
همه روستا به این افطاری دعوتند
اهالی روستای «بابالحکم» روزه خود را سر سفره افطاری ای دستهجمعی باز میکنند که با مشارکت همه روستاییان پهن میشود

راحله عبدالحسینی-روزنامهنگار
نخستین سفره افطار در ماه مهمانی خدا در روستای بابالحکم، از امشب (یکشنبه 12 اسفند) با حضور همه اهالی گسترده میشود؛ سفرهای که تا پایان ماه مبارک به همین سبک و سیاق پهن میشود. رسم افطار عمومی در این روستا قدمت 15ساله دارد و اهالی معتقدند برکت سفره افطار به همین دورهمیهاست. ماجرا هم از یک سفره کوچک و افطاری ساده آغاز شد و حالا سفره افطار اهالی روستا هر شب حداقل با نیمی از جمعیت روستا یعنی 500نفر پهن میشود. سفره همان سفره ساده است؛ چای و خرما، نان و پنیر، اما همه در کنار هم. روستای بابالحکم در شهرستان بردسکن خراسان رضوی است و به گفته سیدمحمد موسوی، دهیار روستا، سفره افطار روستا میزبان روزهداران دیگر روستا هم است. از آنجا که یک سال از ثبت «افطار و سنتهای فرهنگی اجتماعی آن» به عنوان میراث فرهنگی ناملموس ایران در فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو میگذرد، سراغی از این روستا میگیریم.
این سفره اعیانی نیست
ماه مبارک رمضان در روستای بابالحکم با شور و حال خاصی میگذرد. اهالی از چند روز قبل دست بهکار میشوند و به فکر سفره افطاری هستند که قرار است میزبان اهالی روستا باشد. ماجرای افطار عمومی در روستا هم قدمت چندانی ندارد، اما هر سال به جمعیت روزهدارانی که پای سفره روزه خود را باز میکنند، افزوده میشود. دهیار روستا به همشهری میگوید: «تا قبل از 15سال پیش، روزهداران بعد از روخوانی یک جزء قرآن و اقامه نماز مغرب در مسجد روستا، روزه خود را پای یک سفره ساده باز میکردند. حس خوبی که این سفره ساده داشت، سبب شد تا سفره افطار را بزرگتر کنیم.» این طور که سیدمحمد موسوی میگوید خرج و مخارج سفره افطار هم بر عهده اهالی روستاست؛ حتی افرادی که به دلایلی مثل بیماری، روزه نمیگیرند، پای سفره افطار مینشینند.موسوی ادامه میدهد: «قبل از ماه مبارک، هر یک از اهالی به اندازه وسعش برای برپایی سفره فطار کمک نقدی کنار میگذارد.» سبزی خوردنهای تر و تازه به دست بانوان روستا پاک و در سفره چیده میشود. سفره انداختن و چای ریختن هم کار مردان روستاست. موسوی با لهجه شیرین خراسانی میگوید: «هر فردی یک گوشه کار را میگیرد. علت اینکه سفره افطار عمومی در این سالها ماندگار شده، سادگی آن است. این سفره اعیانی نیست.»
آش بلغور و شیرینی حلوا مغزی
روستا هزار نفر جمعیت دارد و به گفته دهیار روستای بابالحکم، هر شب ماه مبارک بیش از500نفر پای سفره افطاری هستند. سیدمحمد موسوی ادامه میدهد: «سالهای قبل معمولا شبهای نخست ماه مبارک، تعداد افراد کمتری پای سفره افطار بودند و حدود 200نفر را شامل میشد. هر فردی هم پای سفره میآید، رونقی به سفره میدهد.» سفره همچنان طبق رسم سالهای نخست از مسجد روستا پهن میشود و به کوچهها میرسد. در سالهای اخیر برخی نذر میکنند و پخت آش بلغور را بهعهده میگیرند. موسوی میگوید: «بلغور، نوعی آش محلی روستا و شبیه حلیم است. زولبیا و بامیه سفره هم نذر برخی اهالی است.»بااینکه هر شب نصف جمعیت روستا پای سفره افطار هستند، هیچ وقت کم و کسری نبوده. موسوی میگوید: «گاهی اوقات بعد از افطار، نان و پنیر و سبزی یا بامیه یا گاهی بلغور یا آبگوشت بزباش به قدری زیاد است که آن را بستهبندی میکنیم و به در خانههای روستا میبریم.»بعضی شبها هم شیرینی پای سفره افطار بابالحکمیها شیرینی سنتی حلوا مغزی است که با شیره انگور و مغز گردو پخته میشود. شیرینی حلوا مغزی هم در فهرست آثار ناملموس ثبت ملی شده است.
جاذبههای تاریخی روستا
روستای بابالحکم در فاصله 5کیلومتری غرب بردسکن قرار دارد و بهگفته دهیار روستا، حدود 70درصد اهالی این روستا از سادات هستند. این روستا علاوه بر جاذبههای طبیعی، جاذبههای تاریخی با نام خانه علوی متعلق به عهد قاجار و یک آب انبار متعلق به دوره صفوی دارد که به ثبت ملی هم رسیدهاست.