
شاهد رنجهای زمین
عکاس بزرگ برزیلی درگذشت

عکاس برزیلی، سباستیائو سالگادوکه بیشتر بهخاطر عکسهای سیاهوسفید و دراماتیکش شناخته میشد که در آنها بیعدالتیها را برجسته و یا جنگل آمازون را به جهان معرفیکرده بود، روز جمعه درگذشت. او در هنگام مرگ ۸۱ سال داشت.
به گزارش گاردین، مرگ سالگادو توسط مؤسسه «ترا» (Instituto Terra)، سازمان غیرانتفاعی احیای محیطزیست که او با همسر 60 سالهاش، للیا وانیک سالگادو، تأسیس کرده بود، تأیید شد. این مؤسسه در پستی در اینستاگرام سالگادو را «بیش از یکی از بزرگترین عکاسان دوران ما» توصیف کرد. خانوادهاش در بیانیهای اعلام کردند که سالگادو بهدلیل عوارض ناشی از مالاریایی که در سال ۲۰۱۰ در اندونزی گرفته بود، به نوعی سرطان خون شدید مبتلا شده بود. او سال گذشته در مصاحبهای با گاردین گفته بود: «میدانم که زیاد زنده نمیمانم، اما نمیخواهم هم زیاد زنده بمانم. خیلی زندگی کردهام و خیلی چیزها دیدهام.» سالگادو در منطقهای روستایی در میناس ژرایس برزیل به دنیا آمد و در سائوپائولو اقتصاد خواند. گرایشهای چپگرایانهاش باعث شد که او و همسرش در دوران دیکتاتوری نظامی ۱۹۶۴ تا ۱۹۸۵ از برزیل به پاریس مهاجرت کنند. در همانجا بود که او در دهه ۱۹۷۰ به عکاسی روی آورد و بهسرعت به شهرت رسید. او در طول 5دهه فعالیت حرفهایاش، به بیش از ۱۳۰ کشور سفر کرد و بیعدالتیهای انسانی و محیطهای طبیعی جهان را در قالب ترکیببندیهای سیاهوسفید و بهیادماندنی با نورپردازی تأثیرگذار مستند کرد. عکسهای زیبای او از رنج بشر باعث شد برخی از او بهعنوان «زیباییشناسِ رنج» انتقاد کنند. او در پاسخ به این انتقادات گفته بود: «چرا دنیای فقیر باید زشتتر از دنیای ثروتمند باشد؟ نور اینجا با آنجا یکی است.شأن انسانی اینجا با آنجا برابر است.» سالگادو همچنین با مناظری الهامبخش توجهها را به تخریب سیاره جلب کرد. یکی از معروفترین عکسهایش که در سال ۱۹۸۶ گرفته شده، معدنچیان طلای غیرقانونی را در معدن سررا پلادا در آمازون به تصویر میکشد که مانند مورچگان در دل زمین کار میکردند. آخرین پروژه عظیم او، «آمازونیا» (۲۰۲۱) بود، نمایشگاهی بزرگ با بیش از ۲۰۰ عکس که همچنان در سراسر جهان در حال نمایش است و اکنون در بروکسل به نمایش درآمده که در آن مناظر سرسبز آمازون، رودخانههای پرپیچوخم و اقوام بومی متنوع را به تصویر کشید و غنای این جنگل را در برابر تهدیدهای فزاینده ناشی از فعالیتهای انسانی و بحران اقلیمی یادآور شد. با اینکه سالگادو از عکاسی کنارهگیری کرده بود، اما همچنان روی پروژههای مختلفی کار میکرد، ازجمله نمایشگاه ویژهای برای اجلاس COP30 که قرار است درماه نوامبر در شهر بلم، در حاشیه آمازون، برگزار شود.
رئیسجمهور برزیل، لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، هنگام اطلاع از درگذشت سالگادو، در مراسمی در برازیلیا یک دقیقه سکوت کرد. لولا در بیانیهای گفت: «آثار سالگادو هشداری برای وجدان کل بشریت است. او تنها با چشمانش و دوربینش انسانها را به تصویر نمیکشید، بلکه با تمام روح و قلبش این کار را میکرد.» فرهنگستان هنرهای زیبای فرانسه که سالگادو عضو آن بود، او را «شاهد بزرگ وضعیت انسانی و شرایط سیاره زمین» توصیف کرد. سالگادو در زمان مرگ، مشغول ویرایش و گردآوری آرشیو عظیم خود شامل بیش از ۵۰۰ هزار عکس برای فروش بود.