
یادت را خواهم کاشت...
درباره هدایای تولد، ازدواج، یادبود و گرامیداشتهای مناسبتی که در زیستبومهای گوناگون ایران خاک میشوند

سحر جعفریانعصر- روزنامه نگار
8سال پیش، خودش زالزالک و نارون را در خاک نشانده بود؛ آن زمان آنها 6سال بیشتر نداشتند. امیر از این خاطره ناگاه چنان به شور و شوق میآید که دست از کار میکشد و پیگیر یادآوری آن میشود. آن روز مثل حالا اواخر زمستان بود و جایی حوالی محله سبو بزرگ لواسان که پیش از آن حتی نامش را هم نشنیده بود. اصلا او که در جنوبغربی تهران، رباطکریم ساکن و شاغل بود، کجا و به خاک افشاندن زالزالک و نارون در شمالشرقی تهران، اطراف و اکناف لتیان و لواسان، کجا؟ همچنان، بیخ و بن این خاطره خوش را زیر و رو میکند. برگه سند و گواهی تولد را به یاد میآورد: «یک اصله نهال زالزالک و یک اصله نهال نارون به شماره زایش 2510میان خاک رویشگاه جنگل لتیان با نام امیر دادگر برای دومین سال آسمانی شدن پدر (حاج عباس دادگر) جای گرفت.» کمی دورتر از زالزالک و نارون امیر، زنی با نام منیر تقوی نذر سلامتی دختر خردسالش، نهالهای بلوط و زیتون کاشته بود. باز هم دورتر، سوگل رجبی، ریشههای ظریف سرو و کاجی ترد و لطیف را برای یادبود مامان عطیه و بابا علی به خاک فرو برده بود و همینطور، دور و دورتر، ساقه به ساقه، کادو نهالهایی دیگر با پلاک اختصاصی (سند، گواهی، شناسنامه یا تمدید سرپرستی) و متناسب با زیستبوم جنگل در حال توسعه لتیان، قد کشیدهاند. چندی است کاشت و داشت کادو نهالها با قیمتهای چند صد هزار تا چند ده میلیون تومانی با امکانات گوناگون در رویشگاههای متنوع به روالی پرطرفدار تبدیل شده است.
وحدت ضدین بلوط گران و سرو ارزان
خط و ربط کادو نهال و هدایای سبز با گایا (کهنترین الهه یونانی زمین)، اسپندارمذ (ایزد بانوی ایرانی زمین) و حتی با فناوریهای مو به تن سیخکن، استارتآپهای هلو بپر تو گلو، دایههای مهربانتر از مادر یا کنشگران محیطزیست و کمی هم با بیتی از شعر محمدتقی بهار که در مناظره دهقان پیر و شاهخسرو انوشیروان سروده: «دگران کاشتند و ما خوردیم/ ما بکاریم و دیگران بخورند» میتواند عناصر و پدیدههایی مانند طبیعت، درخت، دوستی و هدیه دادن باشد؛ خط و ربطهایی چنان پرت و دور از هم که عجیب نیست اگر خاطر «وحدت ضدین» یا «اتحاد اضداد» هراکلیتوس فیلسوف را پیش ذهن آورد. حالا به اعجاب این خط و ربطها، اهمیت پیوسته در زمان و همواره در هر مکان را نیز اضافه کنید. بعد، حاصل جمع را بر ارزش دوچندان دیگری که بسیار در مد و ترند شدن کادو نهال و هدایای سبز مؤثرند، باز هم علاوه کنید؛ ارزش رهایی از گرفت و گیرهای «حالا براش چی بخرم؟ اصلا از چی خوشش میاد؟ چی بخرم که خراب نشه؟ و... .» بدینترتیب از حدود یکدهه پیش رسم کادو نهال و هدایای سبز یا همان کاشت نهال به یاد دوست، باب شد و هر چند وقت در میان نیز تبش با امکان، گزینه و اختیاری نو که ایدهپردازان، دوستداران محیطزیست و بنیانگذاران استارتآپهای چندمنظوره آن عرضه میکرده و میکنند، بالا میرود.
به نام و یادهایی که به کام خاک و زمین میشوند
تعداد مراکز و پلتفرمهای ویژه کادو نهال روبهفزونی است و فعالیتشان، بیشتر در سکوهای مجازی رونق دارد. لینک «هدیه به طبیعت برای پیروز، پسر ایران» در سایدبار لندینگپیج (صفحه فرود یا نخست) یکی از قدیمیترین این مراکز فرهنگی و محیطزیستی هنوز هم کلیکخور دارد. معمولا هدیهدهندگانی که مناسبت یا کسی را برای سورپرایز کردن با کاشت نهال به نام و یاد او ندارند، وارد این لینک میشوند و بعد از کمی جستوجو یکی از چند گزینه خرید نهال از بلوط تا زیتون را انتخاب و در نهایت، پیشکش تولهیوز ایرانی، پیروز میکنند. اگر جیبشان گشاد باشد سراغ گزینههایی مانند انتخاب باغبان و تمدید خودکار سرپرستی نهال بعد از گذشت یکسال هم میروند؛ گزینههایی که منوی قیمتشان با توجه به کمیت و کیفیت خدمات از گونه نهال تا شیوه باغبانی، بین 600هزار تومان تا بیش از 2میلیون تومان در نوسان است؛ مثلا نهال بلوط گرانتر از نهال داغداغان است یا نهال کاج از نهال سرو، ارزانتر است. باغبانی نیز از 6ماه تا یکسال، هزینهای بین یک تا چند میلیون تومان در بر دارد. تنظیم و ارسال سند، گواهی یا شناسنامه و پلاک درخت هم رایگان است.