تجارت ایران و روسیه بدون واسطه

رضا کربلایی- روزنامه‌نگار

تهران و مسکو پس از امضای یک سند راهبردی در حضور رؤسای جمهور 2کشور ایران و روسیه تلاش دارند مسیر تازه‌ای برای تجارت آماده سازند که مبادلات پولی بدون نیاز به سوئیفت و محدودیت‌های FATF انجام گیرد؛ توافقی بلندمدت که باید دید بانک‌های مرکزی ایران و روسیه قرار است چه قدم‌هایی بردارند؟ ‌به‌گزارش همشهری، محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی می‌گوید: با عملیاتی‌شدن پیمان پولی بین 2کشور، مبادلات اقتصادی و تجاری سرعت می‌گیرد، آسان‌تر می‌شود و ریال و روبل به‌عنوان واحد پولی ایران و روسیه براساس نرخ توافقی بازار ارز تجاری کشورمان ملاک تسویه خواهد بود. او تصریح کرد: تابلوی روبل با نرخ توافقی به‌زودی در مرکز مبادله ارز و طلای ایران راه‌اندازی و پول دیجیتال ایران و روسیه نیز به‌منظور افزایش ارزش مبادلات اقتصادی فعال می‌شود.سؤال مهم اما این است که آیا تجربه اجرایی‌شدن پیمان دوجانبه پولی بین تهران و مسکو می‌تواند با کشورهای دیگر طرف تجاری ایران ملاک عمل قرار گیرد؟ رئیس‌کل بانک مرکزی با بیان اینکه پیمان پولی بسیار فراتر از اتاق پایاپای است، اظهار کرد: به‌واسطه این پیمان، با روبل و ریال مبادله خواهیم کرد. هم‌اکنون در حال راه‌اندازی اتاق پایاپای با قزاقستان و چند کشور دیگر هستیم؛ اما در پیمان پولی میان ایران و روسیه، مشکل نرخ تسویه ارز بود که به‌زودی این مسئله نیز برطرف می‌شود و دیگر نیازی به اتاق پایاپای نیست و تمام مبادلات به روبل و ریال انجام می‌شود؛ بنابراین به تجار اطمینان می‌دهم که در زمینه پولی مشکلی وجود ندارد.

3توافق پولی تهران و مسکو
رؤسای بانک‌های مرکزی ایران و روسیه هفته گذشته در جریان مذاکره و دیدار رؤسای جمهور 2کشور بر سر 3موضوع مهم به توافق رسیده‌اند که درصورت اجرایی‌شدن، پول‌های ملی در تجارت 2کشور ملاک عمل خواهد بود و پیام‌رسان‌های بانکی و بومی موسوم به سپام و SPFS به هم وصل می‌شوند و شبکه پرداخت کارتی 2کشور هم متصل خواهند شد. افزون بر‌این به‌گفته فرزین، قرار است با راه‌اندازی شعب بانک‌های «V.T.B» و «میربیزینس» تجار ایرانی بتوانند عملیات صادرات خود را از طریق این شعب انجام دهند. فرزین افزود: همچنین با تمهیدات پیش‌بینی‌شده درصدد رفع مشکل عدم‌تعادل تجاری بین 2کشور هستیم.

انتقال پیام بانکی بدون سوئیفت
این گزارش می‌افزاید: درحالی‌که حدود 2سال از راه‌اندازی سیستم سوئیفت محرمانه میان ایران و روسیه می‌گذرد، کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه خبر داده که با راه‌اندازی این پیام‌رسان محرمانه، سوئیفت به‌طور کامل از مبادلات پولی و بانکی 2کشور حذف شده‌است.‌با راه‌اندازی سیستم پیام‌رسان محرمانه میان ایران و روسیه، تبادلات مالی 2کشور دیگر نیازی به استفاده از سوئیفت ندارند. این اقدام نتیجه تلاش‌های مشترک 2کشور برای تسهیل روابط بانکی و تجاری، به‌ویژه در شرایط تحریم‌ها بوده‌است. این سیستم به‌نام SPAM (سیستم پیام‌رسان بانک‌های ایران) و SPFS (سیستم پیام‌رسان بانک‌های روسیه) امکان انتقال اطلاعات مالی را به‌صورت مستقیم و بدون وابستگی به شبکه‌های مالی بین‌المللی فراهم کرده ‌است.