
هوم بابایی

با نزدیک شدن به نیمه ماه مبارک رمضان، رسم و آیین برگزاری جشن نیمه ماه مبارک در گوشه و کنار کشور برپا میشود. کاشانیها با رسم «هوم بابایی» به سراغ این عید میروند که مخصوص کودکان است. به گزارش همشهری، هوم بابایی حرکت دستهجمعی چند نفر از کودکان است که در شبهای رمضان بهویژه سیزدهم تا پانزدهم رمضان به در منازل همسایهها، فامیل، هممحلیها میروند و با خواندن اشعار هدیه میگیرند. شعر و آهنگ هوم بابایی مانند سایر گونههای فرهنگ و ادب عامه، روان و همهفهم است. با هر بهرهای از صدا خوانده و مفهوم به مخاطب منتقل میشود. واژه «هوم» و «هور» در کنار معانی دیگر، به معنای خورشید هم است. خورشید انعکاس یافته در ماه کامل شب نیمه ماه که شب تاریک را روشن
ساخته است.
واژه «بابا» واژهای پرتکرار در فرهنگ ایرانی و اسلامی است که تداعیگر بزرگی، مالکیت، سرپرستی، پیشاهنگی و کسوت است. در این آیین، کنار هم آمدن واژههای « هوم» و «بابا» که پس از هر بخش از آواز هوم بابایی توسط جمع، خوانده میشود، نوعی برکت خواهی، طلب طول عمر، بزرگی، زندگی دور از غم، درد و رنج و طلب نور و روشنایی برای صاحب منزل است. تقسیم کار بین گروه هوم بابایی از 2نفر تا 20نفر را شامل میشود. مشهورترین شعر هوم بابایی اینگونه است: «امشب شب نیمه است که ما مهمانیم /هوم بابا، هوم بابا/ بر در خانه ارباب جهان حیرانیم/هوم بابا، هوم بابا/ (نام فرزند صاحب خانه)خان شمایی/ هوم بابا، هوم بابا/ نارنج دست شاهی/ هوم بابا، هوم بابا/ از خونه در نیایی/ هوم بابا، هوم بابا/ ده تومنیهای درازیه/ هوم بابا، هوم بابا/تو بشقابهای نطنزیه/هوم بابا، هوم بابا/ یکیش رو درآر و خرده کن/ هوم بابا، هوم بابا/ خرجبچههای درخونه کن/ هومبابا،
هوم بابا/ تا بچهها راضی شوند/ هوم بابا، هوم بابا/ از در خونه راهی شوند/ هوم بابا، هوم بابا» در باور مردم، فلسفه هوم بابایی را برگرفته از هدیه خواستن امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در شب نیمه رمضان از پیامبر اکرم(ص) میدانند. بخشش پول و آجیل و شیرینی از سوی صاحب خانه به کودکان، سهیم ساختن دیگران در بخشی از دارایی و داشتههاست که در این رسم دیده میشود.