
انتخاب لاریجانی؛ بازتابها در داخل و خارج
انتصاب لاریجانی بهعنوان دبیر تازه «شعام» بازتابهای داخلی و بینالمللی گستردهای داشته است

علیرضا احمدی-روزنامهنگار
انتصاب علی لاریجانی بهعنوان دبیر جدید شورایعالی امنیت ملی ازسوی رئیسجمهور همچنان در کانون توجه محافل سیاسی داخلی است؛ انتصابی که بازتاب بینالمللی گستردهای نیز داشته است و تحلیلگران جهانی از آن، بهعنوان فصل نوینی در راهبردسازیهای امنیتی ایران یاد میکنند.
لاریجانی روز سهشنبه درحالی جایگزین علیاکبر احمدیان شد که طی سالهای اخیر همواره بهعنوان یکی از چهرههای تأثیرگذار در سپهر سیاسی ایران به نقشآفرینی پرداخته و در قامت مشاور رهبرمعظمانقلاب، ماموریتهای مهم منطقهای و بینالمللی را نیز به سرانجام رساندهاست.
لاریجانی که پیش از این طی مردادماه 1384تا مهرماه 1386نیز مسئولیت دبیرخانه شورایعالی امنیت ملی را برعهده داشتهاست، اکنون ازسوی مسعود پزشکیان ماموریت ویژهای دریافت کرده است؛ ماموریتی که پیش از هر چیز معطوف به چارهاندیشی راهبردی برای مواجهه مؤثر با مخاطرات پیشروی امنیت ملی است.
واکنشهای متفاوت
حضور دوباره لاریجانی در قامت دبیر شورایعالی امنیت ملی، واکنشهای بعضا متفاوتی را در محافل سیاسی – رسانهای کشور بهدنبال داشته است:
سیدعباس عراقچی: وزیر امورخارجه در پیامی تأکید کرد که وزارت امور خارجه آماده همکاری نزدیک و صمیمانه با لاریجانی است.
علیاکبر ولایتی: مشاور رهبرمعظم انقلاب، این انتصاب را نشانه دوراندیشی نظام در بهرهگیری از افراد مجرب در شرایط حساس منطقهای و بینالمللی دانست.
امیرحسین ثابتی: این نماینده تهران در مجلس، رویکردهای لاریجانی را دارای تفاوت بنیادینی با پزشکیان و روحانی ندانست و اعلام کرد خیلی به این انتصاب خوشبین نیست.
محمود واعظی: رئیس دفتر رئیس دولت دوازدهم رویکرد اعتدالی و فراجناحی لاریجانی را عاملی برای تحول مثبت در تصمیمسازیهای شورایعالی امنیت ملی دانست.
حمید رسایی: این نماینده تهران در مجلس در توییتی ابراز امیدواری کرد که لاریجانی در جایگاه دبیری شورایعالی امنیت، احساس تکلیف نکند که هر طور شده همه باید با دولت «وفاق» کنند.
فیضالله عربسرخی: این فعال سیاسی اصلاحطلب نیز در گفتوگویی تأکید کرد که اگر انتخاب لاریجانی آغازگر تغییرات باشد، باید از آن استقبال کرد.
امیر عزیز نصیرزاده: وزیر دفاع نیز در پیامی عنوان کرد که حضور سیاستمداری باتجربه و برخوردار از بینش عمیق در این جایگاه خطیر، نقشآفرین و راهگشا خواهد بود.
واکنشهای متفاوت مجازی: پس از انتصاب لاریجانی ازسوی پزشکیان، شبکههای اجتماعی نیز شاهد واکنشهای متفاوت کاربران فارسیزبان بودهاست؛ برخی به دلایل مختلف، از چنین انتصابی انتقاد کردهاند و بعضی دیگر این اقدام را مثبت و راهگشا دانستهاند.
چرا این انتصاب مهم است؟
انتصاب لاریجانی بهعنوان دبیر شورایعالی امنیت ملی به دلایل مختلف، دارای اهمیت ویژهای است؛ از جمله:
سابقه طولانی: لاریجانی از دیماه ۱۳۷۴ بهعنوان نماینده رهبرمعظم انقلاب در این شورا حضور داشته و بین سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶ نیز دبیر این شورا بودهاست.
تجربه لاریجانی: لاریجانی در سالهای میانی دهه80شمسی نقش ویژهای در مدیریت پرونده هستهای ایران، آن هم در دورهای حساس برعهده داشتهاست؛ تجربهای که او را به چهرهای آشنا در دیپلماسی و امنیتملی تبدیل کردهاست.
سیاستمدار عملگرا: تجربه سالها نقشآفرینی لاریجانی در جایگاههای مختلف، او را بهعنوان سیاستمداری عملگرا معرفی کردهاست.
شرایط حساس منطقهای و بینالمللی: این انتصاب در شرایط تنشهای فزاینده منطقهای و بهویژه جنگ تحمیلی 12روزه اخیر و ضرورتهای تازه، اهمیت ویژهای دارد.
شورای دفاع: تشکیل شورای دفاع ازسوی شورایعالی امنیت ملی، بیش از هر چیز نشاندهنده ضرورتهایی است که در حکم انتصاب رئیسجمهور نیز به آنها اشاره شدهاست.
هماهنگی با دولت: انتصاب لاریجانی بهعنوان چهرهای هماهنگ با دولت چهاردهم، میتواند نقش ویژهای در انسجام سیاستگذاری میان دولت و شورایعالی امنیتملی داشته باشد.
بازتابهای بینالمللی
مسئولیت تازه لاریجانی، علاوه بر واکنشهای داخلی، بازتاب گستردهای هم در رسانههای منطقهای و بینالمللی داشته است که در ادامه به برخی از آنها اشاره میشود:
بلومبرگ: این خبرگزاری آمریکایی تأکید کرد که انتصاب لاریجانی نشاندهنده تلاش ایران برای بازنگری در سازوکارهای فرماندهی راهبردی این کشور است.
رویترز: این رسانه انگلیسی نیز در گزارشی، این انتصاب را واکنشی ازسوی ایران در مواجهه با افزایش تنشهای منطقهای ارزیابی کرد.
عرب ویکلی: این رسانه منطقهای نیز روز چهارشنبه در گزارشی نوشت: رئیسجمهور ایران، لاریجانی را به سمت کلیدی دبیری شورایعالی امنیتملی منصوب کرده است که به او اجازه میدهد نقش کلیدی در تصمیمگیریهای تهران ایفا کند.
تایمز اسرائیل: این رسانه صهیونیست هم انتصاب لاریجانی را در چارچوب تحولات پس از جنگ و تلاش برای تقویت ساختارهای دفاعی ایران دانست.
آسوشیتدپرس: این خبرگزاری آمریکایی نیز در واکنش به انتصاب لاریجانی، آن را نشانهای از این دانست که ایران بهدنبال یک مسیر میانهروتر است.
دیلی صباح: این رسانه ترکیهای نیز در گزارشی، این انتصاب را مورد توجه قرار داد و به بررسی سوابق سیاسی و دیپلماتیک لاریجانی پرداخت.
جروزالمپست: این رسانه صهیونیست نیز با اشاره به انتصاب لاریجانی، به بررسی تحولات منطقهای اخیر و اهمیت انتصاب لاریجانی پرداخت.