سفر شگفتانگیز ماهیهای مکنده بر پشت نهنگها
در یکی از نادرترین تصاویر ثبتشده از حیات دریایی، پژوهشگران استرالیایی موفق به ضبط ویدئویی از ماهیهای مکنده (Remora australis) شدند که با مهارتی خیرهکننده، روی نهنگهای گوژپشت در حال مهاجرت سوار میشوند و در اقیانوسها سفر میکنند. این ماهیها که به «ساکر فیش» نیز معروفاند، با استفاده از صفحه مکندهای در سر خود، به بدن نهنگها میچسبند و از آنها بهعنوان وسیلهای برای حملونقل، منبع تغذیه و زیستگاه خود استفاده میکنند.
در این تصاویر که توسط دوربینهای نصبشده روی بدن نهنگها ضبط شدهاند، گروههایی تا ۵۰ عدد از این ماهیها دیده میشوند که پیش از پرش نهنگ از سطح آب، با دقتی مشابه ژیمناستهای المپیکی از بدن میزبان جدا میشوند و بلافاصله پس از فرود نهنگ به آب، به همان نقطه بازمیگردند. این رفتار نشاندهنده هماهنگی زیستی پیچیده و غریزهای دقیق در این گونه است. دکتر اولاف ماینکه، پژوهشگر دانشگاه گریفیت و مسئول پروژه «نهنگها و اقلیم» در اینباره میگوید: «ماهیهای مکنده دقیقا میدانند چه زمانی باید از بدن نهنگ جدا شوند تا از آسیب در هنگام پرش جلوگیری کنند و با سرعتی باورنکردنی به محل اولیه بازمیگردند.» اگرچه این ماهیها برای نهنگها بیخطر هستند و از پوست مرده و انگلهای سطحی آنها تغذیه میکنند، تصاویر نشان میدهد که برخی نهنگها از حضور بیشازحد آنها ناراضیاند. در مواردی، نهنگها بارها از سطح آب بیرون میپرند، بدون آنکه با نهنگهای دیگر ارتباط برقرار کنند که بهنظر میرسد تلاشی برای رهایی از این مهمانان ناخوانده باشد. مسیر مهاجرت نهنگهای گوژپشت، معروف به «بزرگراه نهنگها» سالانه حدود ۴۰ هزار نهنگ را از آبهای سرد قطب جنوب به سواحل گرم کوئینزلند در استرالیا و بالعکس هدایت میکند. اما هنوز مشخص نیست که ماهیهای مکنده چه بخشی از این مسیر ۱۰هزار کیلومتری را همراه نهنگها طی میکنند. با توجه به عمر کوتاه این ماهیها (حدود 2سال)، احتمال میرود که در بخشهایی از مسیر، میزبان خود را ترک کنند و بهدنبال جانوران بزرگ دیگری مانند سفرهماهیها، دلفینها یا حتی غواصان انسان بروند.» این گزارش نهتنها نگاهی تازه به روابط همزیستی در اقیانوسها ارائه میدهد بلکه نشاندهنده پیچیدگی رفتارهای غریزی و سازگاریهای زیستی در گونههای دریایی است.