راهنمای ویروسشناسی
چطور ویروسهای سرماخوردگی، آنفلوآنزا و کووید را از هم تشخیص بدهیم
پروانه بندپی | روزنامهنگار
هر سال در فصلهای سرد سال شیوع بیماریهای ویروسی افزایش پیدا میکند و خیلی از افراد نیز همیشه با یک سؤال تکراری روبهرو میشوند: علائمی که داریم سرماخوردگی است، آنفلوآنزاست یا کووید؟ سؤالی که دانستن جواب آن میتواند به تصمیمگیری درست برای مراقبت، مراجعه به پزشک و پیشگیری از انتقال بیماری کمک قابلتوجهی کند. با اینکه وزارت بهداشت از مهار موج آنفلوآنزا خبر میدهد و پیک بیماری در بسیاری از استانها رو به کاهش است، اما همچنان بیماریهای ویروسی و تنفسی که میتوانند منجر به سرماخوردگی، کووید یا آنفلوآنزا شوند، وجود دارند و رعایت پروتکلهای بهداشتی
توصیه میشود.
چطور تشخیص دهیم؟
آنفلوآنزا، سرماخوردگی و کووید هر سه بیماریهای ویروسیاند که راههای انتقال مشابهی دارند اما ویروسهای عامل آنها متفاوتند و همین تفاوت، الگوی علائم را تغییر میدهد.
سرماخوردگی؛ معمولا خفیف
سرماخوردگی اغلب با آبریزش یا گرفتگی بینی شروع میشود. عطسه، گلودرد خفیف، احساس سنگینی سر و گاهی سرفه خشک از علائم معمول آن است. دکتر احمد انتظاری، متخصص بیماریهای عفونی به همشهری میگوید: «در سرماخوردگی، بیمار معمولا آنقدر حال عمومی بدی ندارد که زمینگیر شود. اگر فرد میتواند کارهای روزمرهاش را انجام دهد و تب بالا ندارد، احتمال سرماخوردگی بیشتر از آنفلوآنزاست.»
آنفلوآنزا؛ شروع ناگهانی و بدندرد شدید
آنفلوآنزا معمولا ناگهانی شروع میشود. تب بالا، لرز، بدندرد شدید، سردرد، ضعف و خستگی قابلتوجه از نشانههای اصلی آن است. سرفه خشک و گلودرد هم شایعند، اما برخلاف سرماخوردگی، آبریزش بینی معمولا علامت غالب نیست. بهگفته دکتر انتظاری، علائم آنفلوآنزا آنقدر شدید است که بیمار را معمولا زمینگیر میکند و فرد توانایی انجام کارهای روزانه خود را از دست میدهد. دکتر انتظاری میگوید: «بیماری که میگوید حتی بلند شدن از تخت برایش سخت است، بیشتر به آنفلوآنزا مشکوک است تا مثلا سرماخوردگی که معمولا علائم خفیفی دارد.»
کووید؛ عاملی متغیر با علائم گسترده
کووید۱۹ نسبت به 2 بیماری دیگر طیف علائم گستردهتری دارد. تب، سرفه، گلودرد، خستگی و بدندرد شایعند، اما علائمی مثل از دست دادن بویایی و چشایی، تنگی نفس، اسهال یا تهوع بیشتر در کووید دیده میشود.
آیا فقط از روی علائم میتوان تشخیص داد؟
تشخیص قطعی این 3 ویروس تنها براساس علائم ممکن نیست، چون همپوشانی علائم بهویژه در روزهای اول بیماری زیاد است و در این میان تستهای تشخیصی مثل تست سریع یا PCR برای کووید و تست آنفلوآنزا در موارد مشکوک کمککنندهاند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر تب بالا بیش از 3 روز ادامه پیدا کند، تنگی نفس، درد قفسه سینه، گیجی، ضعف شدید و یا بدتر شدن علائم دیده شود، مراجعه به پزشک ضروری است. در کودکان، سالمندان و افراد دارای بیماری زمینهای، حتی علائم متوسط هم نباید نادیده گرفته شود.