دستیار هوشمند پلیس

 مهدی اسماعیل‌پور | روزنامه‌نگار 

معابر تهران مهر‌ماه امسال برخلاف سال‌های گذشته روزهای نسبتا آرام و روانی را پشت سر گذاشت؛ نه خیابانی قفل شد و نه گره کوری شکل گرفت، اما چه روندی برای تحقق این فرایند سپری شد تا تهرانی‌ها در ترافیک آغاز سال تحصیلی گرفتار نمانند؟ برای پاسخ به این سؤال و در هفته نیروی انتظامی، سردار سیدابوالفضل موسوی‌پور، رئیس پلیس راهور تهران بزرگ، مهمان تلویزیون همشهری و پاسخگوی سؤال‌های این حوزه بود. او از کم‌وکیف کنترل ترافیک مهرماه و همکاری با شهرداری تهران تا استفاده از هوش مصنوعی و برقی‌سازی‌ حمل‌ونقل توضیحات و خبرهای خوبی برای تهرانی‌ها داشت که در ادامه می‌خوانید.

چالش‌های ترافیکی پایتخت 
تهران 4میلیون و800هزار خودرو و تقریبا همین تعداد یعنی 4میلیون و 700هزار موتورسیکلت دارد. این کلانشهر بیش از 10هزار و 500کیلومتر معبر خودرویی شامل بزرگراه‌ها و خیابان های اصلی و فرعی، منهای کوچه ها‌ دارد. 21میلیون سفر روزانه هم در شهر انجام می‌شود؛ درحالی‌که طبق محاسبات صورت گرفته با متوسط سرعت30کیلومتر بر ساعت، معابرشهر تهران تقریبا برای تردد 820هزار خودرو گنجایش دارد؛ برای همین معابر قفل می‌شود. همچنین در محورهای شمالی همچنان بافت سنتی، یعنی کم و گاه دوطرفه‌‌ وجود دارد، اما ساختمان‌ها افزایش یافته‌‌اند. از طرفی هر سال از ابتدای مهر‌ماه در ساعتی خاص همزمان با مدارس و کمی بعد هم شرکت‌ها و اداره‌ها تعطیل می‌شوند. در کنارشان روزانه حدود یک‌میلیون و 400هزار خودرو از شهرهای اطراف به تهران وارد و در نقطه مقابل حدود 900هزار خودرو از شهر خارج می‌شود. در نتیجه روزانه حدود 500هزارخودرو از دیگر شهرها به جریان ترافیک شهر اضافه  می شود.

مدیریت ترافیک مهرماه 
برای مهرماه امسال، همه این نگرانی را داشتند که تهران مهر سخت و پرترافیکی داشته باشد. در نتیجه از مرداد‌ماه «ستاد استقبال ازمهر» با محوریت معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران تشکیل شد. همچنین شورای ترافیک شهر تهران به کمک آمد و نتیجه‌اش مصوباتی بود که 2هفته ابتدایی مهرماه اجرا شد و توانستیم ترافیک مهر‌ماه را مدیریت کنیم. در این ایام متغیر شدن ساعت شروع مدارس در مقاطع مختلف و شناورسازی ساعات اداری را هم داشتیم که تأثیر زیادی بر ترافیک داشت. همچنین مأموران از ساعت 6و 30دقیقه تا 8و 30دقیقه صبح در مقابل نزدیک‌ترین مدارس، تقاطع‌ها و میادین مستقر شدند. 60گلوگاه بزرگ ترافیکی هم شناسایی و تیم‌های پلیس در آنها مستقر شدند. مجموع این اقدامات با همکاری مردم باعث شد تا در روز اول مهر 13درصد نسبت به مهرماه سال 1403کاهش ترافیک را تجربه کنیم.

برگزاری نمایشگاه در نیمه مهرماه تخلف است 
ملاک عمل ما قانون است و برابر مصوبات شورای ترافیک، برگزاری هرگونه نمایشگاه به‌ویژه نمایشگاه‌های پرمخاطب در 2هفته ابتدایی مهرماه و همچنین 2هفته پایانی اسفندماه ممنوع است. حالا اگر کسی این موضوع را رعایت نمی‌کند، نقض مقررات صورت گرفته است.

تعامل خوب پلیس و شهرداری 
نشست‌های مشترک هفتگی و مستمری با تمام معاونان، مدیران و مدیران کل حوزه حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران برگزار می کنیم. پلیس راهور و شهرداری تهران تعامل و همکاری بسیار خوبی با یکدیگر دارند. اگر اختلافی بین ما وجود داشته باشد، دود آن به چشم مردم می‌رود؛ بنابراین ما موظف به همکاری، همراهی و همدلی هستیم. هیچ اختلافی بین مدیریت شهری و پلیس راهور نبوده، نیست و نخواهد بود. لباس ما متفاوت است، اما مأموریت و کار ما و معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران یکی است و هرکدام وظایفی در این حوزه داریم. از تمام مجموعه‌های حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران که هماهنگی و همکاری 100درصدی با پلیس راهور دارند، تشکر و قدردانی می‌کنم. شهرداری تا حد امکان امکانات و ابزارهای موردنیاز پلیس را فراهم کرده است؛ البته برخی نواقص نیز وجود دارد که رفع آنها نیاز به زمان دارد و نمی‌توان همه مشکلات را یکباره حل کرد. 

نقش پروژه‌های عمرانی در کاهش ترافیک 
پلیس راهور پس از معاونت حمل‌ونقل و ترافیک، بیشترین ارتباط با حوزه عمران را دارد. ساکنان محله‌های اطراف پروژه‌های ترافیکی به‌دلیل انحراف ترافیکی ایجاد شده یا مشکلاتی که کارگاه‌ها برای محله‌ها ایجاد کرده‌اند، ممکن است دچار ناراحتی شوند. اما پروژه‌هایی مانند جنت‌آباد-آبشناسان و دوربرگردان‌های شمال به جنوب و جنوب به شمال در بزرگراه شهید چمران، باعث کاهش ترافیک شده‌اند.

دستیار هوشمند به کمک پلیس می‌آید 
برای درک بهتر عملکرد «دستیار هوشمند» یک مثال می‌زنم. در حال حاضر، حدود ۱۷۰۰دوربین نظارت تصویری داریم که به‌عنوان چشم‌های پلیس راهور در سطح شهر عمل می‌کنند. همکاران ما در مرکز کنترل ترافیک با استفاده از این دوربین‌ها، ترافیک شهر را رصد می‌کنند، اما تا زمانی که کاربر سراغ این دوربین‌ها نرود، اطلاعی از وضعیت معابر نخواهد داشت. در فاز اول هوشمند‌سازی‌، قرار است دوربین‌های جدیدی خریداری و در نقاط مشخص شده، نصب شوند. طبق برآوردها، برای شهر تهران به ۱۰۰ هزار دوربین نیاز داریم. به‌طور آزمایشی، حدود ۲۰دوربین در محله زعفرانیه جانمایی خواهد شد. وظیفه این دوربین‌ها این است که بدون نیاز به اپراتور، قبل از رسیدن ترافیک به نقطه بحرانی، آلارم و هشدار دهند تا بلافاصله تیمی به محل اعزام شود و مشکل را برطرف کند. برای این کار در ابتدا و انتهای یک معبر، دوربین‌هایی نصب ‌شود. طبق اطلاعاتی که به دستگاه داده می‌شود، اگر خودروها در مدت ۲ تا ۳دقیقه عبور کنند، تردد عادی محسوب می‌شود، اما اگر این زمان به ۴ یا ۵دقیقه برسد، باید هشدار داده شود.

کاهش مصرف بنزین با طرح‌های اجرایی 
پروژه امتداد بزرگراه یادگار امام (ره) پس از بهره‌برداری تأثیر چشمگیری بر کاهش ترافیک معابری چون بزرگراه آیت‌الله سعیدی، بزرگراه شیخ فضل‌الله، جاده مخصوص، خیابان آزادی و... خواهد داشت. همچنین دوربرگردان شرق به شرق بزرگراه شهید همت بعد از اشرفی اصفهانی نمونه دیگر پروژه‌هاست. اصلاح هندسی 98تقاطع غیرهمسطح را هم داریم که دارای نقص هستند. تاکنون حدود 40مورد ازاین تقاطع‌ها رفع نقص شده‌‌اند. طبق آمارها روزانه حدود یک‌میلیون لیتر بنزین بیشتر مصرف می‌شود که می‌توان در مصرف آن صرفه‌جویی کرد.

پلیس مخالف دوچرخه و اسکوتر برقی نیست 
پلیس راهور اگر با برقی‌سازی‌ حمل‌ونقل مخالف بود، از150دستگاه خودروی برقی خودش استفاده نمی‌کرد. این 150خودرو در سطح شهر، به‌ویژه در معابر بزرگراهی مورد استفاده قرار گرفته است. همچنین 300دستگاه موتورسیکلت برقی با همکاری مشترک استانداری و شهرداری تهران دی‌ماه امسال به ناوگان پلیس راهور پایتخت اضافه می‌شود. از سازمان حمل‌ونقل شهرداری تهران هم درخواست کردیم تعدادی اسکوتر برقی در اختیار پلیس راهور قرار دهد تا در ماموریت‌ها استفاده شود. این موضوع می‌تواند از هسته مرکزی شهر و به‌ویژه در بازار تهران آغاز شود و فقط موتورسیکلت‌های برقی اجازه ورود و تردد در این محدوده را داشته باشند. در ادامه هم به تمام سطح شهر گسترش پیدا کند.

99نقطه ویژه برای برخورد با تخلف‌های ساکن 
در بحث برخورد با تخلفات ساکن، 99نقطه از شهر تهران شناسایی شده است که پلیس در این نقاط مستقر است و متخلفان را جریمه و قوانین را اعمال می‌کند. اما موضوع اصلی این است که جریمه تخلفات ساکن به‌طور مؤثر بازدارنده نیست. برای افرادی که خودروی چند میلیارد تومانی دارند، مبلغ 150هزار تومان قابل توجه نیست! همچنین برای دریافت این جریمه‌ها نیز ضمانت اجرایی کافی وجود ندارد. در نتیجه اول باید مبلغ جرایم به‌گونه‌ای تعیین شود که بازدارنده باشد و دوم اینکه شرایطی فراهم شود تا مبلغ جریمه به‌طور مستقیم از کارت بانکی راننده متخلف کسر شود. تنها در این صورت است که جریمه می‌تواند مانع تخلفات شود. برای کنترل بهتر در این حوزه، نیاز به استفاده از دوربین‌های هوشمند و فناوری هوش مصنوعی داریم. همچنین  باید ظرفیت بیشتری برای پارک خودرو در شهر ایجاد شود. شهرداری تهران در حال ساخت چند پارکینگ در نقاط موردنیاز است که امیدواریم به‌زودی افتتاح شود.