جامعه امروز
با هنر ایستاده‌ایم
پای درددل تعدادی از هنرمندان دارای معلولیت شرکت‌کننده در جشنواره همام
فاطمه عسگری‌نیا | روزنامه‌نگار
فرهنگستان هنر تهران این روزها پر از شور، شوق و هیجان هنرمندانی است که زندگی را به شکل دیگری جان می‌بخشند و مایه امید و ذوق همه بازدید‌کننده‌های چهارمین فستیوال بین‌المللی همام هستند؛ 430هنرمند دارای معلولیتی که از 31استان کشور و 14کشور جهان دور هم جمع شده‌اند تا فریاد بزنند همه محدودیت‌های جسمی را نادیده گرفته‌اند تا دنیای زیباتری بسازند.
جشنواره‌ها تنها امید فروش محصولاتمان
محمد تینونی یکی از هنرمندان خوش‌ذوقی است که با تابلوهای نقاشی منتخبش از کرمان خودش را به این جشنواره رسانده و خیلی امیدوار است بتواند این تابلوها را با قیمت خوب به فروش برساند. او 28ساله است و با وجود معلولیت جسمی و حرکتی شدیدی که دارد، معتقد است: « معلولان و توان‌یابان هرکدام به سهم خود می‌توانند در این جامعه نقشی ایفا کنند؛ فقط کافی‌است کمی جدی گرفته شوند و توانایی‌هایشان را همه باور کنند و یک بازار دائمی برای عرضه محصولاتشان شکل بگیرد؛ فرقی نمی‌کند در بستر آنلاین یا حضوری.»
معلولان را جدی بگیرید
فاطمه ساعدی یکی از چهره‌های شناخته‌شده در این جشنواره است؛ کسی که آثار هنری‌اش قبل از این در نمایشگاه‌های بین‌المللی زیادی حضور داشته است و حتی منتخب رقابت‌های آسیایی هم هست. هنر او همان سوزن‌دوزی مشهور بلوچی است؛ خطه‌ای که از آن آمده است، اما او با تلفیق نقوش هندسی بلوچی با مجموعه‌ای از هنرهای اسلامی و ایرانی در سوزن‌دوزی‌های بلوچی، تحولی در این رشته هنری به پا کرده است: «هرکدام از این بچه‌ها از دورترین نقاط کشور خود را به‌سختی به این جشنواره رسانده‌اند تا بتوانند فقط خود را معرفی و به همه اثبات کنند که محدودیت‌ها مانع حضور پررنگ آنها در جامعه نیست. کافی‌است کمی معلولان جدی گرفته شوند.»
صنایع‌دستی غریب، معلولان غریب‌تر
محراب هاشم لو از جانبازان جنگ است؛ کسی که با یک اثر فاخر منتخب یونسکو در این فستیوال شرکت کرده و به قول خودش بیش از 10هنر اعم از گره چینی، منبت، خراطی، قلم‌زنی و... را روی این پنجره چوبی به‌کار برده: «هنر ایرانی، هویت ایرانی و تاریخ و فرهنگ ایرانی را به دوش می‌کشد. متأسفانه آثار هنری به قیمت و ارزش واقعی در کشور فروخته نمی‌شود. صنایع‌دستی در ایران غریب است و معلولان هنرمند غریب‌تر؛ این در حالی است که پشت هر اثر هنری ارائه شده در این فستیوال یا فستیوال‌های مشابه کلی ذوق و هنر و خون دل خوابیده است. باید از آثار این هنرمندان به‌عنوان هدایای سازمانی استفاده شود تا زمینه یک رفاه اقتصادی نسبی هم برای آنها فراهم شود.»
در بازاریابی کمک‌مان کنند
جمیله، دخترک هنرمند کرمانی است که با معدود انگشت‌های دستانش بر ظرف‌های مسی فیروزه می‌نشاند؛ دختر خجالتی که حتی از بیان قیمت‌فروش آثارش هم خجالت می‌کشد و می‌گوید: «فروش، سخت‌ترین کار برای من است. از مسئولان می‌خواهم حامی معلولان در بازار فروش محصولاتشان باشند تا بتوانند هزینه‌های زندگی خود را تامین کنند.»
پدیده‌های همام
زینب علی‌بیگی یکی از پدیده‌های همام است. او همراه دوستانش از شهر گلیم یعنی سیرجان آمده‌اند، اما آثار هیچ‌کدام‌شان به بخش مسابقه راه نیافته و از این موضوع دلخور است. او نابینای مطلقی است که نقشه گلیم را به خط بریل تبدیل می‌کند و می‌بافد. زینب فقط 22سال دارد، اما امیدوار است روزی گلیم‌هایی که می‌بافد به بازارهای صادراتی راه یابد: «بافت گلیم کار سختی است و برای یک نابینای مطلق سخت‌تر. ما جز این جشنواره‌ها فضایی برای نمایش توانایی‌هایمان نداریم. کاش این فستیوال‌ها فصلی برگزار می‌شد.»
ایران هنرمندان عجیبی دارد
در میان شرکت کننده‌های ایرانی، هنرمندان 14کشور دنیا هم در این فستیوال حضور دارند که هر کدام آثار هنری خود را که اکثرا در رشته نقاشی و طراحی است به نمایش گذاشته‌اند. با هرکدام‌شان که حرف می‌زنیم در کنار مهمان‌نوازی خوب ایرانی‌ها و زیبایی‌های ایران از آثار خارق‌العاده هنرمندان معلول ایران می‌گویند. آندره بابینسکی یکی از این هنرمندان شرکت‌کننده از کشور بلاروس است. او هم پارالمپیکی و صاحب عنوان است و هم هنرمند و نقاش. از وقتی در ایران حاضر شده و تنوع صنایع‌دستی هنرمندان معلول ایرانی را دیده، می‌گوید: انجام برخی از این رشته‌های هنری آن هم توسط معلولانی که ناتوانایی‌های جسمی به‌خصوص در دست‌هایشان دارند، عجیب و خارق‌العاده است. این هنرمندان اگر در کشور ما بودند، جایگاه بسیار ارزشمند و والایی داشتند و قطعا هنرشان مورد استقبال مردم زیادی قرار می‌گرفت. او حرف‌هایش را با تعریف و تمجید از ایران به پایان می‌برد و می‌گوید: برخلاف همه آنچه می‌گویند، ایران آرام است و امن.
ایساک تسکیپوری شویلی هم از روسیه به ایران آمده و در این فستیوال شرکت کرده؛ او هم خالق زیبایی‌هایی روی بوم نقاشی و معتقد است، این فستیوال‌ها باعث می‌شود هنرمندان معلول دنیا با هم آشنا شوند و حتی در فروش محصولاتشان به هم کمک کنند. این هنرمند روسی هم با عجیب و زیبا خواندن آثار هنرمندان معلول ایران می‌گوید: استقبال این همه هنرمند ایرانی توانمند از این جشنواره، سطح آن را بسیار بالا برده است.
خوان مادیاتوره مولنیدو از اسپانیا از آن هنرمندانی بود که جمعیت زیادی کنار آثارش ایستاده بودند و می‌خواستند این آثار را از نگاه او ببینند؛ هنرمند نابینایی که برای درک آثارش باید چشم‌ها را ببندی و تمام زوایای آن را لمس کنی. او که آثارش باعث حیرت همه بازدید‌کنندگان شده، می‌گوید: دلم می‌خواست آثار هنرمندان ایران را ببینم اما همین حضورم را هم به فال نیک می‌گیرم و از محبت و مهربانی مردم ایران بسیار سرخوش هستم.
در همینه زمینه :
