنگین در این جاده تردد می‌کنند که عمده آنها کامیون‌های حامل بارهای معدنی هستند. موسوی با اشاره به مشکلات جاده شامل عرض کم و غیراستاندارد بودن می‌گوید: تاکنون حوادث ناگوار و منجر به فوت در این جاده زیاد افتاده است و ساماندهی آن به یکی از مطالبات مهم و بحق مردم از مسئولان ارشد استان تبدیل شده است که امیدواریم هرچه زودتر مورد توجه قرار گیرد. بخشدار ندوشن در پاسخ به نبودن روشنایی، تابلو و علائم و خط‌کشی در این جاده اظهار می‌کند: امیدواریم با همکاری معادن بتوانیم همه کاستی‌های جاده را رفع کنیم.


فعالیت 30 معدن 

موسوی تاکید می‌کند: 30 معدن فعال و نیمه‌فعال در بخش ندوشن وجود دارد که آن را به یکی از قطب‌های معدنی استان تبدیل کرده، اما از لحاظ بهره‌برداری از این معادن، بخش ندوشن بسیار مهجور واقع شده است. وی بر ضرورت احیای حقوق منطقه از بهره‌برداران معادن اشاره می‌کند و می‌افزاید: باید 2 درصد فروش معادن و 15 درصد حقوق دولتی معادن برای بخش هزینه شود تا برای رفاه و بهداشت مردم اقدامات موثری صورت گیرد.
بخشدار ندوشن با بیان این‌که تا امروز معادن منطقه یک ریال برای ندوشن هزینه نکرده‌اند ادامه می‌دهد: امیدواریم پیگیری‌های شورای معادن استان برای وصول حقوق معادن برای توسعه زیرساخت‌های بخش موثر واقع شود.


تعریض سالانه بخشی از جاده

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار  یزد با بیان این‌که جاده فولاد – نیوک هر سال از اعتبارات برای ساماندهی بهره‌‌مند است می‌گوید: با توجه به طول 30 کیلومتری جاده و نیاز 15 میلیارد تومانی برای اصلاح عرض جاده، امکان اجرای طرح به صورت کامل به دلیل محدودیت اعتبارات وجود ندارد.

«محسن صادقیان» با اشاره به تعریض سالانه بخشی از جاده فولاد- نیوک می‌افزاید: امسال قرار است با همکاری کارخانه فولاد از مسیر کارخانه تا یزد برای اصلاح مسیر و تعریض جاده از 7 متر به 9متر اقدام شود. وی درباره تخریب جاده‌ها با حمل بارهای معدنی و جبران این خسارت‌ها می‌گوید: 2 قانون برای جبران خسارت معادن در منطقه وجود دارد. بر اساس یکی از این قوانین، معادن موظف هستند 15 درصد از بهره مالکانه را در همان منطقه با اولویت شهرستان، بخش و روستا در بخش زیرساخت هزینه کنند.

این مسئول می‌گوید: همچنین امسال با تشکیل شورای معادن استان، قرار است خسارت‌های معادن در هر منطقه بر اساس میزان آلایندگی در منابع طبیعی، جاده‌ها و سایر خسارت‌هایی برآورد شود و تا یک درصد از فروش معادن برای جبران این خسارت‌ها وصول شود. 


نارضایتی اهالی ندوشن از جاده مرگ

یکی از شهروندان ندوشن با انتقاد از وضعیت نامناسب جاده دسترسی ندوشن و ملقب شدن این جاده به جاده مرگ در بخش می‌گوید: این جاده تنها جاده دسترسی اهالی از مرکز استان است. «احمد جعفری ندوشن» می‌افزاید: این جاده در حال حاضر تردد بالایی به‌ویژه مربوط به کامیون‌های حامل بارهای معدنی دارد، اما در آینده نزدیک که جاده ندوشن- ورزنه به بهره‌برداری برسد، این جاده به مسیر شلوغی تبدیل می‌شود که شاید نیازمند دوبانده شدن آن باشد.وی ادامه می‌دهد: این جاده با توجه به نزدیکی به اصفهان از مسیر ورزنه، در آینده به جاده دوم دسترسی یزد و اصفهان تبدیل می‌شود. از این رو از امروز باید برای جایگاه آینده آن برنامه‌‌ریزی شود.