گفتوگو
خط‌ونشان تهران برای ترامپ
پاسخ ایران به آمریکا: جمهوری اسلامی زیر بار تهدید نمی‌رود
در روزگاری که لفاظی‌های پرهیاهوی آمریکا و شخص دونالد ترامپ بار دیگر علیه ملت ایران به راه افتاده، پاسخ‌های صریح و قاطع مقامات جمهوری اسلامی، نشان از ایستادگی و عزت‌مداری دارد. مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان، در واکنش به این تهدیدات بی‌پایه، با صلابتی برخاسته از منافع ملی و استقلال سیاسی ایران سخن گفت. او با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی هرگز تسلیم فشار و تهدید نمی‌شود، تصریح کرد که ایران در مسیر منافع ملت خود حرکت می‌کند و اجازه نخواهد داد هیچ قدرتی از جایگاه تحکم‌آمیز با ملت بزرگ ایران سخن بگوید. اظهارات رئیس‌جمهور، بازتابی از اراده نظام در برابر زیاده‌خواهی‌های واشنگتن است؛ اراده‌ای که در طول دهه‌ها تحریم، تهدید و ترور خللی در آن وارد نشده است و اکنون با صدایی رسا از تریبون دیپلماسی و سیاست منطقه‌ای جهان شنیده می‌شود. برای بررسی عملیات جنگ روانی این روزهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی ايران، حسام‌الدین برومند، پژوهشگر و تحلیلگر مسائل بین‌الملل مهمان تلویزیون اینترنتی همشهری بود که مشروح اين گفتوگو از نظر می‌گذرد.
آقای پزشکیان صحبت‌های ترامپ مبنی‌بر تبدیل‌شدن ایران به بیابان یا تهدید به حمله را چندین‌بار پاسخ داده‌اند. ارزیابی شما از رفتار ترامپ و پاسخ‌های آقای پزشکیان چیست؟
مشخصا ترامپ از زمانی که برای بار دوم به کاخ سفید بازگشته سناریوی سه‌ضلعی تهدید، تحریم و عملیات روانی را دنبال مي‌كند. مدل صحبت‌های ترامپ خیلی انطباقی با مسائل سیاست خارجی ندارد. رفتار ایشان کاسب‌کارانه است و با خودشیفتگی صحبت از برد می‌کند. سفر ترامپ به عربستان، امارات و قطر، متن و فرامتن دارد. متن سفر تعاملات اقتصادی است، اما فرامتن ماجرا آدرس‌های غلطی بود که درباره ایران داد. فرامتن این بود که اینها حریف ایران نمی‌شوند. محاسبات آنها به ثمر ننشسته است. فرامتن ایشان آن، حقارت حکمرانی بود که در این سفر اتفاق افتاد. عربستان و امارات به چه وضعیتی افتاده‌اند که در نهایت ذلت با ترامپ هم‌صحبت می‌شوند تا سقوط نکنند. ترامپ دست به عملیات روانی زد و گفت عربستان بیابان‌ها را سبز کرده و ایران چنین نکرده است. ترامپ دارد علیه مقاومت دست به عملیات روانی می‌زند؛ می‌خواهد بگوید آنهایی که در محور مقاومت هستند، عقب می‌مانند و اینها که با ما سازش کرده‌اند پیشرفت مي‌کنند. متأسفانه برخی پادوهای داخلی هم نعل وارونه می‌زنند و این سفر ترامپ را تعبیر به توسعه مي‌کنند. این غلط است. ما با حقارت اسلام آمریکایی در این سفر مواجه بودیم. بحث رفاه در اینجا مغالطه است. الفبای توسعه و رفاه، استقلال است. عربستان و امارات الان استقلال دارند؟ گفته می‌شود قراردادها 2.2تریلیون دلار بوده اما بعدا رویترز گفت 700میلیون دلار بوده است. رقم را در رسانه‌ها کاهش دادند چون کشورهای منطقه‌ای فهمیدند ترامپ در سفرش این کشورها را
دوشیده است.
در زمان بایدن هم چندصدمیلیارد دلار با عربستانی‌ها قرارداد بسته شد؛ اما اکنون ترامپ به شکل عیان سخنرانی کرد که این مبالغ گرفته شده است.
او خیلی گل‌درشت به ماجرا ورود می‌کند. اخیرا هم گفت ما 5تریلیون دلار به جیب زده‌ایم. اینها به‌خاطر این است که آمریکایی‌ها در حوزه مسائل منطقه‌ای، تمام ادعاهایشان نه‌تنها به‌ثمر ننشسته، بلکه با شکست مواجه شده است. همین ترامپی که می‌گوید من مثلا شنبه جهنم درست می‌کنم، یکدفعه با یمنی‌ها آتش‌بس می‌کند. حتی نشریات صهیونیستی هم از آمریکا انتقاد کردند که ترامپ خیانت کرده است.
او حتی در معامله‌گری رفقایش را تنها می‌گذارد.
چون هیچ‌وقت رجل سیاسی نبوده است. کسی مثل جوزف نای می‌گوید ترامپ ظرف 8ماه قدرت نرم آمریکا را به باد داد. قدرتی که چندصدسال برایش برنامه‌ریزی شده است. یا اخیرا والت نظریه‌پرداز روابط بین‌الملل گفته است که ایران لیبی نیست. آقای پزشکیان به‌درستی پاسخ ترامپ را دادند و انتظار هم همین بود.
صحبت آقای پزشکیان خیلی بازتاب داشت که در واکنش به تهدیدهای ترامپ گفته بود ما 45سال است که تحریم هستیم و اینکه فشار حداکثری در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ هم امتحان شده بود، الان ما را می‌خواهید از چه بترسانید؟! چقدر این پاسخ دادن‌ها اهمیت دارند؟
قطعا بسیار تأثیرگذار است. یکی از اضلاع مهم جنگ ترکیبی جنگ روانی است. اگر در حوزه رسانه منفعل باشیم قطعا حریف جلوتر می‌آید و پرفشارتر ادامه می‌دهد. ما برای برهم‌زدن محاسبات طرف مقابل، باید این معادله را به‌هم بزنیم. ما حتما باید موازنه قدرت برقرار کنیم. یک ساحت این موازنه قدرت در حوزه کلامی و رسانه‌ای است. اگر موازنه ایجاد نکنید در بن‌بست انفعال قرار می‌گیرید؛ در یک دالان تاریک. ایران هیچ‌وقت طرفدار جنگ نبوده است، اما به جریانی که پمپاژ روانی می‌کند تا ما به هر قیمتی در مذاکره بمانیم، باید گفت این یک خیانت بزرگ است كه بعدا اسمش را هم تله جنگ می‌گذارند. به لحاظ روابط بین‌الملل همین‌جا هم باید موازنه برقرار کنیم. آماده بودن ما برای جنگیدن منجر به نجنگیدن می‌شود. اگر طرف ببیند رئیس‌جمهور که نماینده ملت ایران است برای همه سناریوها آماده است، محاسباتش را عوض می‌کند. اگر چنین نکنیم طرف مقابل روی کانون‌های تصمیم‌سازی ما عملیات روانی شروع می‌کند. من این کنش و واکنش‌ها را واجب می‌دانم.
درخصوص شخص ترامپ این سؤال برای مردم وجود دارد که دنبال چیست؟ آیا صرفا نمایش می‌دهد؟ مثلا در جنگ یمن و قبل از آمدن به منطقه، ویتکاف را فرستاد و بعدا اعلام کرد كه يمن دیگر کشتی‌های آمریکایی را نمی‌زند... هدف ترامپ موضوع بزرگ‌تری است... غنی‌سازی اصلا برای ترامپ اولویت محسوب می‌شود؟
ما یک تجربه با ترامپ در دولت قبلی او داریم. او اردیبهشت1397 از برجام خارج شد و رجزخواني كرد که 10ماه دیگر عمر جمهوری اسلامی تمام است و جشن سالگرد انقلاب خود را برگزار نخواهد کرد؛ اما شکست خورد. الان هم ترامپ در مورد ایران به هیچ عنوان به‌دنبال جنگ نیست؛ چون به‌عنوان معامله‌گر بزرگ می‌داند هزینه جنگ با ایران بسیار بالا و غیرقابل پیش‌بینی است. موضوع هسته‌ای بهانه ماجراست؛ او می‌خواهد با ایران جنگ اقتصادی کند. کل ماجرای ترامپ، جنگ اقتصادی با ایران و مهار آن است. او می‌خواهد جلوی قدرتمند شدن ایران در جهان را بگیرد. مسئله اصلا غنی‌سازی یا زدن ایران نیست. ایران قطعا از غنی‌سازی کوتاه نمی‌آید؛ پس چرا می‌گویند غنی‌سازی صفر؟! این همان عملیات روانی و سیگنال به فضای اجتماعی ماست تا فتنه‌افروزی کنند. دشمن به‌دنبال کمرنگ کردن انسجام داخلی ماست. می‌خواهد ما وارد دوقطبی‌سازی شویم و نتوانیم در اقتصاد برنامه‌ریزی کنیم و از دل آن فرصت بسازیم. به‌نظر من اصلا ماجرا همین اقتصاد است. چه توافق بشود و چه نشود جنگ ما با آمریکا جنگ اقتصادی است. آمریکا می‌خواهد ایران در نظم نوین جهانی جانمایی قدرت نداشته باشد.
سی‌ان‌ان اعلام کرده كه اسرائیل به‌دنبال حمله به ایران است. این گزاره خیلی دارد قوی می‌شود که «اگر توافق نکنید تاسیسات هسته‌ای هدف قرار می‌گیرد». چقدر این موضوع امکان‌پذیر است؟
آمریکایی‌ها پیش از این ناو به منطقه آوردند و الان هم منطقه را ترک کرده‌اند. رسانه‌هایی مثل سی‌ان‌ان و رویترز اعلام کردند که اسرائیل آماده است به تاسیسات اتمی ایران حمله کند. رژیم اسرائیل اكنون زیر فشار سنگینی قرار دارد. الان دودستگی ایجاد شده و ترامپ در مقاطعي اسرائیلی‌ها را بازی داده است. آنها همچنان دنبال جنگ رسانه‌ای و حنگ روانی عليه ایران هستند. تسخیر فضای ذهنی جامعه، دقیق‌ترین تعریف از جنگ روانی است. رهبری گفتند یکی از ده‌ها کار وزارت امور خارجه مذاکره است. پس نباید مثل یک‌دهه قبل وزارت امور خارجه کلا درگیر برجام شود.
در همینه زمینه :
