چه کنیم تا عمیقتر بخوانیم
کتاب، دریایی ژرف است که نویسنده به شکلی فشرده، تجربه زیست خود را در آن برای دیگران به یادگار گذاشته؛ تجربههایی که ستونهای تمدن و حافظه فرهنگیاند و برای خواننده آن پنجرههایی را بهسوی جهان واقعی و خیال میگشایند. حالا با فرض اینکه به کتاب خوب دسترسی داشته باشیم، چه کنیم تا کیفیت مطالعه ما دوچندان شود؟ اینها مسیرهایی است آزموده شده، اما باید هر کدام را امتحان کنیم تا بیازماییم کدامشان برای احوالات ما مناسبتر است.
الف) خلاصهنویسی: یکی از قدیمیترین روشها برای افزایش کیفیت مطالعه، خلاصهنویسی است. در این روش، نه عین متن، بلکه درک و دریافت خود را از هر فصل روی کاغذ میآوریم.
ب) یادداشت برداری: در این روش، یادداشتها در حاشیه کتاب یا در دفتری نوشته میشود، اما تمرکز این روش، روی نکات ریزی است که در هر صفحه یا بند نوشته شده است. در این روش، گاهی خواننده نقد و نظر خود را هم درباره محتوای آن بند یا پاراگراف مینویسد.
ج) طرح پرسش از متن کتاب: در این روش، خواننده تنها به طرح پرسشهایی میپردازد که بعد از مطالعه یک بند یا پاراگراف برای او پیش میآید. شاید برخی از این پرسشها حتی بیجواب باشند، اما همان طرح سؤال، کیفیت مطالعه را افزایش خواهد داد.
د) نوشتن بند یا پاراگرافهای منتخب: در این روش، بهتر است زیر بندها یا پاراگرافهای منتخب، خط نکشید تا کتاب شما برای دیگران هم قابل مطالعه باشد. در این روش مطالعه بند یا پاراگرافهای منتخب در ماهها یا سالهای بعد، باعث میشود با صرف زمان کمتری، کل محتوای کتاب برای شما یادآوری شود. روشهای دیگری هم برای کیفیت مطالعه و عمق بخشیدن به آن وجود دارد که در یادداشتهای آینده به آنها اشاره خواهد شد.