گزارش
انرژی‌هسته‌ای؛ پیشران ایران قوی
آینده‌نگری و سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی هسته‌ای یک ضرورت ملی است
گروه دانستنیها
استفاده از انرژی هسته‌ای یکی از مهم‌ترین دستاوردهای بشر در تامین نیروی مورد نیاز برای پیشرفت تمدن مدرن است. دانش و فناوری هسته‌ای سال‌هاست که نقشی فراتر از تامین انرژی ایفا می‌کند و امروزه یکی از ارکان راهبردی توسعه در حوزه‌های پزشکی، کشاورزی، صنعت و محیط زیست شناخته می‌شود. در برنامه جمعه گذشته دانستنیها در «همشهری تی‌وی» میزبان حسین آفریده، استاد مهندسی هسته‌ای دانشگاه صنعتی امیرکبیر و نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی بودیم و درباره اهمیت استفاده از انرژی هسته‌ای گفت‌وگو کردیم که چکیده‌ای از آن را ملاحظه می‌کنید.
پزشکی
در حوزه پزشکی، بیش از یک میلیون بیمار در کشور از رادیوداروهایی که در رآکتورها و شتاب‌دهنده‌های بومی تولید می‌شوند، برای تشخیص و درمان بیماری‌هایی همچون سرطان بهره‌مند می‌شوند. فناوری‌هایی مانند PET و SPECT امکان تصویربرداری‌های دقیق و پویا از بدن را فراهم کرده‌اندکه در بسیاری از موارد جایگزینی برای آنها وجود ندارد.
صنعت
در صنعت، هیچ بخشی از فناوری هسته‌ای بی‌نیاز نیست. از صنایع نفت و گاز تا فولاد، سیمان، کاغذ و پلیمرها، همه از ابزارهای هسته‌ای برای سنجش، کنترل کیفیت و افزایش بهره‌وری استفاده می‌کنند. از فلومترهای سه‌فازی گرفته تا ضخامت‌سنج‌ها و سیستم‌های تشخیص مواد، همگی مبتنی بر فناوری هسته‌ای هستند و در داخل کشور نیز نمونه‌هایی از این تجهیزات به دست متخصصان ایرانی ساخته شده‌اند.
کشاورزی
در کشاورزی، پرتودهی بذرها و استفاده از ایزوتوپ‌های نشاندار مانند نیتروژن-15، فرایند اصلاح ژنتیکی و بهبود عملکرد محصولات را تسریع کرده‌اند. نمونه موفق آن، افزایش عملکرد گندم طبسی از ۲ به ۹ تن در هکتار است. همچنین پرتودهی پس از برداشت، امکان نگهداری بهتر محصولاتی چون خرما و زعفران را فراهم می‌آورد و زمینه‌ساز ورود پایدارتر به بازارهای صادراتی می‌شود.
انرژی
از منظر تولید انرژی، شکافت هسته‌ای با استفاده از اورانیوم غنی‌شده در حال بهره‌برداری است، در حالی که پژوهش‌های جهانی درباره گداخت هسته‌ای (همجوشی)، نویدبخش دستیابی به منبعی پاک، بی‌پایان و ایمن برای آینده بشریت است. ایران نیز با ساخت توکامک و مشارکت دانشگاه‌ها، در این مسیر گام برداشته است.
خودکفایی
توسعه فناوری هسته‌ای نه‌تنها نماد پیشرفت علمی یک کشور به حساب می‌آید، بلکه نقشی کلیدی در خودکفایی، سلامت جامعه و امنیت غذایی ایفا می‌کند. نگاهی دقیق‌تر به کاربردهای گسترده انرژی هسته‌ای، نشان می‌دهد که آینده‌نگری و سرمایه‌گذاری در این حوزه، یک ضرورت ملی است.
