
مشروطهخواهان در برابر مهاجمان

این تصویر که در آرشیو دانشگاه کالیفرنیا نگهداری میشود و توسط آندروود ثبت شده، مربوط به مقاومت مشروطهخواهان تبریز پس از استبداد صغیر و سقوط محمد علی شاه در برابر ورود قوای روس به این شهر در 21دسامبر سال1911 است. ماجرا آن بود که ۲۳ ژوئن ۱۹۰۸ شورش تبریز علیه محاصره روسها آغاز شد. پس از آن بریتانیا و روسیه توافق کردند که قزاقهای روس برای اشغال تبریز وارد شهر شوند. روسها ۳۰ آوریل ۱۹۰۹ تبریز را اشغال کردند و مذاکره برای عقبنشینی تا سال ۱۹۱۱ ادامه یافت. در ۲۹ نوامبر ۱۹۱۱، دولت روسیه به دولت ایران اولتیماتوم داد که مورگان شوستر آمریکایی که توسط مجلس وقت برای سازماندهی امور مالی استخدام شده بود، برکنار شود. مجلس امتناع کرد و شاه مجلس را منحل و با اولتیماتوم روسیه موافقت کرد. این اولتیماتوم باعث ناآرامی در تبریز شد و ۲۱ دسامبر ۱۹۱۱، مشروطهخواهان تبریز به قزاقهای روس حمله و تلفات زیادی وارد کردند. در پاسخ به این حمله، یک تیپ از ارتش امپراتوری روسیه به تبریز اعزام شد و هدف آنها این بار اشغال 3شهر بزرگ تبریز، انزلی و رشت بود. شدیدترین نبرد تهاجم روسیه در تبریز رخ داد؛ جایی که مشروطهخواهان مقاومت کردند. پس از حدود 3روز، دیوار دفاعی تبریز در هم شکست و روسها تبریز را گلولهباران کردند و وارد شهر شدند. آنها نهتنها خانواده مشروطهخواهان و خود آنها را اعدام کردند که بخشی از ارگ علیشاه تبریز را هم با گلولهباران ویران کردند؛500ایرانی نیز در این تهاجم جان باختند.