هواپیمایی روی ریل

ساسان شادمان منفرد-روزنامه‌نگار

کره‌جنوبی توسعه یک قطار فوق‌العاده به نام «هایپرتیوب» را آغاز کرده است که انتظار می‌رود در سال‌جاری راه‌اندازی شود. این وسیله‌ نقلیه که در یک لوله‌ خلأ حرکت می‌کند، قرار است به سرعت خیره‌کننده‌ ۱۲۰۰کیلومتر بر ساعت برسد؛ این درحالی است که هواپیماهای مسافربری معمولا با حداکثر سرعت حدود 900کیلومتر بر ساعت حرکت می‌کنند.

رقابت با چین
این پروژه پس از اعلام برنامه‌ چین برای ایجاد شبکه قطارهای مغناطیسی (مگلو) در سال گذشته آغاز شده است. چین قصد دارد سیستم فوق پرسرعت مگلو موسوم به «هایپرلوپ» را در مسیر ۱۵۰کیلومتری بین شانگهای و هانگژو ایجاد کند که سرعت آن به هزار کیلومتر بر ساعت خواهد رسید. در آزمایش‌های انجام‌شده در فوریه۲۰۲۴ «هایپرلوپ» چین رکوردهای قبلی را شکست و توانست تمام طول یک مسیر آزمایشی ۲کیلومتری را با وضعیت پایدار و شناور طی کند. هرچند سرعت دقیق آن همچنان محرمانه باقی مانده، اما گزارش شده است که این قطار توانسته رکورد قبلی ۵۷۵کیلومتر بر ساعت را که در سال۲۰۰۷ توسط قطار فرانسوی V150ثبت شده بود، بشکند. پیش‌بینی می‌شود که این مسیر تا سال ۲۰۳۵ به بهره‌برداری برسد.

K-Hypertube
پروژه هایپرتیوب کره‌جنوبی که«K-Hypertube» نام گرفته، با بودجه‌ای عظیم به ارزشی در حدود ۶.۷میلیون پوند طی 3سال پشتیبانی می‌شود. درحالی‌که قطار سریع‌السیر فعلی کره به نام KTX، حداکثر سرعتی معادل ۳۰۰کیلومتر بر ساعت دارد، هایپرتیوب با سرعت جنون‌آمیز خود می‌تواند زمان سفر بین سئول و بوسان (حدود ۳۲۰ کیلومتر فاصله) را به ۱۶دقیقه و ۱۵ ثانیه کاهش دهد. این زمان تقریباً یک‌هفتم زمان فعلی سفر با قطار KTX است.

نیازهای فناورانه
محققان در این پروژه بر این موارد کلیدی تمرکز خواهند داشت:
 سیستم ابررسانای الکترومغناطیسی، سامانه‌های کنترل قطار، ساخت بدنه‌ قطار و البته مسیر حرکت آن.
 ساخت تونل‌های مقاوم در برابر خلأ و حفظ شرایط کابین مسافران به‌صورت کاملاً هوابندی‌شده که از چالش‌های اساسی پیش رو به شمار می‌رود.

دوستدار محیط‌زیست
درصورت موفقیت، این روش سفر سازگارتر با محیط‌زیست نسبت به هواپیما خواهد بود. توسعه‌ این نوع حمل‌ونقل که به آن لقب «هواپیما روی ریل» داده‌اند، از سال۲۰۱۳ تحت نام «هایپرلوپ» آغاز شد؛ مفهومی که توسط ایلان ماسک، مطرح شده بود. درحالی‌که کارشناسان در اروپا برآورد کرده‌اند «هایپرلوپ» تا سال ۲۰۳۰ عملیاتی شود و چین نیز برنامه‌هایی برای اجرای نسخه‌ خود تا حدود سال ۲۰۳۵ دارد، «هایپرتیوب» کره‌جنوبی ممکن است همین امسال به بهره‌برداری برسد.

کمک به توسعه منطقه‌ای
پروژه «هایپرتیوب» توسط وزارت زمین، زیرساخت و حمل‌ونقل با همکاری مؤسسه تحقیقات راه‌آهن کره‌جنوبی هدایت می‌شود. یون جین-هوان، رئیس دفتر راه‌آهن وزارت حمل‌ونقل، درباره این پروژه گفت: «این تحقیق و توسعه، نخستین گام معنادار برای تحقق فناوری «هایپرتیوب» یک هواپیما روی ریل است. این پروژه ظرفیت دارد که به توسعه‌ منطقه‌ای کمک و با مشکل کاهش جمعیت در مناطق محلی مقابله کند.» او ادامه داد: «همین ۲۰سال پیش کره‌جنوبی واردکننده فناوری قطارهای سریع‌السیر بود، اما امروز ما کشوری هستیم که این فناوری را توسعه می‌دهد و حتی آن را صادر می‌کند.»