نفت ایران‌ برنده جنگ تجاری چین و آمریکا

رضا کربلایی- روزنامه‌نگار

همزمان با شروع دور تازه‌ای از مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در مسقط عمان که قرار است امروز بین وزیر امور خارجه کشورمان با نماینده ویژه دونالد ترامپ آغاز شود، برخی منابع خبری از ثبت رکورد فروش روزانه 1.8میلیون بشکه نفت ایران به پالایشگاه‌های چینی خبر داده‌اند.‌به گزارش همشهری، ثبت رکورد بی‌سابقه صادرات نفت ایران در ‌ماه گذشته میلادی، عمدتاً تحت‌تأثیر افزایش جنگ تجاری بین 2غول اقتصادی دنیا یعنی آمریکا و چین بوده؛ چرا که مقامات پکن مخالف فشارهای حداکثری و یکجانبه در مناسبات بین‌المللی هستند و نمی‌خواهند در سایه افزایش تنش بر سر تعرفه‌ها، انبارهای نفت‌شان خالی شود.‌رسانه‌های خبری متعدد گزارش داده‌اند که آمریکا در به صفر رساندن میزان صادرات نفت ایران با شکست مواجه شده است.

روایت‌ها از فروش نفت ایران
شرکت ورتکسا که رفت‌وآمد نفتکش‌ها را در جهان رصد می‌کند، اعلام کرده که میانگین صادرات نفت ایران به چین در‌ ماه گذشته میلادی از 1.8میلیون بشکه در روز فراتر رفته که بالاترین سطح ثبت‌شده در تاریخ است؛ چرا که ذخایر نفت در استان شاندونگ این کشور که پالایشگاه‌های مستقل در آنجا استقرار دارند، در حال افزایش است. یک تحلیلگر از شرکت بین‌المللی کپلر هم واردات نفت ایران توسط چین را در‌ ماه مارس 1.37میلیون بشکه در روز برآورد کرده که نسبت به ۷۴۷ هزار بشکه در فوریه، افزایشی ۸۳ درصدی را نشان می‌دهد.

نفت ایران در جنگ تجاری غول‌ها
رویترز گزارش داده که جنگ تجاری در حال عمیق‌تر شدن میان ایالات متحده و چین می‌تواند به‌طور چشمگیری کمپین «فشار حداکثری» رئیس‌جمهور دونالد ترامپ علیه ایران را تضعیف کند و درحالی‌که واشنگتن تلاش دارد تا صادرات نفت ایران را به صفر برساند، در گذشته هم موفق نشده‌اند تا جایی که تولید روزانه نفت ایران در سال 2023میلادی به 4.6میلیون بشکه رسیده که بالاترین میزان از سال 2018بوده است.مستأجر فعلی کاخ‌سفید امیدوار است  کارزار فشار حداکثری را همزمان با دور تازه مذاکرات افزایش دهد؛ اما آمارها نشان می‌دهد که دست‌کم 77درصد از نفت خام ایران به سمت چین روانه می‌شود .

روزهای خاکستری طلای سیاه
قیمت جهانی نفت تحت‌تأثیر بالاگرفتن جنگ تجاری بین واشنگتن و پکن به‌شدت افت کرده که استمرار این روند ممکن است استخراج و صادرات نفت آمریکا را به‌دلیل هزینه‌های بالای استخراج مختل کند. قیمت طلای سیاه نسبت به ابتدای سال 2025میلادی تا 19درصد نوسان داشته و هر بشکه نفت سبک آمریکا حدود 60دلار و نفت برنت دریای شمال هم 63دلار در حال دادوستد است. شانا، ارگان رسانه‌ای وزارت نفت ایران هم تأیید کرده که قیمت نفت سنگین ایران که در ماه‌های اخیر افزایش یافته بود نیز از این تحولات قیمتی مصون نمانده و نسبت به ابتدای سال میلادی تاکنون نزدیک به ۱۴ درصد از ارزش خود را از دست داده است؛ بر همین اساس، قیمت هر بشکه نفت سنگین ایران در ‌ ۳۱دسامبر 2۰۲۴ نزدیک به ۷۰ دلار بوده که در تاریخ ۷ آوریل ۲۰۲۵ به ۶۰ دلار رسیده است.‌محسن قمصری، از مدیران سابق شرکت ملی نفت ایران می‌گوید: این نوع تأثیرات، کوتاه‌مدت و گذرا هستند و تغییر اساسی در تقاضای جهانی ایجاد نمی‌کنند؛ حتی در شرایط دشوار نیز بازار نفت به مرور زمان تعادل را بازمی‌یابد. وی افزود: درصورت استمرار شرایط فعلی، بازگشت قیمت‌ها به محدوده عادی از اواسط تابستان پیش‌بینی می‌شود. با این حال احتمال رخدادهای غیرمنتظره‌ که ممکن است بازار را به‌طور جدی تحت‌تأثیر قرار دهد، دور از ذهن نیست.‌نرسی قربان، کارشناس ارشد انرژی هم افزایش تنش تجاری آمریکا و چین را باعث لطمه به اقتصاد دنیا می‌داند که بر قیمت نفت، اثر منفی گذاشته است. او می‌گوید: اگر همین فردا ترامپ با کشورهای آسیایی یا اروپایی به توافقی دست یابد، پیش‌بینی‌ها در مورد رشد اقتصادی تغییر می‌کند و بازار نفت دوباره تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد. مرتضی بهروزی‌فر، عضو هیأت علمی مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی هم می‌گوید: اگر بحران تعرفه‌ها ادامه‌دار باشد، اوپک برای جلوگیری از سقوط بیشتر قیمت‌ها باید کاهش شدیدی در تولید ایجاد کند؛ موضوعی که اجماع روی آن کار دشواری است؛ به‌ویژه کاهش ۵ تا ۱۰ میلیون بشکه‌ای از بازار تصمیم کوچکی نیست.