روستای روزگار نوسنگی

محمود مولایی- روزنامه‌نگار

 روستای حسنلو در شهرستان نقده با قدمتی 8هزار ساله یکی از ۸ روستای ایران است که برای شرکت در رقابت انتخاب روستاهای جهانی گردشگری ۲۰۲۵ نامزد شده؛ رقابتی که آذر ۱۴۰۴ از سوی سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) برگزار می‌شود. حسنلو با داشتن تپه چندهزار ساله تاریخی که براساس داده‌های باستان‌شناسی در ۱۰ دوره مورد سکونت قرار گرفته، صنایع‌دستی منحصربه‌فرد، طبیعت بکر، غذا، نان سنتی و موزه باستان‌شناسی ظرفیت بالایی برای ثبت جهانی دارد.‌

9شاخص جهانی
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نقده به همشهری می‌گوید: «حسنلو به واسطه همجواری با دریاچه سد، تالاب و همچنین محوطه تاریخی تپه حسنلو و موزه باستان‌شناسی جاذبه بالایی برای گردشگری دارد.» 
حمزه پهلوانی می‌افزاید: «پرونده روستای حسنلو برای بررسی در سایت جهانی گردشگری بارگذاری شده است. 9شاخص مهم مرتبط با اهداف توسعه پایدار برای انتخاب برترین روستاهای گردشگری جهان وجود دارد که شامل منابع فرهنگی وطبیعی، ترویج و حفظ منابع فرهنگی، پایداری اقتصادی، اجتماعی و محیط‌زیستی، زیرساخت‌ها و ارتباطات، ایمنی و امنیت است.» 

تپه تاریخی حسنلو

تپه حسنلو یکی از مهم‌ترین تپه‌های باستانی کشور محسوب می‌شود؛ تپه‌ای دایره‌ ‌شکل با قدمتی 8هزار ساله که ساکنان اولیه آن قومی بوده‌اند به نام مانایی‌ها که تمدنی بس وسیع و درخشان از خود به یادگار گذاشته‌اند.رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نقده می‌گوید: «محوطه تاریخی حسنلو با حدود 8هزار سال قدمت با ارائه توالی فرهنگی دشت‌های سولدوز و اشنویه از اواسط دوره نوسنگی به ‌بعد که در بیشتر موارد قابل اطلاق بر تمام حوزه‌های فرهنگی دریاچه ارومیه است و همچنین به‌خاطر یافته‌ها و داشته‌های دوره‌های سوم، چهارم و پنجم، ملاک گاه‌‌نگاری عصر آهن در بخش اعظم ایران به‌حساب می‌آید.» به‌گفته حمزه پهلوانی، تنوع آثار به‌دست آمده و معماری، این محوطه را تبدیل به یک اثر منحصر‌به‌فرد کرده است.

مشارکت جامعه محلی
یکی از ویژگی‌های جالب روستای حسنلو موزه تنوع زیستی است که به‌گفته رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نقده، به همت انجمن‌های مردم‌نهاد محلی و جمعی از دوستداران محیط‌زیست راه‌اندازی شده است. حمزه پهلوانی می‌گوید: «هیأت اندیشه‌ورزی با حضور مؤثر جامعه محلی، ریش‌سفیدان، روحانی روستا و تشکل‌های مردم‌نهاد در راستای توسعه گردشگری، اقتصادی و فرهنگی ایجاد شده است.»  او پاکسازی روستای حسنلو را هم یکی دیگر از موارد مشارکت جامعه محلی برمی‌شمرد.

تالاب بین‌المللی حسنلو
دریاچه سد حسنلو به‌عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری روستا مطرح و مرکز تفریحات آبی و ماهیگیری گردشگران است. تالاب حسنلو هم در کنار روستا جزو تالاب‌های مطرح بین‌المللی به‌حساب می‌آید که مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته است.

سکونت
10  دوره
قدمت
8,000 سال