زیر آبی در شمال شهر

رابعه تیموری- روزنامه نگار

طولش نزدیک 30متر است و عرضش به 25متر نمی‌رسد، اما عمقش آنقدری هست که برای آموزش غواصی مناسب باشد. در همین استخر 30متری باید هومن ، متین و دیگر شاگردان رضا رستگار بیاموزند که چطور در عمق 18متری دریاچه تار و هویر یا در فرورفته‌ترین نقطه خلیج‌فارس نفس‌شان را چاق نگه دارند تا بتوانند ساعت‌ها با بالا و پایین بردن فین‌های پلیمری باله‌مانندشان در لابه‌لای امواج، پیچ‌‌و‌تاب بخورند و از شانه به شانه شدن با کوسه‌های گورخری آرام و بی‌آزار و تماشای خرگوش‌های دریایی پشمالوی گوش‌دراز لذت ببرند؛ البته شرط تجربه این اتفاقات مهیج سربلند بیرون آمدن از یک «امتحان» است؛ امتحانی که رستگار همان اول بسم‌الله از همه هنرجویانش می‌گیرد. آنها باید همان روز اول آموزش، بعد از آموزش‌های تئوری اولیه با دم و دستگاه غواصی آنقدر طول و عرض استخر را بالا و پایین بروند تا خاطرجمع شوند که می‌توانند ساعت‌ها رها و بی‌هول و هراس در قعر آب‌های آزاد غوطه‌ور باشند.

مچ اندازی با آب
ساختمان کوتاه‌قامت ورزشگاه لابه‌لای برج‌های کوتاه و بلندی جاخوش کرده که در راسته غربی خیابان فرمانیه قد کشیده‌اند. روی تابلوی سردر آن عنوان «مدرسه غواصی» به چشم می‌خورد، اما تصاویر ردیف شده در گوشه‌وکنار حیاط که در قاب آنها نوغواصان خندان با پس‌زمینه‌ای از دریای مواج جاگرفته‌اند، تنها نشانه‌ای است که شکل و شمایل ساختمان اداری و پردار و درخت ورزشگاه را به یک مدرسه آموزش غواصی شبیه می‌کند. رضا رستگار در اتاق انتهای سالن اداری مشغول آموزش به هنرجویانی است که به‌تازگی در مدرسه ثبت‌نام کرده‌اند. دور تا دور اتاق پر از ماسک، جلیقه و دیگر تجهیزاتی است که غواصان برای به آب زدن نیاز دارند. هومن شناگر ماهری است و وقتی رستگار از فوت و فن هوار نشدن سنگینی آب روی گوش و ریه و قلب می‌گوید، او خوب از این ریزه‌کاری‌های مچ‌اندازی با آب سردرمی‌آورد، ولی متین هنوز نگران است که موقع برخورد با یک کوسه تیزدندان در قعر دریا چم و خمی را که رستگار یادش داده از ذهنش پاک شود!

نوبت امتحان
بعد از چند ساعت آموزش تئوری حالا وقت رفتن به استخر است. در ابتدای سالن‌های آبی، استخر مخصوص آموزش بچه‌های 8تا 10ساله قرار دارد که عمق آن کمتر از 5متر است. مربی جوان‌شان با یک نظر جسورترین هنرجوی گروه را پیدا می‌کند و وقتی او بدون مکث به داخل آب فرومی‌رود و برایش باله‌های پلیمری، دهنی و ماسکش به رخت و لباسی بی‌مزاحمت تبدیل می‌شوند، باقی بچه‌ها هم به‌دنبالش ریسه می‌شوند و هنوز به نیمه استخر نرسیده دست‌های کوچک‌شان را از دست مربی جدا می‌کنند تا از نخستین غواص استخر عقب نمانند، اما رستگار برای محک زدن هنرجویان بزرگسالش بردباری بیشتری به خرج می‌دهد. او حتی وقتی استورکل که حکم لوله تنفسی غواصان را دارد، چرخ زدن بدون حالت تهوع را برای متین دشوار می‌کند، از غواص شدنش ناامید نمی‌شود و قضاوت را برای لحظه‌ای می‌گذارد که شاگردانش بعد از ساعتی چرخیدن در آب از استخر بیرون می‌آیند.

قدم به دنیای آبی
حالا او باید از نگاه خندان یا هراسان چشم‌هایی که از پشت عینک‌های شنا یکی‌یکی بیرون می‌آیند، تشخیص دهد که صاحب آن چشم‌ها می‌تواند از آب این استخر 30متری به آغوش دریاچه و دریاهای مواج و پرتلاطم پا بگذارد یا همین‌جا نقطه پایان مهارت‌آموزی اوست! وقتی رستگار از متین می‌خواهد که مانند هومن برای حضور در مرحله دوم آموزش و شرکت در تور چندروزه غواصی در دریاچه هویر آماده شود، شاگرد آقای مربی نمی‌داند از نگاه‌های عصبی و شاکی‌اش چه چیزی دستگیرش شده که نمره قبولی در امتحان غواصی در استخر را به او داده است. از زمانی که رضا رستگار با کسب مدرک Instructor Trainer به یکی از استادان 7مدرسه غواصی مجاز پایتخت تبدیل شده، سال‌های زیادی می‌گذرد و او در طول این سالیان هنرجویان هراسان و بدحال بسیاری را مدت‌ها همراهی کرده تا راز و رمز تکاندن غصه‌هایشان در دل امواج خروشان را بیاموزند.

لاکچری است یا نیست؟ مسئله این است!
هزینه دوره‌های غواصی در استخر یک‌میلیون و 500هزار تومان تا 2میلیون تومان است و هنرجویان باید برای شرکت در تورهای غواصی در آب‌های آزاد 20میلیون تومان بپردازند که هزینه‌های اقامت و رفت‌وآمد در مناطق آزاد هم به این رقم افزوده می‌شود. هزینه خرید ابزارها و لوازم شنا کم نیست و قیمت 15تا 24میلیونی وت سوت مردانه، قیمت 16تا 20میلیونی وت سوت زنانه، هزینه 22تا 24میلیونی خرید پدل برد و... این ورزش را به رشته‌ای لوکس و پرهزینه تبدیل کرده که اغلب هنرجویان با اجاره این تجهیزات هزینه‌های خود را کاهش می‌دهند.

پاکسازی دریاچه با ما!
دریاچه‌های تار و هویر در پشت کوه دو برار و دریاچه آهنگ در سیمین‌دشت فیروزکوه محل‌هایی هستند که شاگردان رستگار تورها و دوره‌های غواصی دریاچه را در آنها می‌گذرانند، اما تل‌ها و کپه‌های زباله‌ای که در گوشه‌وکنار دریاچه‌ها رها هستند، اجازه نمی‌دهند از سیر و سیاحت در آب‌های گرم لذت ببرند. رستگار به محیط‌زیست دماوند پیشنهاد کرده پاکسازی دریاچه قبل از برگزاری تور بر عهده آموزشگران و گردانندگان مدارس غواصی گذاشته شود موقع برگزاری تور سایر افراد اجازه استفاده از دریاچه را نداشته باشند تا علاوه بر پاک شدن گاه و بی‌گاه فضا و دست و بال دریاچه‌ها، آموزش به نوغواصان هم در محیطی مناسب‌تر انجام شود.