
نخستین عکسها از صحرای عرفات

از اواسط قرن 19به بعد عکاسی نقش بسیار مهمی در تاریخ حج ایفا کرد. به این دلیل که برای نخستینبار، زیارت، زائران و خود شهرهای مقدس میتوانستند در قالب تصاویر دقیق، واقعگرایانه و قابل تکرار مستند شوند.
ثبت تصاویر حج و شهرهای مکه و مدینه، ابتدا توسط مهندس و نقشهبردار ارتش مصر، محمدصادق بیگ آغاز شد. او سال ۱۸۶۱ به عربستان سفر کرد و یک دوربین «کلودیون صفحه مرطوب» همراه خود برد. این دوربین از تکنیک عکاسی که در دهه ۱۸۵۰ اختراع شد و از نگاتیوهای صفحه شیشهای استفاده میکرد. پس از او کریستین اسنوک هورگونیه، محقق هلندی سال ۱۸۸۴ به شبهجزیره عربستان رسید و یکسال بعد نام اسلامی عبدالغفار را برای خود برگزید. او بسیار کنجکاو و به زبان عربی مسلط بود. همین موارد به او اجازه ورود به مکه را داد؛ شهری که برای غیرمسلمانها ممنوع بود. هورگونیه 5ماه فشرده را در مکه زندگی و عکاسی کرد. او همچنین کعبه را طواف کرد، حجرالاسود را بوسید و از آب مقدس زمزم نوشید. این عکس را هم عبدالغفار از برگزاری مراسم عرفه در صحرای عرفات در سال 1885میلادی گرفته است.