زندگی
پروانه‌شدن ممنوع!
تولیدکننده برتر استان البرز، کرم ابریشم پرورش می‌دهد
رابعه تیموری- روزنامه نگار
وقتی قد و قواره آنها به زحمت به یک سانتی‌متر می‌رسد و 25هزار تا از آنها می‌توانند در یک ظرف پلاستیکی 20سانتی‌متری در هم بلولند، اگر نم و نای اطراف‌شان از 90درصد کمتر باشد یا گرمی و سردی هوا را به اندازه 27درجه سانتی‌گراد میزان نکنند، حتما تاب نمی‌آورند و به پیله تنیدن نمی‌رسند، اما هرچه از عمرشان می‌گذرد، جان‌سخت‌تر و مقاوم‌تر می‌شوند و وقتی رنگ و روی زرد‌شان از رسیدن دم پیله تنی‌شان خبر می‌دهد، در دمای 23درجه و رطوبت 70درصد هم صبوری می‌کنند تا غده‌های ابریشم از هیکل‌های قیطانی‌شان بیرون بزند. فرزانه شوق‌علی‌نیری چم‌و‌خم نازکشی و مدارا با این جانوران باریک‌جثه نازک‌طبع را خوب می‌داند و از تولیدکنندگان برتر استان البرز در پرورش و عرضه کرم‌ابریشم است.
موجودات ریز خوش‌خوراک
تخم‌های سیاه‌رنگ داخل جعبه پلاستیکی به بچه‌مورچه‌های ریزی شباهت دارند که بی‌صدا خود را از دیواره صیقلی ظرف بالا می‌کشند. 10روز دیگر آنها هم قد و قواره کرم‌های سفیدرنگ داخل سینی می‌شوند که دسته‌دسته از زیر خرده‌برگ‌های توت سرک می‌کشند و نامنظم و درهم خود را روی سطح برگ‌ها رها می‌کنند. کرم‌های 10روزه دهان‌دار و خوش‌اشتها هستند و از چند کیلو برگ توت تر و تازه‌ای که همسر خانم مهندس امروز از درختان توتستان چیده، چندان نمانده است. این خوش‌خوراکی‌شان باعث می‌شود بعد از چند دوره خواب و بیداری یک‌روزه و چند‌روزه به قدر یک انگشت قد بکشند و به وقت بستر انداختن برسند. نوغان‌داران شمالی از کلاهک برنج که در دسترس‌شان است برای بستراندازی کرم‌ها استفاده می‌کنند و تولیدکنندگان خراسانی کرم‌ها را روی بستری از خار و خاشاک پهن می‌کنند تا موقع بی‌تابی‌های پیله‌تنی آسوده‌تر غلت و واغلت بزنند، اما بانوی کرجی فرشی از برگ‌های لطیف بید مجنون زیر کرم‌های بندانگشتی می‌گستراند.
پک‌های آموزشی
باید بسترشان لااقل به اندازه نیم‌متری از کف زمین بلندتر باشد تا مورچه‌ها آنها را یکی‌یکی به دهان نگیرند و با همان پیله‌های نیم‌بند و ناتنیده با خود نبرند. این کرم‌ها از خوان آهک‌پاشی جان سالم به در برده‌اند، اما کرم‌هایی که خوب و پرقوت نبوده‌اند، زیر لایه آهکی و لابه‌لای فضولات پرنم‌و‌نای ته ظرف، جا مانده‌اند. اگر شمار کرم‌های نزار زیاد باشد، سود چندانی برای خانم مهندس نمی‌ماند و پذیرایی یک‌ماهه‌اش از این موجودات قیطانی عایدی دندان‌گیری ندارد. بسیاری از کرم‌های 10روزه‌ای که بانوی تولیدکننده کرجی پرورش می‌دهد، در بسته‌های 10تایی راهی مدارس می‌شوند تا دانش‌آموزان با مراحل پرورش این موجودات شگفت‌انگیز آشنا شوند. قیمت هر بسته آموزشی 10تایی 100هزار تومان است که بعد از حساب و کتاب هزینه خرید تخم و اجاره درخت توت باز هم آنقدری سود دارد که میزبانی از کرم‌ها برای شوق‌علی به‌صرفه باشد. قسمت اعظم کرم‌های تولیدی خانم مهندس زنده‌فروشی و راهی استخرهای پرورش ماهی می‌شوند، اما چندهزار کرمی که به شفیرگی می‌رسند، وقتی روی ساقه درخت بید مجنون قائم بر بسترشان پیله می‌تنند، نباید پروانه شوند و حتی اگر در پناه پیله خود زنده بمانند باید از نفس بیفتند تا تارهای ابریشمی آنها سالم و بی‌نقص راهی بازار شود.