گزارش
چرا اشغال غزه پایان راه مقاومت نیست؟
تحلیلگران اشغال کامل غزه و نابودی حماس را به‌دلایل فنی، انسانی و سیاسی، غیرواقعی و ناممکن می‌دانند
بهاره محبی-روزنامه‌نگار
«آیا اسرائیل می‌تواند هم بر غزه مسلط شود و هم بر آنچه در زیرزمینش می‌گذرد؟» این پرسش را جمال ریان، مجری شبکه الجزیره در واکنش به انتشار گزارش‌هایی مبنی بر طرح اشغال کامل نوار غزه توسط ارتش رژیم صهیونیستی مطرح کرده است.
روزنامه انگلیسی تلگراف نوشته ارتش اسرائیل برای نخستین بار درباره جزئیات طرحی برای افزایش کنترل بر نوار غزه از 40درصد فعلی تا 75درصد خبر داده است. پیش‌تر نیز کابینه امنیتی اسرائیل طرحی را برای اشغال کامل نوار غزه تصویب کرده بود که براساس آن کل نوار غزه اشغال و ساکنان این منطقه به جنوب منتقل میشوند. اما در شرایطی که مقامات تل‌آویو از نابودی کامل حماس و تسلط کامل بر غزه سخن می‌گویند، بسیاری از تحلیلگران دستیابی به این اهداف را به‌دلایل فنی، انسانی و سیاسی، غیرواقعی و ناممکن می‌دانند.
شرایط جغرافیایی غزه
تراکم جمعیتی: نوار غزه با بیش از ۲.۳میلیون نفر ساکن در مساحتی حدود ۳۶۰کیلومترمربع یکی از متراکم‌ترین مناطق جهان است.این تراکم بالا باعث می‌شود تفکیک اهداف نظامی از مناطق غیرنظامی بسیار دشوار باشد.
ساختار پیچیده شهری: اغلب مناطق نوار غزه عمدتاً از ساختمان‌های متراکم، کوچه‌های تنگ و بافت شهری فشرده تشکیل شده است. این نوع محیط برای درگیری‌های خیابانی بسیار دشوار و پرهزینه است. به‌گفته کارشناسان، هرچه ارتش اسرائیل بیشتر در داخل غزه مستقر شود و پایگاه‌های دائمی برپا کند به همان میزان توان و فرصت نیروهای چریکی حماس برای وارد کردن ضربات به نیروهای اسرائیلی افزایش می‌یابد.
شبکه گسترده تونل‌های غزه: شبکه گسترده تونلی غزه یکی از دلایل کلیدی عدم‌موفقیت ارتش اسرائیل در دستیابی به هدف اعلام شده خود مبنی بر نابودی حماس است. انهدام تنها 25درصد از تونل‌های غزه پس از 18ماه جنگ، نشان‌دهنده چالش‌های عمیقی است که ارتش اسرائیل در مقابله با شبکه تونلی حماس با آن روبه‌رو است. آوی اشکنازی تحلیلگراسرائیلی، گفته:عملیات علیه تونل‌های حماس مانند خالی کردن دریا با قاشق چای‌خوری است. تنها در شمال نوار غزه، هر کجا که پا بگذارید، دهانه یک تونل را خواهیدیافت.
حمایت فلسطینیان از مقاومت
نکته دیگری که اشغال کامل نوار غزه را برای ارتش رژیم صهیونیستی اگر نه غیرممکن که بسیار پرهزینه خواهد کرد، تداوم حمایت فلسطینیان از گروه‌های مقاومت پس از 18ماه جنگ خونین است. براساس نتایج نظرسنجی مرکز تحقیقات سیاسی فلسطین در فروردین 1404، حماس همچنان در میان افکارعمومی فلسطینیان از بیشترین حمایت برخوردار است. براساس این نتایج، با وجود ترور و شهادت رهبران و هدف قرار گرفتن کادر رهبری حماس در حملات رژیم صهیونیستی، این جنبش همچنان در صدر حمایت افکار عمومی فلسطینیان قرار دارد.
تجربه‌های تاریخی شکست در اشغال‌های مشابه
ویتنامی دیگر؛ این بار برای اسرائیل
ناظران تأیید می‌کنند جنگ اسرائیل در نوار غزه در مسیر تبدیل شدن به ویتنامی جدید است.آمریکایی‌ها پس از 20سال جنگ (از۱۹۵۵تا۱۹۷۵) و ۵۸ هزار کشته دریافتند که هیچ امیدی به پیروزی نیست.با وجود برتری‌های فناورانه و برتری در موازنه قوا، ارتش آمریکا نتوانست پاسخ مناسبی برای جنگ چریکی سرسختانه ویت‌کنگ‌ها بیابد؛ جنگی که عمدتا از دل تونل‌ها، جنگل‌ها و بوته‌زارها پیش می‌رفت.
ناکامی اشغال‌های قبلی نوار غزه
رژیم صهیونیستی در سال 2005نیز نوار غزه را اشغال کرد اما درنهایت مجبور به عقب‌نشینی از این منطقه شد. در آن زمان به‌دلیل تراکم جمعیتی بالا و مقاومت شدید فلسطینیان، نیروهای ارتش اسرائیل به‌طور مستمر در معرض حملات قرار داشتند و هزینه انسانی و مالی حفظ منطقه بسیار بالا رفته بود. همچنین تل‌آویو در آن زمان برای پیشبرد روند صلح شدیدا تحت فشارهای سیاسی و دیپلماتیک قرار داشت، شرایطی که درنهایت این رژیم را وادار کرد تا از نوار غزه عقب‌نشینی کند.
هزینه‌های داخلی و بین‌المللی تداوم جنگ
تشدید فشارهای داخلی: امروز بسیاری از ساکنان سرزمین‌های اشغالی به این نتیجه رسیده‌اند که دولت نتانیاهو به‌دنبال توافق برای آزادی اسرا نیست و منافع سیاسی خود را به زندگی اسرا ترجیح داده است.بر این اساس، کشته شدن هر یک اسرائیلی شکاف‌های اجتماعی را در اراضی اشغالی بیشتر و جامعه اسرائیل را بیش از پیش از درون تضعیف می‌کند.
هزینه‌های سنگین اقتصادی: هزینه اقتصادی هر روز جنگ اسرائیل در غزه به بیش از نیم میلیارد شِکل (حدود ۱۳۹ میلیون دلار آمریکا) می‌رسد. این رقم 4 برابر بیشتر از هزینه رسمی نظامی است. تعطیلی کارخانه‌ها، توقف فعالیت‌های تجاری و غیبت گسترده نیروی کار، از دلایل اصلی این هزینه‌سازی گسترده هستند.
فشارهای دیپلماتیک:جنگ غزه فشارهای دیپلماتیک قابل‌توجهی بر اسرائیل وارد کرده است. تعداد زیادی از کشورها و سازمان‌های بین‌المللی اقدامات و واکنش‌هایی در اعتراض به عملیات نظامی اسرائیل در غزه انجام داده‌اند.بولیوی و بلیز روابط دیپلماتیک خود را با تل‌آویو قطع کرده‌اند؛ شیلی، کلمبیا، اردن و ترکیه سفیر اسرائیل را فراخوانده‌اند؛ در انگلیس، استرالیا و اسپانیا اقدامات جدی برای ایجاد کارزار جهانی علیه صهیونیست‌ها صورت گرفته است. علاوه بر قطعنامه سازمان ملل برای برقراری فوری آتش‌بس در غزه، دادگاه کیفری(لاهه) حکم بازداشت نتانیاهو و وزیر جنگ سابق را به اتهام جنایت علیه بشریت صادر کرده است.
جمعیت و جغرافیا
۲.۳ میلیون نفر جمعیت در ۳۶۰ کیلومترمربع (از متراکم ترین مناطق جهان)
تنها ۲۵درصد از تونل‌های غزه پس از ۱۸ماه جنگ نابود شده‌اند.
نیروهای مقاومت
۴۰ هزار نیروی مسلح فعال در غزه
هزینه‌های روزانه جنگ برای اسرائیل
۱۳۹ میلیون دلار (معادل ۵۰۰ میلیون شِکل)
تحریم‌های بین‌المللی
۲ کشور (بولیوی و بلیز) روابط با اسرائیل را قطع کردند.
۴ کشور (ترکیه، اردن، کلمبیا و شیلی) سفیران اسرائیل را فراخواندند.
فشارهای قضایی
۲ مقام صهیونیست (نتانیاهو و وزیر جنگ) تحت تعقیب دادگاه لاهه
درس‌های تاریخی
۲۰ سال جنگ ویتنام: ۵۸ هزار کشته آمریکایی بدون پیروزی
۲۰۰۵ غزه: عقب‌نشینی اسرائیل پس از مقاومت فلسطینیان
در همینه زمینه :
