
شوک حماس به تلآویو
حماس با موافقت مشروط با طرح صلح، توپ را در زمین ترامپ انداخت

رضا عمویی | روزنامهنگار
در آستانه 2ساله شدن جنگ غزه، بیانیهای از سوی حماس، صهیونیستها را کیش و مات کرده است. تازهترین بیانیه حماس در پاسخ به درخواست ترامپ برای اجرای طرح کاخ سفید درباره غزه اعلام شده است. با آنکه صهیونیستها تلاش زیادی برای به شکست کشاندن طرحهای مبتنی بر آتش بس در غزه داشتند، اما بهنظر میرسد که پاسخ اخیر مقاومت حماس برخلاف انتظار و برنامهریزیهای تیم نتانیاهو و دیگر صهیونیستها صورت گرفته و تلآویو را در شوک فرو برده است.
طرح ترامپ چه بود؟
طرح دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا درباره غزه، هفته گذشته در جریان جلسه مشترک با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی در کاخ سفید اعلام شد؛ این طرح دارای20بند شامل موارد ذیل بود:
خلع سلاح غزه و حذف تهدیدات امنیتی برای اسرائیل
بازسازی غزه برای ساکنان آن
آتشبـس فــوری و عقبنشینی تدریجی نیروهای اسرائیل در ازای آزادی اسرا
بازگشت تمام اسرای اسرائیلی در ازای آزادی زندانیان فلسطینی
آزادی صدها زندانی فلسطینی به ازای هر اسیر اسرائیلی
عفو و خروج امن برای اعضای غیرمسلح حماس
آغاز فوری کمکهای بشردوستانه و بازسازی زیرساختهای غزه
توزیع کمکها تنها از طریق نهادهای بینالمللی و بازگشایی گذرگاه رفح
اداره غزه توسط یک کمیته تکنوکرات تحت نظارت یک شورای صلح بینالمللی به ریاست ترامپ
اجرای یک برنامه توسعه اقتصادی برای تبدیل غزه به شهری مدرن و جذب سرمایهگذاری
ایجاد یک منطقه اقتصادی ویژه با تعرفههای ترجیحی
ممنوعیت اجباری بر کوچ اجباری و تضمین آزادی تردد
خلع سلاح کامل غزه، انحلال نقش حماس و نابودی تمام توان نظامی آن
تضمین منطقهای برای پایبندی گروهها به تعهداتشان
استقرار یک نیروی ثبات بینالمللی برای آموزش پلیس فلسطینی و تأمین امنیت مرزها
عدماشغال دائم غزه توسط اسرائیل و عقبنشینی تدریجی به جز در یک منطقه امن
هشدار اجرای طرح حتی در صورت رد آن توسط حماس اما در مناطق تحت کنترل
آغاز گفتوگوی بین ادیان برای ترویج صلح و تغییر ذهنیتها
ایجاد امکان برای تشکیل یک دولت فلسطینی در آینده، در ازای پیشرفت در بازسازی و اصلاحات
آغاز مذاکرات آمریکا برای دستیابی به یک افق سیاسی برای همزیستی مسالمتآمیز
حماس چه چیزی را پذیرفت؟
بیانیه منتشر شده از سوی حماس نشان میدهد که این گروه با طرح رئیسجمهور آمریکا بهصورت مشروط(و نه همه موارد) همسویی دارد. در واقع براساس بیانیه حماس، این گروه میگوید با آزادی اسرا و مبادله با اسرای فلسطینی موافق است اما خواستار تغییراتی در طرح است. پاسخ حماس به طرح ترامپ شامل ویژگیهای ذیل است:
پذیرش مشروط: جنبش حماس طرح صلح ترامپ را بهصورت مشروط پذیرفته است.
توپ در زمین صهیونیستها: پاسخ مشروط حماس باعث شده تا توپ در زمین اسرائیل بیفتد و فشارها بر حماس کمتر شود.
تأکید بر حق حاکمیت فلسطینیها: در بیانیه حماس، بر حق حاکمیت فلسطینیها بر غزه تأکید شده و مدیریت خارجی مانند حضور تونی بلر در غزه پذیرفته نشده است.
تأکید بر آزادی مشروط اسرا بهجای آزادی تمامی اسرا: حماس از آزادی مشروط اسرای فلسطینی در صورت تحقق شرایط خاص خبر داده و از پذیرش وعده ترامپ مبنی بر آزادی تمامی اسرای زندانی در ۷۲ ساعت خودداری کرده است.
عدمپذیرش مهاجرت اجباری: در پاسخ حماس بر غیرقانونی بودن مهاجرت اجباری مردم غزه و اشغالگری رژیم صهیونیستی تأکید شده است.
عدم اشاره به خلع سلاح حماس: در بیانیه مقاومت فلسطین، اشارهای به خلع سلاح حماس نشده و مقاومت پذیرفته که آن را به دولت منتخب آینده فلسطین تحویل دهد.
ضرورت رفع محاصره و کمکهای انسانی: در پاسخ حماس، ضرورت فوری رفع محاصره غزه و نیاز مبرم به کمکهای انسانی مورد توجه قرار گرفته است.
مشروعیت حماس در چارچوب فلسطینی: در بیانیه حماس، بر حضور این گروه در چارچوب فلسطینی تأکید شده و این برخلاف خواسته و اهداف تل آویو است.
باخت اسرائیل به جنگ رسانهای حماس
چراغ سبز مشروط حماس به پذیرش آتشبس و توقف جنگ با بهت و حیرت صهیونیستها روبهرو شده است:
غافلگیر شدن نتانیاهو از پاسخ حماس: آکسیوس به نقل از یک مسئول اسرائیلی بیان کرد که بنیامین نتانیاهو از پاسخ حماس به طرح دونالد ترامپ برای توقف جنگ در غزه غافلگیر شده است. این مسئول اسرائیلی بیان کرد که نتانیاهو در جریان مشورتها پیش از اعلام طرح ترامپ، پاسخ حماس به آن را منفی تلقی کرده بود.
ترامپ ما را تحقیر کرد: شبکه عبریزبان «کان» نیز نوشت که ترامپ با انتشار این طرح و چراغ سبز بعدی حماس به آن، چهره اسرائیل را مخدوش کرده است.
سکوت صهیونیستها: منابع عبری زبان اعلام کردهاند که پس از پذیرش پاسخ حماس توسط ترامپ و درخواست وی برای توقف فوری حملات اسرائیل، سران این رژیم سکوت اختیار کردهاند. این منابع تأکید کردهاند که برای نخستین بار از آغاز جنگ، آمریکا دیگر مذاکره تحت آتش جنگ را نمیپذیرد.
ترامپ در دام حماس: خبرنگار و تحلیلگر نظامی کانال تلویزیونی۱۴ رژیم صهیونیستی، تلویحا از واکنش ترامپ به اعلام موضع حماس ابراز ناراحتی کرد و نوشت: رئیسجمهور ترامپ از اسرائیل میخواهد حملات در نوار غزه را متوقف کند، او در دام بیانیه حماس افتاده است.
چرا ترامپ شادی میکند؟ امیر بحبوط، تحلیلگر مسائل نظامی رژیم صهیونیستی نوشت: ترامپ جشن گرفته است؛ گویی حماس صد درصد با طرح وی موافقت کرده است که این برداشت درست نیست و واقعیت ندارد.
چرا طرح اول ترامپ رد و طرح دوم پذیرفته شد؟
طرح اخیر ترامپ درباره غزه در حالی مورد پذیرش مشروط مقاومت حماس قرار گرفته که این طرح تفاوتهای معناداری با طرح اولیه ترامپ با نام «ریویرای خاورمیانه» دارد. طرح اول ترامپ از سوی حماس رد شد، اما مقاومت حماس طرح دوم را به دلایل ذیل بهصورت مشروط پذیرفت:
عدم تأکید بر مهاجرت اجباری: در طرح اولیه ترامپ بر مهاجرت اجباری اهالی غزه تأکید شده و گفته شده بود که نزدیک به 2میلیون فلسطینی ساکن غزه باید بهطور دائمی از این منطقه به خارج منتقل شوند، اما در طرح دوم ترامپ که مورد پذیرش مشروط حماس واقع شده بر ادامه حضور و ابقای اهالی غزه در این باریکه برای بازسازی این سرزمین تأکید شده است.
اجازه دادن برای بازگشت آوارگان غزه: در طرح اولیه ترامپ، او به وضوح در پاسخ به خبرنگاری که پرسید بعد از بازسازی غزه، اهالی آن اجازه بازگشت به آن را خواهند داشت یا نه، گفت: «نه، برای چه باید برگردند؟» اما در طرح دوم ترامپ گفته شده که آوارگان غزه میتوانند به خانههای خود بازگردند.
عدمدرخواست ترامپ برای مالکیت غزه: در طرح اولیه ترامپ برای غزه با نام «ریویرای خاورمیانه» رئیسجمهور آمریکا به صراحت گفته بود که آمریکا میخواهد مالکیت غزه را بر عهده بگیرد و آن را تبدیل به منطقه ساحلی تفریحی (ریویرای خاورمیانه) کند، اما در طرح دوم چنین چیزی وجود ندارد.