
همچهکاسه

یکی از رسمهای روزهداران در استان البرز که همچنان به قوت خود باقی است و در شبهای رمضان انجام میشود، رسم«همچهکاسه» است. به گزارش همشهری،«همچهکاسه» بهمعنای کاسه همسایه است. روزهداران در روستاهای البرز برای بهجا آوردن این رسم زمان افطار خوراکیهایی همچون شیربرنج، فرنی، حلوا و آش میپزند و در کاسه میریزند و به خانه همسایه میبرند. این رفتار رسم متقابلی است و گاه اتفاق میافتد که بر سفره خانواده چند غذا و خوراکی دیده میشود که هر کاسهاش متعلق به یک همسایه است. نکتهای که این رسم را زنده نگه داشته و به قولی هدف اصلی این رسم است پذیرایی از همسایه در زمان افطار است و نوع خوراکیای که در کاسه ریخته میشود چندان اهمیتی ندارد. این رسم در تمام شبهای رمضان بین اهالی برقرار است. جالب اینکه این رسم کموبیش در استانهای غربی کشور هم دیده میشود. این رسم در لرستان به «کاسمسا» یا همان کاسه همسایه معروف است و وقتی به کهگیلویه و بویراحمد میرسد، «کاسهبهره» خوانده میشود. در استان البرز هم روزهداران در ماه رمضان اختلافات را کنار میگذارند، زیرا اعتقاد بر آن است که با کینه و قهر روزه مقبول نیست. بنابراین با پختن آش در اواخر ماه شعبان کسانی که اختلاف دارند ضربالمثل «آش و آشتی» را به جا میآورند. معمول است که در استان البرز اگر خانوادههایی با هم اختلاف دارند، قبل از ماه رمضان با مراسم آشپزان با یکدیگر آشتی کنند. طالقانیها نیز در ماه رمضان آیین «ماه درمه» را دارند که بهمعنای درآمدن ماه است و در روستاهای طالقان، با رؤیت هلال ماه رمضان، این مراسم با جشن و مهمانی همراه است. آنان در این مناسبت به اطعام نیازمندان و فقرا میپردازند و در کنار آن رسم «همچهکاسه» نیز برگزار میشود. نانهای محلی نیز پای ثابت سفره افطار البرزیهاست. این نانها شامل اگردک و تفتان است که اغلب در روستاها پخته میشود. در روستاهای طالقان و چالوس مراسم «سحرخوانی» نیز همچنان برقرار است. اهالی در آخرین روز ماه مبارک نیز با دیدن هلال ماه شوال به چاووشیخوانی میپردازند.