پیوند موسیقی و دیپلماسی

مهدی اسماعیل پور | روزنامه‌نگار 

 در هزار و پانصدمین سالگرد ولادت پیامبر اسلام جشنواره‌های مختلفی در گوشه و کنار پایتخت در جریان است. جشنواره موسیقی نغمه‌ها و آواهای محلی اقوام با عنوان «رحمه للعالمین» یکی از این برنامه‌هاست که از 14تا 19شهریور در پردیس سینمایی ملت در حال برگزاری است. این جشنواره در سومین شب برگزاری خود در مراسمی که به‌طور مشترک توسط سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران و وزارت امورخارجه برگزار شد؛ میزبان تعدادی از سفرای کشورهای اسلامی بود و سفیران با فرهنگ، موسیقی و آداب و رسوم اقوام مختلف کشور آشنا شدند.

غرفه‌های رنگارنگ و چشم‌نواز 
در محوطه پردیس سینمایی ازدحام است. خودروها با پلاک‌های آبی و پرچم کشورهای مختلف مقابل فرش قرمز توقف می‌کنند و سفیران کشورهای مختلف از کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس تا آفریقایی و آسیایی از خودروها پیاده می‌شوند. در محوطه غرفه‌هایی جذاب و رنگارنگ از محصولات و سوغات شهرها و اقوام مختلف ایرانی برپاست. در غرفه‌ای فرش‌های دستباف عشایر با رنگ‌ها و نقش و نگارشان چشم‌نوازی می‌کند و در غرفه‌ای دیگر عطر و بوی نان تازه عشایر استان فارس شامه را نوازش می‌دهد. حصیربافی‌های ناب گیلانی، کشک و خوراکی‌های خوشمزه و اصیل کرمانشاه و... هم هست.

از مارش نظامی تا موسیقی محلی
مراسم با اجرای گروه مارش نظامی آغاز می‌شود. بعد از آن نوبت به گروه‌های مختلف موسیقی محلی می‌رسد. گروه‌های موسیقی استان‌ها و اقوام مختلف ازجمله بوشهری، بختیاری و خوزستانی به‌ترتیب روی صحنه می آیند و با سازهای محلی می‌نوازند و این میان برخی آهنگ‌های ملی در قالب و شکل موسیقی‌های بومی و محلی مانند شعر معروف «چو ایران نباشد تن مباد» فردوسی شنیده می‌شود. هرکدام از گروه‌های هنری در اجرا یا سخنرانی‌های قبل و بعد از اجرای خودشان ضمن تأکید بر وحدت مسلمانان برای دشمنان این آب و خاک خط و نشان می‌کشند و بر وحدت و یکپارچگی خلل ناپذیر اقوام و قبایل ایرانی تأکید دارند. در لابه‌لای هر اجرا هم به‌ترتیب سرپرست سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران، وزیر امور خارجه و شهردار پایتخت به‌عنوان میزبان مراسم، خوشامدگویی و سخنرانی‌های کوتاهی دارند که مخاطب اصلی آن سفیران هستند. اجرای موسیقی محلی از اقوام عرب ایران هم پایان بخش این ضیافت است.

نمایش دست بافته‌ها و فرش‌های عشایر ایران 
علیرضا بقایی، مسئول غرفه دست بافته‌های عشایر: این غرفه هم نمایشگاه و هم فروشگاه فرش‌های دستباف حدود 70درصد از عشایر ایران از بلوچ گرفته تا کرد و لر است. این جشنواره فرصتی فراهم کرد تا بتوانیم محصولات عشایر را در حضور مدیران و سفیران به نمایش بگذاریم.

جمع شدن صنایع‌دستی کشور در یک نقطه 
معصومه وطن‌خواه، مسئول محصولات صنایع‌دستی حصیری: در این غرفه کیف و کلاه و دست‌سازه‌هایی از گیاهان بومی مرداب‌های گیلان به نمایش گذاشته‌ایم. امیدواریم که مردم برای تماشای صنایع‌دستی شهر‌های مختلف کشور که یک‌ جا جمع شده است به اینجا بیایند.

سوغات کرمانشاه در قلب تهران 
فریبا گودرزی، مسئول غرفه محصولات و سوغات کرمانشاه:در این غرفه علاوه بر محصولات، لباس محلی کرمانشاه را معرفی می‌کنیم. در واقع مردم می‌توانند در قلب تهران با محصولات و خوراکی‌های خوشمزه و اصیل کرمانشاه آشنا شوند.

سیاه‌چادر عشایر میان غرفه‌ها
 گلنگار قرمزی، مسئول سیاه‌چادر: ما از طایفه دره شوری تیره قرمزی از استان فارس هستیم که سیاه‌چادر عشایری برپا کرده‌ایم. محصولات و صنایع‌دستی عشایری ازجمله نان و خوراکی‌های عشایری را به نمایش گذاشته‌ایم و عرضه می‌کنیم. استقبال مردم ازغرفه ما خوب بوده است.

قدردانی از شهرداری تهران 
سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه:با قلبی سرشار ازعشق و احترام گردهم آمده‌ایم تا میلاد پیامبر رحمه للعالمین را گرامی بداریم؛ این بزرگداشت نه فقط یک مناسبت تاریخی بلکه فرصتی برای اندیشیدن به پیام جاودانه‌ای است که رسول خدا برای بشریت به ارمغان آورد؛ پیام مهربانی، صلح، دوستی و انسانیت. بزرگداشت سال۱۴۴۷ هجری قمری به‌عنوان گرامیداشت یک‌هزار و پانصدمین زاد روز پیامبر عظیم‌الشأن اسلام به ابتکار جمهوری اسلامی ایران در ‌ماه ژوئن 2025 در اجلاس وزرای سازمان همکاری اسلامی در استانبول به تصویب رسید. این مناسبت وجه مشترک و مبنای اتحاد مسلمانان جهان را با تکیه بر محبت و عشق به پیامبر رحمت به نمایش می‌گذارد. امروز آموزه‌های پیامبر رحمت، ما را فرامی‌خواند که یار و صدای مظلومان باشیم و دشمن ظالمان و متجاوزان. پس سکوت نکنیم. لازم می‌دانم از دست اندرکاران برگزاری مراسم در سازمان فرهنگی  و هنری شهرداری تهران و همکارانم در وزارت امور خارجه و از همه کسانی که در هر نقطه‌ای با اهتمام و کوشش خود سهمی در برگزاری با شکوه و عظمت این مناسبت ایفا می‌کنند صمیمانه تشکر کنم.

ایران، الگوی عملی وحدت بین ادیان الهی است
علیرضا زاکانی، شهردار تهران:افتخار داریم که در پایتخت ایران اسلامی میزبان این گردهمایی باشکوه در هفته  وحدت و میلاد با سعادت نبی مکرم اسلام هستیم. آزادی فعالیت ادیان مختلف در ایران نمادی از وحدت ادیان است. امروز نمایندگان ادیان الهی ازجمله یهودیان، مسیحیان و زرتشتیان در مجلس شورای اسلامی حاضرند و وحدت ادیان را می‌توان از ایران اسلامی شنید و دریافت کرد. این الگو، حربه تفرقه‌افکنانه دشمن را در آینه جمهوری اسلامی خواهد شکست. با همدلی و وحدت، نه اسلام‌هراسی و نه تفرقه‌افکنی بین مذاهب در دنیا راه به جایی نخواهد برد. پیام ایران، پیام دوستی، محبت و همکاری با همه ملت‌ها و دولت‌ها در چارچوب احترام متقابل است. ایران‌هراسی نیز همانند اسلام‌هراسی راه به جایی نخواهد برد، چرا که ایرانیان قلبی پر از محبت نسبت به همه آحاد بشری دارند. امروز همه ادیان الهی، مذاهب اسلامی و انسان‌های دارای وجدان بیدار، فریاد مظلومیت مردم غزه و فلسطین را همراهی و رژیم کودک‌کش صهیونیستی و حامیانش به‌ویژه آمریکا را محکوم می‌کنند. امیدواریم شاهد آزادی فلسطینیان از زندان بزرگ غزه و جغرافیای
 اشغال شده توسط این رژیم باشیم و این میلاد را به شادی و سرور در این جغرافیا برگزار کنیم.

فرهنگ، زبان مشترک جهانی و دیپلماسی بی‌صداست
محمدباقر اعلمی، سرپرست سازمان فرهنگی و  هنری شهرداری تهران:شاید در نگاه نخست، برگزاری جشنواره «رحمه للعالمین» در یک پردیس سینمایی، تنها یک رویداد فرهنگی به‌نظر بیاید، اما می‌خواهیم از این سکوی فرهنگی، گفتمان جدیدی را مطرح کنیم؛ گفتمانی که فراتر ازمرز‌ها و کلیشه‌هاست. معتقدیم در جهان پرشتاب و پرالتهاب امروز، فرهنگ نه‌تنها یک حوزه از فعالیت‌های بشری، بلکه خود یک گفتمان، یک زبان مشترک جهانی و یک دیپلماسی بی‌صدا و قدرتمند است. ما نیاز داریم تا روایت‌های اصیل و انسان‌ساز را از طریق زبان هنر و فرهنگ در گام دوم انقلاب اسلامی به جهانیان عرضه کنیم. روایت‌هایی که ریشه در فطرت پاک انسانی و آموزه‌های عمیق ادیان الهی، به‌ویژه دین مبین اسلام دارند. جشنواره «رحمه للعالمین» تنها نمایشگاهی از آداب و رسوم نیست؛ این جشنواره، یک بستر فرهنگی برای تولید گفتمان وحدت و صلح از دریچه هنر است. ما نه‌تنها آثار هنری ملل مسلمان را به نمایش می‌گذاریم، بلکه در تلاشیم تا با زبان جهانی تصویر و صدا، پیامی از صلح، مدارا و همزیستی مسالمت‌آمیز را به جهانیان مخابره کنیم. ما از طریق اکران فیلم‌های کوتاه، نمایش‌های هنری و گفت‌و‌گو‌های فرهنگی، به‌دنبال ساخت روایت‌های جذاب از دنیای اسلام هستیم؛ روایت‌هایی که کلیشه‌ها را می‌شکند و تصویر واقعی از تنوع، پویایی و انسانیت در جوامع اسلامی را به نمایش می‌گذارد. سازمان فرهنگی و  هنری شهرداری تهران به‌دنبال دیپلماسی عمومی فرهنگی است، به دنبال دیپلماسی‌ای هستیم که از بستر فرهنگ و هنر، پل‌های ارتباطی مستحکمی میان ملت‌ها بنا می‌کند و سوءتفاهم‌ها را به تفاهم بدل می‌سازد. ما بر این باوریم که تهران، به‌عنوان پایتخت تمدن و فرهنگ ایرانی-اسلامی می‌تواند کانون این گفتمان جهانی باشد.

بخش‌های مختلف جشنواره رحمة‌ للعالمین:
کنسرت موسیقی نواحی ایران
 سیاه چادر عشایر قشقایی 
 سوغات و صنایع‌دستی 
 برنامه‌های استیج