تندیس دانش در قلب شهر
مجسمه باشکوه ابوریحان بیرونی که حالا بیش از 3 دهه است بر قلب پارک لاله تهران ایستاده، نه‌فقط یکی از شاخص‌ترین آثار حجمی دوران پس از انقلاب بلکه نمادی از پیوند علم، هنر و تاریخ در قالبی برنزی است.
حمید شانس، مجسمه‌ساز و استاد دانشگاه می‌گوید:«مجسمه ابوریحان بیرونی یکی از مهم‌ترین آثار محمدعلی مددی است؛ هنرمندی که به‌حق می‌توان او را فعال‌ترین مجسمه‌ساز شهری دهه ۷۰ دانست. او در مدتی کوتاه، آثار تأثیرگذاری در فضای شهری خلق کرد، اما متأسفانه در اواخر دهه ۷۰ بر اثر سکته قلبی درگذشت و ما را از دیدن کارهای بیشتر محروم کرد.»
شانس ادامه می‌دهد: «این مجسمه که در سال ۱۳۷۳ در پارک لاله تهران نصب شد، نخستین سفارش بزرگ رسمی شهرداری بعد از انقلاب برای یک مجسمه شهری بود. ساخت آن حدود یک‌ونیم سال طول کشید. این مجسمه از همان ابتدا مورد استقبال مردم قرار گرفت و هنوز هم یکی از محبوب‌ترین نمادهای هنری شهر تهران محسوب می‌شود.»
این استاد مجسمه‌سازی با بیان اینکه جنس این اثر از برنز است و ۴.۵ متر ارتفاع دارد، می‌گوید: «فرم ایستاده و موزون آن، در کنار محوری که در بالای دستان ابوریحان دیده می‌شود، نشانه‌ای از جایگاه برجسته او در علم نجوم و ستاره‌شناسی است. مددی در این کار چهره مشخصی برای ابوریحان نساخته، چون تصویر قطعی از این دانشمند وجود نداشت. در عوض، بیشتر تلاش کرده تأثیر و جایگاه علمی او به‌خصوص در ارتباط با نجوم را به‌تصویر بکشد.»
شانس با یادآوری اینکه از میان چند مجسمه‌ای که در تهران از ابوریحان بیرونی ساخته شده، بی‌تردید اثر مددی، معروف‌ترین و ماندگارترین آنهاست می‌گوید:« این مجسمه بخشی از یک مجموعه بزرگ‌تر از آثار مددی است. او پرتره‌های متعددی هم ساخته بود که در نقاط مختلف نصب شده‌اند. اما به‌جز ابوریحان، می‌توان از مجسمه‌های تمام‌قد تختی در خیابان شوش و «مجنون در فراق لیلی» در پارک ساعی یاد کرد؛ اثری با ارتفاع ۷ متر که فقط آنهایی می‌توانند آن را ببینند که تا مرکز پارک قدم بگذارند.»
