فرشته‌های جان‌سخت تهران
آتش‌نشانی تهران یکی از تخصصی‌ترین نیروهای امدادی شهر است که تاریخی سراسر افتخار و فداکاری دارد
سیدسروش طباطبایی‌پور
آتش، زرد و آبی و قرمزی است که این‌روزها در صدر توجه جهانیان قرار گرفته؛ شعله‌هایی که ویران‌کننده‌اند و در چشم برهم‌زدنی هرآنچه را سر راه‌شان می‌بینند، دود می‌کنند و به هوا می‌فرستند و تنها سپری که جرأت رویارویی با این غول بی‌شاخ‌ودم را دارد، امدادگران و آتش‌نشانان‌اند؛ زنان و مردانی که جان‌شان را بر کف دست می‌‌گیرند و دلیرانه به دل آتش می‌زنند تا خانه‌ای، جنگلی، شهری و مهم‌تر از همه دلی نسوزد!
در خبرها به نقل از قدرت‌الله محمدی، مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران آمده بود که 5ایستگاه سیار اطفای حریق جدید در 5نقطه کور شهر تهران تا ماه آینده به بهره‌برداری می‌رسد. به بهانه این خبر خوشحال‌کننده سری به تاریخچه آتش‌نشانی در تهران می‌زنیم.
تاریخش
در اواسط عهد قاجار و در سه‌راه امین‌حضور فعلی تهران، آقاعلی آشتیانی، یکی از درباریان ناصرالدین‌شاه که او را به نام «امین‌حضور» می‌شناختند، باغ و عمارتی باصفا داشت که در اطراف باغش چشمه‌های فراوانی می‌جوشید. وقتی نیاز به وجود مرکزی برای اطفای حریق در تهران احساس شد، شهردار وقت، یعنی کریم‌آقا بوذرجمهری، نخستین ایستگاه آتش‌نشانی را در گاراژی نزدیک عمارت آشتیانی که بعدها محله امین‌حضور تهران شناخته شد، راه‌اندازی کرد تا 4ماشین آبپاش این ایستگاه بتوانند آب منابع خود را از چشمه‌های امین‌حضور به‌راحتی تأمین کنند. سپس در سال1311 خورشیدی قبرستانی در میدان حسن‌آباد امروز را صاف کردند تا ایستگاه آتش‌نشانی تهران به آنجا منتقل شود و جانمایی احتمالی آن هم به‌دلیل نزدیکی حسن‌آباد به کاخ مرمر بود تا اگر کاخ آتش گرفت، آتش‌نشانان بتوانند به‌سرعت به داد شاه برسند!
این در حالی است که در ایران و در سال1221 شمسی، نخستین شهری که در آن سازمان آتش‌نشانی تأسیس شد، تبریز بود.
ماشین‌هایش
در فرایند اطفای حریق، علاوه بر فداکاری و ازجان‌گذشتگی امدادگران، امکانات سخت‌افزاری یا همان ماشین‌آلات نیز اهمیتی ویژه دارد. بلدیه یا همان شهرداری تهران در نخستین دهه قرن حاضر شمسی ابتدا 5دستگاه خودروی اطفای حریق، یک دستگاه آبپاش بزرگ و 4دستگاه آبپاش کوچک از شرکتی آلمانی خرید. البته با توجه به گسترش شهر تهران و نیاز بیشتر، تعداد ایستگاه‌ها و ماشین‌ها و ابزار اطفای حریق روزبه‌روز بیشتر شد.
چرا شهرداری؟
در ایران و اکثر کشورهای جهان سازمان‌های اطفای حریق زیر نظر شهرداری‌ها اداره می‌شوند؛ اما از ابتدا اینگونه نبود. بد نیست بدانید که نخستین شرکت‌هایی که برای ساخت لوازم اطفای حریق و تربیت آتش‌نشان در جهان پیشقدم شدند، شرکت‌های بیمه بودند تا اگر ساختمان‌هایی که خودشان بیمه کرده‌اند آتش گرفت، با سرعت بیشتری حریق را خاموش کنند تا خسارت کمتری به بیمه‌شوندگان پرداخت کنند. اما در آن سال‌های دور مشکل از آنجا آغاز شد که وقتی ساختمانی آتش می‌گرفت که بیمه نبود، شرکت‌های بیمه انگیزه‌ای برای اطفای حریق نداشتند و بدین‌ترتیب آتش‌نشانی‌های عام‌المنفعه زیر نظر شهرداری‌ها آغازبه‌کار کردند.
سازمان آتش‌نشانی تهران
سازمان آتش‌نشانی تهران در مسیری که حدود یک قرن از آغاز آن می‌گذرد با 138ایستگاه و 5300نفر نیرو به خدمت شبانه‌روزی به مردم پایتخت مشغول است و تاکنون خانواده آتش‌نشانی کشور و تهران بزرگ بیش از 1000شهید و جانباز تقدیم کشور کرده‌است.
کریم‌آقا بوذرجمهری، نخستین ایستگاه آتش‌نشانی را در گاراژی نزدیک عمارت آشتیانی راه‌اندازی کرد تا 4ماشین آبپاش این ایستگاه بتوانند آب منابع خود را از چشمه‌های امین‌حضور به‌راحتی تأمین کنند
