جهان
بازی با آتش، بدون دود و صدا
شهرداری‌های جهان قوانینی برای نظم بخشیدن به آتش‌بازی دارند
محمد سرابی-روزنامه‌نگار
آتش بازی حتی در شهر‌هایی که سابقه طولانی در این کار دارند محدود به قوانین ایمنی است. هیجانی که نور و صدای ترقه‌ها ایجاد می‌کند آنقدر لذتبخش است که نمی‌توان این مراسم را از فرهنگ شهر‌ها حذف کرد اما باید از خطرات آن پرهیز کرد. به جز خطر جانی که باعث مجروح شدن شهروندان می‌شود، زیان‌های دیگری هم در اثر آتش‌بازی به‌وجود می‌آید که شهرداری‌ها به فکر راه‌حلی برای آنها هستند. در اینجا 2 نمونه از واکنش های مدیریت های شهری به آتش‌بازی‌های سنتی را می‌‌خوانید.
یونان
سر و صدا ممنوع
شهرداری آتن قانون خاصی برای آتش‌بازی تعیین کرده است که براساس آن باید نمایش آتش‌بازی بدون صدای ناهنجار انجام شود. کانون آتش‌بازی‌های آتن در میدان سینتاگمای این شهر است و آخرین مراسم بزرگ در میدان فقط با نورافشانی به اجرا در آمد.برخی از شرکت‌های تولید‌کننده وسایل آتش‌بازی از مدتی قبل روش ساخت این محصولات را تغییر داده‌اند تا با کمترین صدای ممکن منفجر شوند و در عین حال میزان تولید نور و شدت رنگ‌های به‌دست آمده از آن ثابت بماند.همانطور که برخی اشخاص به نور شدید و ناگهانی حساسیت دارند، مبتلایان به طیف اوتیسم یا انواعی از معلولیت‌های ذهنی، بیماران عصبی و آسیب‌دیدگان از خشونت مسلحانه در اثر سر و صدا‌های ناگهانی ناشی از انفجار دچار حمله عصبی می‌شوند. وقتی مراسم گروهی آتش‌بازی در شهر برگزار می‌شود برخی خانواده‌ها به‌دلیل حساسیت یکی از اعضای خود نمی‌توانند در مجموعه جشن‌ها شرکت کنند زیرا هر لحظه ممکن است صدای ترقه به گوش برسد.
حیوانات از ترقه می‌ترسند
حیات وحش شهری هم از صدای دائمی انفجار آسیب می‌بیند. بعضی حیوانات شروع به دویدن می‌کنند و با خودرو‌های عبوری تصادف می‌کنند و پرنده‌هایی که در پیدا کردن مسیر خود گیج شده‌اند به ساختمان‌ها برخورد می‌کنند و پایین می‌افتند.
از چند سال پیش مدیریت شهری در برخی نقاط دنیا به شهروندان توصیه کرد که آتش‌بازی بدون صدا را آزمایش کنند. شهر کوچک کولیچیو در استان پارمای کشور ایتالیا از سال 2018این ایده را آغاز کرده بود و شهرداری‌های آلمان اجازه آتش‌بازی در نزدیکی اقامتگاه پناهندگان جنگی را نمی‌دادند زیرا شرایط جنگ را برای آنها خاطرنشان می‌کرد. بعضی از کهنه سربازان در کشور‌هایی مانند آمریکا نیز در مقابل خانه خود نوشته‌ای نصب می‌کنند که حساسیت ساکنان به صدای انفجار را نشان می‌دهد. آتن یکی از نخستین پایتخت‌های جهان بود که امسال به‌صورت رسمی آتش‌بازی بدون صدا را ابلاغ کرد.
هند
دود ممنوع
چند‌ماه قبل که جشن سنتی دیوالی همراه با آتش‌بازی‌های زیاد در شهر‌های هند برگزار شد، مشکلی به‌وجود آمد که شهرداری‌ها را به فکر پیدا کردن راهی برای کنترل آن انداخت. دود ناشی از آتش‌بازی‌ها آنقدر زیاد بود که هوای شهر‌های بزرگی مانند دهلی‌نو را کاملا آلوده کرد. شهرداری بنگلور قوانینی برای استفاده از لوازم آتش‌بازی تعیین کرد که براساس آن فقط می‌توان از ترقه‌های بدون آلودگی - که به نام ترقه سبز شناخته می‌شود - و آن هم از ساعت 8تا 10شب استفاده کرد. همچنین فقط برای 315غرفه مجوز فروش وسایل آتش‌بازی صادر شده است و کیو‌آرکد روی این وسایل نشان می‌دهد که با محیط‌زیست سازگار هستند یا خیر. با این حال در این شهر 6میلیون نفری کنترل مردمی که عادت به استفاده از انواع لوازم آتش‌بازی ناایمن و آلوده‌کننده دارند ساده نیست.
شمع و فانوس به جای ترقه
جشن‌های دیوالی که گاهی 5روز طول می‌کشد، معمولا شامل آتش بازی و انفجار ترقه است و چون در فصل سرد انجام می‌شود آلودگی هوا را تشدید می‌کند. شهرداری روشن کردن شمع و فانوس نفتی را که روش سنتی‌تر و قدیمی‌تر گرامیداشت این جشن مذهبی و ملی هستند تشویق می‌کند و پلیس محموله‌های بزرگ ترقه را توقیف می‌کند اما وسایل آتش‌بازی همه جا در دسترس مردم است.تأثیر ترقه‌ها آنقدر است که سال گذشته در شب برگزاری جشن سطح آلاینده‌های هوا در مدت چند ساعت از شاخص 350هم بالاتر رفت. مدتی قبل از شروع مراسم تعدادی از شهر‌ها مانند 4شهر در ایالت بیهار استفاده از ترقه را ممنوع اعلام کرده بودند. به پرواز درآوردن فانوس‌های پرنده یا بالون آرزو هم ممنوع شد زیرا باعث حریق می‌شود. در ایالت پنجاب و بنگال غربی هم فقط استفاده از ترقه سبز مجاز بود. محدودیت‌هایی از سال 2017شروع شد و تحقیقات دانشگاهی نشان داد که ترقه‌های هند دارای گوگرد، سرب و فلزات سنگین هستند که مدتی در محیط باقی می‌ماند.
در همینه زمینه :
