نخستین اردوگاه ورزشی ایران

آنطور که در منابع تاریخی معتبر آمده، باغ منظریه را حسام‌السلطنه در بهترین مکان شمیران ایجاد کرد و عمارت باشکوهی داخل باغ ساخت که بعد از مرگ او، دخترش آن را به ارث برد. منظریه که امروز یکی از محله‌های خوش آب و هوای تهران است در دوره قاجار یکی از ‌آبادی‌های شمیران و تفرجگاه اصلی پادشاهان قاجاری بود. ناصرالدین شاه که علاقه خاصی به گشت‌وگذار داشت، در سال ۱۲۶۰ شمسی به سلطان مراد میرزا معروف به حسام‌السلطنه، پسر عباس میرزا ولیعهد و از امرای ارتش، دستور داد عمارت باشکوهی در اراضی منظریه ایجاد کند تا به تفرجگاه اصلی درباری‌ها تبدیل شود. حسام‌السلطنه بنای عظیمی در میان انبوه باغ‌های منظریه ساخت که بعدها به عمارت منظریه معروف شد. او این عمارت باشکوه را در یکی از باغ‌های منظریه ساخت و این مکان به تفرجگاه ناصرالدین شاه و همراهانش تبدیل شد. بعد از انقراض حکومت قاجار، باغ منظریه به تملک دولت درآمد و کارکرد تازه‌ای پیدا کرد. در سال ۱۳۱۴ شمسی، این باغ از طرف وزارت فرهنگ پهلوی اول اجاره شد و در اختیار سازمان ملی پیشاهنگی قرار گرفت تا برای برپایی اردوگاه‌های جوانان مورد استفاده قرار بگیرد. مدتی بعد «انجمن ملی تربیت‌بدنی» در یکی از ساختمان‌های باغ منظریه مستقر شد و با موافقت وزارت فرهنگ، مدیریت استخر باغ و آموزش شنا به دانش‌آموزان را در دست گرفت. بعد از این ماجراها، تیم‌های ورزشی مدارس در باغ منظریه اردوهای ورزشی برپا کردند و باغ منظریه به اردوگاه منظریه تغییر ماهیت داد. باغ منظریه امروز تحت عنوان «مجتمع فرهنگی» فعالیت می‌کند و جایی برای برپایی اردوهای دانش‌آموزی و برگزاری جشنواره، نمایشگاه و همایش‌های فرهنگی و ورزشی به شمار می‌رود و عمارت قدیمی هم حکم ساختمان مرکزی را دارد.