
ابداع ذائقه
میل، لذت و بیزاری در مد، هنر و غذا

کتاب «ابداع ذائقه» نوشته لوکا ورچلونی به بررسی تاریخی و اجتماعی مفهوم «ذائقه» یا «سلیقه» میپردازد. نویسنده این ایده را مطرح میکند که سلیقه، برخلاف تصور عمومی، یک حس طبیعی یا شخصی صرف نیست، بلکه محصول فرایندهای فرهنگی و تاریخی است. این کتاب تلاش میکند نشان دهد چگونه سلیقه در بسترهای مختلف، ازجمله هنر، مد و غذا، شکل و در هر دورهای معنای خاصی بهخود گرفته است. نقطه شروع بحث، نگاه به سلیقه در دوران باستان و پیوند آن با اخلاق و فضیلت است و سپس بهمرور به سیر تغییرات آن در دورههای مختلف پرداخته میشود. در ادامه، ورچلونی به نقش3مفهوم اساسی یعنی میل، لذت و انزجار در شکلگیری سلیقه میپردازد. او نشان میدهد که این مفاهیم چگونه در موقعیتهای فرهنگی و اجتماعی مختلف معنا پیدا کردهاند و چطور سلیقه، در تقاطع این 3تجربه انسانی، تثبیت شده است. برای مثال، علاقه به نوع خاصی از لباس، غذا یا اثر هنری، ممکن است از میل و لذت ناشی شود، اما مرزگذاری با آنچه «نابهنجار» یا «ناخوشایند» تلقی میشود هم در تعریف آن نقش دارد. نویسنده بخشهایی را به بررسی نقش سلیقه در حوزه مد و پوشاک اختصاص میدهد. او نشان میدهد که چگونه سلیقه میتواند وسیلهای برای نمایش طبقه اجتماعی، هویت فردی و همچنین میزان هماهنگی با جریانهای فرهنگی رایج باشد و تأکید میکند که انتخابهای ظاهرا شخصی در پوشش و مد، در عمل، تحتتأثیر ساختارهای قدرت، اقتصاد و نهادهای فرهنگی شکل میگیرند. در بخش دیگری، سلیقه در زمینه غذا، آشپزی و هنر بررسی میشود. نویسنده این موضوع را مطرح میکند که انتخابهای غذایی یا قضاوتهای زیباییشناختی نیز فراتر از مسائل زیستی یا ذوق فردی هستند و ریشه در تاریخ، طبقه، آموزش و مناسبات قدرت دارند. این کتاب را انتشارات دمان با ترجمه مهدی بوستانی منتشر کرده است.