اعاده حیثیت

اميرمحمد يعقوب‌پور- روزنامه‌نگار

همیشه یکی از سخت‌ترین کارهای روزنامه‌نگاران در پایان سال، انتخاب چهره‌های مهم آن سال است؛ بس که خبر زیاد تولید می‌شود و حاشیه و جنجال فراوان داریم. به هر حال، کوشیدیم در انتهای سال1403 هم به بهانه برگزیدن چند چهره خاص این سال، مروری روی بخشی از وقایع مهم این مقطع زمانی داشته باشیم. این شما و این 7نفر از کسانی که در بخش قابل‌توجهی از 1403 روی بورس اخبار بودند.

   داستان از‌خود‌گذشتگی
کریم باقری بی‌گمان یکی از محبوب‌ترین چهره‌های فوتبال ایران به شمار می‌رود؛ مرد متواضع و بی‌حاشیه‌ای که خیلی از هواداران پرسپولیس، حضورش روی نیمکت این تیم را غنیمت و سرمایه‌ای بزرگ به شمار می‌آورند. باقری در سالی که گذشت، به‌طور خاص از یک جهت مورد توجه و ستایش قرار گرفت؛ اینکه با وجود قرارگرفتن در موقعیت سرمربیگری پرسپولیس، سرسختانه از پذیرفتن قطعی این مسئولیت خودداری کرد. درحالی‌که خیلی‌ها خواب حضور در چنین مناصبی را می‌بینند و برای رسیدن به آن به هر ترفند درست و غلطی متوسل می‌شوند، باقری پس از برکناری خوان کارلوس گاریدو در چند بازی روی نیمکت پرسپولیس نشست و اتفاقا بد هم نتیجه نگرفت، اما با وجود اصرارهای همگانی برای قبول قطعی سرمربیگری، به‌قدری باشگاه را تحت فشار قرار داد که در‌نهایت اسماعیل کارتال به‌عنوان سرمربی جدید استخدام شد. به‌نظر می‌رسد این از‌خود‌گذشتگی و فداکاری کریم، تأثیر مطلوبی هم روی آینده تیم داشته؛ چه اینکه پرسپولیس در روزهای پایانی سال با سرمربی ترکیه‌ای جدیدش به فرم خوبی رسید و امیدواری‌های زیادی برای سال آینده ایجاد کرد. اگر کریم مغلوب اصرارها می‌شد و سرمربی می‌ماند، طبیعتا کارتال و کادرش هم الان در ایران نبودند.

   بازنده بزرگ سال
یکی از چهره‌های خبرساز1403 هم جواد نکونام بود. او در ماه‌های ابتدایی سال با استقلال در کورس فشرده قهرمانی در لیگ بیست‌وسوم قرار داشت و با مصاحبه‌های تند و تیزش به رسانه‌ها راه می‌یافت. بعد از قهرمانی پرسپولیس، نکونام مدعی شد تیم او «جام شرافت» را برده که این عبارت به یکی از کلیدواژه‌های فوتبال ایران در این سال تبدیل شد و البته خیلی‌ها هم با آن شوخی کردند. بعدتر اما بخت از جواد برگشت و عملکرد ضعیف استقلال در آغاز لیگ بیست‌وچهارم، در‌نهایت منجر به جدایی او از استقلال شد. نکونام در حالی از این تیم رفت که میراث او، چیزهای ناخوشایندی مثل نتایج نامطلوب، تیم ضعیف و بیمار و علاقه به خرافات بود و باعث شد تصویر مثبتی از این بازیکن و مربی پیشین تیم ملی در ذهن هواداران فوتبال نقش نبندد. در ماه‌های پایانی سال شاهد سکوت سنگین جواد بودیم و البته بیراه نیست اگر بگوییم دل کسی هم برای او تنگ نشد!

   100میلیارد، برای 100روز
مثل غبار آمد و رفت. صحبت از پیتسو موسیمانه است که به‌عنوان سلطان فوتبال آفریقا در استقلال جانشین جواد نکونام شد و هواداران به‌سرعت رؤیاهای دور و درازی را با او در ذهن‌شان تصویر کردند، اما خیلی زود روشن شد این آدم این‌کاره نیست و انگار بیشتر برای خوشگذرانی و دریافت پول کلان و کم‌زحمت به ایران آمده. موسیمانه دقیقا نقشه‌ای را که در الاهلی عربستان اجرا کرده بود، در استقلال هم پیاده کرد. درحالی‌که تعطیلی طولانی تمرینات تیم بین 2نیم‌فصل همه را متعجب کرده بود، او در بازگشت به ایران هم کار را با بی‌خیالی محض پیش برد، بلافاصله بعد از تأخیر باشگاه در پرداخت مطالباتش هشدار رسمی فرستاد و فورا هم قراردادش را به‌طور یکطرفه فسخ کرد. گفته می‌شود باشگاه استقلال بیش از 100میلیارد تومان باید به مردی بدهد که فقط 100روز در ایران بود؛ کسی که یک ساعت بعد از فسخ قراردادش، سرخوش و خوشحال همراه با خانواده در مراکز خرید غرب تهران دیده شد!

   پرصدا و کم‌ثمر
بدون‌شک او را باید جنجالی‌ترین چهره سال فوتبال ایران بخوانیم؛ دروازه‌بان پیشین پرسپولیس که احتمالا فکرش را هم نمی‌کرد انتقالش به تراکتور با آن حواشی، این همه پیامد داشته باشد. بیرانوند که طی یکی‌ دو فصل آخر حضورش در پرسپولیس از نظر فنی افت کرده بود و رفتارهای دور از انتظاری هم انجام می‌داد، در‌نهایت سر از تراکتور در‌آورد تا درجه خشم هواداران را به بالاترین حد ممکن برساند.
 بازتاب این موضوع، در مسابقه سوپرجنجالی پرسپولیس و تراکتور در دور برگشت لیگ برتر و آن همه حاشیه عجیب و غریب به‌خوبی دیده شد. هر چه هست، او جایگاه افسانه‌ای‌اش بین هواداران پرسپولیس را از دست داده و حالا امیدوار به کسب عنوان قهرمانی با تراکتور است. اغراق نیست اگر بگوییم بیرانوند از نظر فنی هم هیچ کمک خاصی به تراکتور نکرده. آنها با نمایش ضعیف و عملکرد دور از انتظار بیرو از لیگ قهرمانان آسیا (سطح دوم) اوت شدند و بیرانوند تا همین بازی آخر سال مقابل گل‌گهر هم به خوردن گل‌های بد ادامه داد.


   ترانسفر بزرگ، ولی کم‌اثر
همگان اجماع دارند که مهدی طارمی از نظر «فنی» یکی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال ایران به شمار می‌آید. هر بحث دیگری هم اگر باشد، به مسائل غیرفنی مربوط می‌شود. طارمی بعد از پشت‌سر‌گذاشتن 4فصل درخشان در پورتو، سرانجام تابستان1403 به اینتر ایتالیا پیوست تا یکی از بزرگ‌ترین انتقال‌های فوتبال ایران رقم بخورد. اینتر در زمره بزرگان فوتبال اروپا به شمار می‌رود و رسیدن به پیراهن این تیم هرگز ساده نیست. البته آمار و ارقام مهاجم ایرانی در نراتزوری چندان فوق‌العاده نبوده و شاید حضور او در این تیم به همین یک فصل محدود شود، اما سیر حرکتی طارمی طی یک دهه از ایرانجوان بوشهر تا اینتر حقیقتا در‌خور توجه و قابل‌تحسین است. یک مشکل بزرگ طارمی این است که در 32سالگی به اینتر رسیده. شاید اگر زودتر در فوتبال ایران مطرح می‌شد و به اروپا می‌رسید، می‌توانست در چنین جایگاهی شرایط بهتری داشته باشد.


   جنجال تابستان
رامین رضاییان بی‌گمان جنجالی‌ترین انتقال تابستان فوتبال ایران را رقم زد و با پیشینه پررنگ پرسپولیسی، ناگهان سر از استقلال در آورد. رضاییان که فصل گذشته در سپاهان بازی کرده بود و توانست توپ طلای بهترین بازیکن لیگ بیست‌وسوم را به‌دست بیاورد، با این انتخاب به صدر اخبار صعود کرد و تا مدت‌ها هم آنجا ماند. با این حال وضعیت نه‌چندان خوب کل استقلال و نیز اشتباهات دفاعی پرشمار رامین باعث شد اوضاع زیاد هم به کام او پیش نرود. رضاییان یک طلسم عجیب در زندگی فوتبالی‌اش دارد و آن هم اینکه با وجود کیفیت فنی بالا و حضور در تیم‌های بزرگ، هرگز طعم قهرمانی در لیگ را نچشیده است. این طلسم امسال هم برای او پابرجا ماند، چرا‌که طبیعتا استقلال قهرمان لیگ امسال نخواهد شد. با این حال آبی‌ها در جام‌حذفی با قرعه بسیار آسانی مواجه شده‌اند و احتمال فتح آن جام بالاست. خود رضاییان هم از نظر فنی در هفته‌های پایانی سال وضعیت بهتری پیدا کرد، هرچند برخلاف تمایلش و درخواست صریحی که از امیر قلعه‌نویی داشت، باز هم به تیم ملی دعوت نشد.


   اعاده حیثیت
سرمربی پیشین تیم ملی ایران که در تصمیمی عجیب و به شکلی دور از ادب و جوانمردی سمتش در آن تیم را از دست داد و با وجود کسب نتایج خوب اخراج شد، سال1403 بار دیگر به فوتبال ایران بازگشت و فعلا یک مرتبه دیگر توانایی‌هایش را نشان داده است. او که در تابستان مورد توجه پرسپولیس هم بود، به هر دلیلی (احتمالا مسائل مالی) حضور در تراکتور را برگزید و اثرش را هم روی این تیم گذاشت. البته که تراکتور ستاره‌های زیادی جذب کرده و تیم خوبی دارد، اما سال‌ها این اتفاق در تبریز رخ می‌داد، بی‌آنکه خروجی جالب توجهی داشته باشد. این بار اما آن دارایی با حضور یک مربی موفق ترکیب شده تا سرخپوشان تبریزی نتایج خوبی بگیرند. مهم‌تر اینکه آنها در این فصل فوتبال هجومی و چشم‌نوازی هم بازی می‌کنند. تراکتور با پیروزی مهم دربرابر گل‌گهر، سال1403 را در صدر جدول لیگ برتر تمام کرد، تازه با یک بازی کمتر که می‌تواند این تیم را از هر زمان دیگری به کسب عنوان قهرمانی نزدیک‌تر کند.