سازمان آتش‌نشانی در تهران و دیگر شهر‌های ایران بخشی از شهرداری است اما این سازمان در کلانشهر‌های جهان الگوی ثابت ندارد و ممکن است بخشی از یک ارگان دولتی، نیمه‌دولتی یا نظامی باشد. بودجه آن نیز به تناسب سازماندهی از منابع گوناگون تامین می‌شود اما آنچه اهمیت پیدا می‌کند، کارآمدی این سازمان در برخورد با حوادث و کاهش خسارت‌های مالی و جانی در شهر‌ها است. در اینجا چند نمونه از تشکیلات آتش‌نشانی در شهر‌های جهان را مرور می‌کنیم.
رژه همراه با ارتش
آتش‌نشانی پاریس قسمتی از ارتش فرانسه است که در شهر، حومه و مکان‌های مهم وابسته به شهر فعالیت می‌کند و یکی از بزرگ‌ترین سازمان‌های امداد و نجات در اروپا است که با شعار «نجات یا نابودی» به‌کار می‌پردازد. این سازمان نزدیک 200سال سابقه دارد و بعد از آتش‌سوزی یک سفارتخانه در اوایل قرن 19میلادی به‌صورت عضوی از ارتش این کشور درآمد. کسانی که بخواهند آتش‌نشان شوند باید بین 18تا 25ساله، اهل فرانسه و بدون سابقه کیفری باشند. آنها دوره کوتاهی آموزش نظامی هم می‌بینند. این سازمان به‌عنوان بخشی از تشکیلات مهندسی ارتش، تحت فرماندهی یک ژنرال قرار دارد و در روز رژه باستیل همراه دیگر واحد‌های ارتش در رژه شرکت می‌کند.
بعد از جنگ جهانی
سازمان آتش‌نشانی توکیو بعد از جنگ جهانی دوم به شکل امروزی تاسیس شد و یکی از ادارات شهرداری منطقه شهری پایتخت ژاپن است. این سازمان مسئولیت اطفای حریق، پیشگیری از آتش‌سوزی، جابه‌جایی مواد خطرناک و عملیات امداد و نجات و فوریت‌های پزشکی مربوط به آن رابر عهده دارد. هماهنگی میان ادارات آتش‌نشانی دیگر شهر‌های ژاپن هم برعهده این سازمان است. قبل از جنگ جهانی هم نیرو‌های آتش‌نشانی در منطقه شهری توکیو وجود داشتند که بخشی از اداره پلیس بودند اما از سال 1947به شهرداری ملحق شدند. این سازمان در زمستان هر سال یک مانور در شهر برگزار می‌کند و تجهیزات و امکانات خود را نمایش می‌دهد. گروهی داوطلب هم عضو این سازمان هستند تا درصورت بروز حوادث بزرگ به کمک گرفته شوند.
وزارت اضطراری
روسیه وزارتخانه‌ای به نام وزارت شرایط اضطراری دارد که سازمان‌های آتش‌نشانی بخشی از آن محسوب می‌شوند. نخستین سرویس آتش‌نشانی حدود 150سال قبل در مسکو تاسیس شد و از آن زمان به شکل‌های مختلف مشغول کار بوده است. در دوران جنگ جهانی این کار به سازمان دفاع غیرنظامی سپرده شده بود و پس از آن هم به شکل‌های مختلف مدیریت می‌شد اما اکنون تمام برنامه‌های امداد و نجات تحت نظر وزارتخانه شرایط اضطراری انجام می‌شود. سازمان کنونی آتش‌نشانی مسکو از سال 1994و بعد از فروپاشی شوروی به‌عنوان یک وزارتخانه شکل گرفت و امور رسیدگی به حوادث استان مسکو هم از پایتخت کنترل می‌شود. روسای آتش‌نشانی شهر‌ها در روسیه درجه‌های نظامی، معادل درجات ارتش دارند.
نیروی ایالتی
سازمان آتش‌نشانی لاگوس، بزرگ‌ترین شهر کشور نیجریه بخشی از فرمانداری ایالت و وابسته به وزارت کشور است نه شهرداری. بخشی از وزارت کشور که آتش‌نشانی را اداره می‌کند مسئولیت مهاجرت و اداره زندان‌ها را هم بر عهده دارد. رئیس آتش‌نشانی هر شهر را فرماندار ایالت تعیین می‌کند. در شهر20میلیون نفری لاگوس، این سازمان حدود 50سال قبل با 3خدمه تاسیس شد و کار اطفای حریق در کلانشهر و منطقه بزرگ حاشیه و اطراف آن را به‌عهده گرفت. سابقه خدمات آتش‌نشانی در این منطقه از آفریقا به اوایل قرن بیستم برمی‌گردد که در آن استعمارگران گروه‌های کوچکی برای تامین ایمنی تاسیس کرده بودند. سازمان‌های فراملی متنوعی در قاره آفریقا هم به آموزش خدمات ایمنی، امدادی و پزشکی می‌پردازند.
مردان آتش؛ بخشی از دولت، ارتش یا شهرداری؟
در همینه زمینه :
