بارشهای آذر؛ طبیعی یا مصنوعی؟
اختلافنظر کارشناسان هواشناسی با مدیران اجرایی بارورسازی درباره نتایج بارورسازی
مجید جباری | روزنامهنگار
در سالهایی که ایران با خشکسالی و کم بارشی روبهرو بوده، با هر نشانهای از بازگشت بارشها، بارورسازی ابرها دوباره به صدر خبرها آمده است، آن هم درست در زمانی که کارشناسان و مسئولان هواشناسی از مدتها قبل از تقویت طبیعی سامانههای بارشی و زمستانی پربارش خبر داده بودند. حالا همزمان با شروع بارندگیها، این پرسش جدی مطرح است که باران امسال نتیجه دستکاری و بارورسازی ابرهاست یا محصول همان الگوهای جوی که از پیش قابل پیشبینی بودند؟
بارشها طبیعی است
احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی: سامانههای فعال کنونی کاملا طبیعی هستند و ارتباط معناداری با عملیات بارورسازی ندارند. این بارندگیها حاصل برهمکنش عوامل شناختهشده جوی در مقیاس کلان ازجمله چرخندهای مدیترانهای، جریانهای غنی از رطوبت، رودخانههای جوی و تأثیر ناهمواریهای زاگرس و البرز است. پیشبینی بارشهای سنگین در برخی مناطق از مدتها قبل در خروجی مدلهای معتبر جهانی دیده میشد و این بارشها پدیدهای طبیعی است، نه محصول مداخله انسانی. علم هواشناسی هنوز نتوانسته اثربخشی قطعی بارورسازی ابرها را اثبات کند و مطالعات جهانی در این زمینه نتایج متناقضی داشتهاند. اقلیم خاورمیانه بهطور طبیعی مملو از ذرات گردوغبار است و همین موضوع، ارزیابی اثر بارورسازی را با نبود قطعیت جدی مواجه میکند.
۱۷پرواز در 4منطقه
محمدمهدیجوادیانزاده، رئیس سازمان توسعه و بهرهبرداری فناوریهای نوین آبهای جوی: تابع شرایط جوی هستیم و بدون بستر مناسب، هیچ عملیاتی انجام نمیشود. اطلاعات پایه ما از پیشبینیها و دادههای سازمان هواشناسی تامین میشود. علاوه بر آن، از مدلها و سایتهای پایش جهانی نیز استفاده میکنیم. این اطلاعات از حدود یک هفته قبل پایش میشود و هرچه به زمان ورود سامانه نزدیکتر میشویم، جلسات تخصصی و کارشناسی برگزار میشود. اگر همه شاخصها تأیید شود و نشان دهد سامانه برای بارورسازی مناسب است، آنوقت در مناطق عملیاتی از پیش تعیینشده، هواپیما یا پهپاد وارد عمل میشوند. تاکنون ۱۷پرواز بارورسازی در کشور انجام شده، اما ارزیابی نهایی اثرگذاری بارورسازی ابرها هنوز انجام نشده است، اما شواهد اولیه نشان میدهد عملیاتها موفق بوده است.
