کفن به جای غذا

رضا عمویی-روزنامه‌نگار

از همان ابتدای جنگ علیه غزه، بسیاری از حاکمان عرب تصمیم خود را در این نبرد گرفته بودند و خودشان می‌دانستند کجای این جنگ ایستاده‌اند. سکوت خفت‌بار و گاه انتشار خبرهایی از کمک‌های پشت‌پرده برخی شیخ‌نشینان ابوظبی از تل‌آویو همگی حکایت از آن داشت که تقریبا حاکمان جهان عرب تصمیمی برای متوقف‌کردن جنایت علیه همزبانان عرب خود در جهنم غزه ندارند؛ شاید دلیل این تصمیم امرای عربی در برابر ساکنان غزه هم مشخص باشد و آن فلسطینی‌بودن ساکنان غزه است. سال‌هاست که ساکنان قصرهای ساحلی در کرانه جنوبی خلیج‌فارس از قبله اول مسلمانان در قدس روی برگردانده‌اند. برای آنها دیگر فرقی ندارد که جنایت اسرائیل علیه فلسطینی‌ها در کرانه باختری باشد یا باریکه غزه. حرف حاکمان قصرنشین جهان عرب یکی است؛ فلسطین را فراموش کنید و به رقص نور و صدا در برج‌های شیشه‌ای بندر خیره شوید! شاید هم همین رفتار حاکمان عرب است که باعث شده تا نتانیاهو در قتل‌عام فلسطینی‌ها دست خود را باز ببیند. در عوض حاکمان عرب با ارسال کفن به غزه می‌خواهند مطمئن شوند که کفن‌ قربانیان و شهدای جنایات اسرائیل در غزه کاملاً عربی است؛ لابد غیرت امیران عرب اجازه نمی‌دهد که اجساد شهدای فلسطینی‌ها در کفن‌های غیرعربی به خاک سپرده شوند! اما جز ارسال کفن، شیوخ و رهبران عرب برای فلسطین و غزه بحران‌زده در یک سال و نیم گذشته چه کرده‌اند؟

غزه با کفن امیران عرب دفن می‌شود!
براساس گزارش «رامی عبده»، رئیس دیده‌بان حقوق بشر اروپا-مدیترانه، از میان پنج کامیون حامل کمک‌های بشردوستانه که پس از سه‌ماه وارد غزه شدند، دو کامیون حاوی کفن بودند. اما تعجب‌آورتر اینکه این کمک‌های اهدایی از سوی یک کشور عربی صورت گرفته است. در واقع حدود نیمی از بار امدادی کشورهای عربی به غزه شامل کفن بوده و ارسال این کفن‌ها نشان‌دهنده آمادگی امیران عرب برای مرگ دسته‌جمعی‌ اهالی غزه است. به قول یک کارشناس سیاسی، غزه تغذیه نمی‌شود، بلکه دفن می‌شود.

کفن؛ نماد نابودی
طی 20‌ماه گذشته بیش از 60هزار نفر در باریکه غزه در بمباران‌های بی‌وقفه رژیم صهیونیستی به شهادت رسیده‌اند؛ یعنی در این مدت هر روز تقریبا 100نفر در غزه شهید شده‌اند و در این وضعیت کفن به یک نماد در غزه تبدیل شده است. «مروان الهمص»، مدیر بیمارستان ابویوسف النجار در رفح در این ارتباط گفته است که شمار زیاد شهدا، کفن سفید را به نمادی از جنگ غزه تبدیل کرده و کفن اکنون به نمادی از آرمان فلسطین و این جنگ تبدیل شده است؛ کفن نماد نابودی مردم فلسطین در نوار غزه است.

کشورهای عربی چه می‌توانستند انجام دهند که نکردند؟
20‌ماه جنگ در غزه با بیش از 150هزار شهید و زخمی جنایت کوچکی نیست. جنگ علیه غزه یکی از بزرگ‌ترین جنایت‌های ضدبشر‌ در تاریخ معاصر است، با این حال تاریخ ثبت خواهد کرد درحالی‌که صهیونیست‌ها در حال آواره‌کردن و نابودی مردم فلسطین در غزه بودند، برخی از سران عرب با حمایت سیاسی و لجستیکی از اسرائیل، برای فلسطینی‌ها کفن می‌فرستادند! به‌راستی امیران و حکام جهان عرب در برابر جنایات هرروزه اسرائیل علیه غزه چه کاری می‌توانستند انجام دهند که انجام ندادند؟

عدم‌حمایت از متجاوز:   گزارش‌های متعددی درباره حمایت مستقیم شیوخ عربی از اسرائیل همزمان با جنایت در غزه وجود دارد. تداوم پایبندی امارات و بحرین به توافقنامه ابراهیم به‌رغم کشتار گسترده فلسطینیان و ادامه ارتباط سیاسی اردن، مصر و مراکش با اسرائیل نشان‌دهنده حمایت مستمر این کشورهای عربی از اسرائیل است. امارات در بیانیه اولیه بعد از عملیات ۷ اکتبر از موضع همدردی با اسرائیل وارد شد. الهاشمی، وزیر مشاور امارات در امور همکاری‌های بین‌المللی هم در ۲۵ اکتبر2023 در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد، بدون اشاره به جنایت‌های ۷۵ساله اسرائیل و بستر عملیات طوفان‌الاقصی، حملات حماس را در
 ۷ اکتبر «حملاتی وحشیانه و شنیع» توصیف کرد و خواستار «آزادی فوری و بدون قید و شرط اسرای اسرائیلی» شد. همچنین بعد از جنگ اسرائیل علیه غزه، هیچ‌کدام از کشورهای عربی دارای رابطه سیاسی با اسرائیل، ‌نه سفیر خود را فرا خواندند و نه سفیر اسرائیل را اخراج کردند.

اعراب منفعلانه‌تر از کشورهای اروپایی‌اند: در جریان اجلاس اخیر کشورهای عربی در بغداد، نخست‌وزیر اسپانیا به‌صورت رسمی خواستار بازداشت نتانیاهو به‌دلیل جنایت جنگی در اسرائیل شد، اما کشورهای عربی فقط به محکومیت جنگ در غزه بسنده کردند. کاش حداقل مواضع رهبران کشورهای عربی در حد نخست‌وزیر یک کشور اروپایی مانند اسپانیا بود که خواستار بازداشت نتانیاهو شده بود، اما رهبران عربی تا‌کنون درخواستی برای بازداشت نتانیاهو به‌عنوان عامل جنایت غزه مطرح نکرده‌اند.

عدم ‌انجام پیگیری‌های حقوقی جنایت در غزه: پایگاه عربی الوقت در گزارشی اعلام کرده است که براساس ماده ۲ توافقنامه دفاع مشترک عربی، کشورهای عضو اتحادیه عرب ملزم هستند که هرگونه تجاوز مسلحانه علیه هر کشور عربی را به‌عنوان تجاوز علیه همه آنها تلقی کنند و اقدامات لازم، ازجمله استفاده از نیروی مسلح برای دفع چنین تجاوزی و بازگرداندن امنیت و صلح را انجام دهند. با توجه به اصل مورد توافق در میان کشورهای عربی، اما طی 20‌ماه گذشته که جنگ علیه غزه به شدیدترین شکل خود ادامه داشته است، کشورهای عربی با وجود برگزاری چندین نوبت اجلاس اتحادیه عرب، هیچ کار عملی و اقدام اجرایی‌ای برای توقف بمباران غزه انجام نداده‌اند.

عدم‌انجام اقدامات لازم از سوی اتحادیه عرب: «محمد محمود مهران»، استاد مصری حقوق بین‌الملل درباره وظایف حاکمان عرب در قبال جنگ غزه معتقد است که اجلاس اتحادیه عرب باید شامل سازوکارهای فوری برای حمایت از مردم فلسطین در غزه و کرانه باختری، حمایت از طرح بازسازی غزه بدون آواره‌کردن ساکنان آن، اتخاذ موضع واحد و قاطع در برابر طرح‌های آوارگی، فعال‌کردن توافقنامه دفاع مشترک عربی برای مقابله با تهدیدات مشترک و استفاده از اهرم‌های اقتصادی و سیاسی موجود در برابر تجاوزات اسرائیل باشد. این عضو انجمن‌ آمریکایی و اروپایی حقوق بین‌الملل در ادامه به تلویزیون راشاتودی گفت که اجلاس اتحادیه عرب باید تصمیمات الزام‌آور و مؤثری اتخاذ نماید تا پیام روشنی به جهان ارسال کند؛ پیامی که مبنی بر این باشد که اعراب اجازه آوارگی فلسطینی‌ها از سرزمین خود را نخواهند داد و خطوط قرمزی درباره فلسطین وجود دارد که صرف‌نظر از فشارها، اعراب اجازه عبور از این خطوط قرمز را نخواهند داد؛ اما رهبران عربی در اجلاس‌های اتحادیه عرب تا‌کنون هیچ اقدامی انجام نداده‌اند. عبدالله عبدالله، کارشناس اردنی نیز درباره کارکرد اجلاس اتحادیه عرب برای مردم فلسطین به نیوعرب گفته است: « اجلاس اتحادیه عرب باید سازوکارهای حقوقی بین‌المللی را برای جلوگیری از آوارگی اجباری فلسطینی‌ها فعال کند، اما این اتحادیه تا‌کنون این اقدام را انجام نداده است.»