محمد سرابی-روزنامهنگار
تجمع معتادان متجاهر و حضور آنها در فضای عمومی شهر برای همه شهروندان جهان ناخوشایند است. نیمکتهای صاف و بزرگ پارکها و حاشیه پیادهروها هم گاهی تبدیل به محل اقامت طولانی این گروه از بیخانمانها میشوند. در برخی از شهرهای بزرگ جهان میتوان نیمکتهایی را دید که روی آنها موانع جلوگیری از خوابیدن نصب شده یا قسمتهایی از پیادهرو را مشاهده کرد که به شکلی مسدود شده است.اماشهرداری تهران در این دوره از مدیریت شهری، با افزایش چندبرابری ظرفیت گرمخانهها و برقراری گشت در سطح شهر، بیخانمانها را به خوابگاههای بزرگ هدایت میکند و با این کار، حضور معتادان متجاهر در سطح شهر را کمتر کرده است.
توکیو
نیمکتهای پارک شبها تعطیل هستند
تجمع شبانه مصرفکنندگان الکل در پارک محله شینجوکو در توکیو باعث شکایت ساکنان نزدیک این پارک و خیابانهای اطراف آن شده بود. شهرداری شکل برخی نیمکتهای پارک را تغییر داد و روی بقیه هم موانعی نصب کرد تا کسی نتواند در طول شب روی آنها بخوابد. نصب موانع ضدکارتنخوابی در سالهای 1990در ژاپن شروع شد. شینجوکو یکی از محلههایی بود که بیخانمانهای زیادی داشت و آنها هر شب بعد از تعطیلی مغازهها و کاهش حملونقل عمومی، در کنار پیادهرو چادرهای خود را برپا میکردند. در این مدت چند طرح برای جابهجایی بیخانمانها از خیابانهای اصلی شینجوکو اجرا شد، اما از مدتی پیش موضوع تغییر کرد. حضور بیخانمانهایی که بهدلیل فقر جایی برای زندگی ندارند تبدیل به تجمع عدهای از مصرفکنندگان الکل و مزاحمت آنها برای ساکنان محله شد. شهرداری اعلام کرده است که بخشی از این مزاحمان درواقع خارجیهایی هستند که از مهمانیهای شبانه برمیگردند.
سروصدا ممنوع
شینجوکو 356هزار نفر جمعیت دارد و بخشی از آن ساکنانی هستند که شبها نیاز به آرامش پیدا میکنند و برای تامین آرامش باید خیابانها ساکت باشند. قوانین فضای عمومی در این منطقه زیاد است؛ مثلا شبها نباید ورزشهای پرسروصدا انجام داد و با توپ به دیوارها زد. اسکیتبوردسواری هم در ساعات شب ممنوع است. قبلا بعضی از کسانی که به این پارک میآمدند و تا صبح در آن میماندند، میگفتند که از آخرین سرویس متروی شبانه جا ماندهاند و منتظر قطارهای صبحگاهی هستند، اما مشکل این بود که آنها به مصرف الکل میپرداختند. در شینجوکو نوشیدن الکل در ملأعام آزاد نیست و تجمع شبانه مزاحمان باعث شکایت ساکنان شده بود. حالا شهرداری روی دوسوم سطح نیمکتها، موانع پلاستیکی گذاشته و در اعلامیهای نوشته است که این نقاط بهدلیل سروصدای شبانه و زباله ریختن مسدود شدهاند. بعضی از نیمکتهای جدید هم قوسدار هستند و نمیشود روی آنها خوابید.
سانفرانسیسکو
صف گلدانها در مقابل کارتنخوابها
افزایش تعداد کارتنخوابها در شهر بندری سانفرانسیسکو باعث 2اتفاق متضاد شده است؛ از یک سو برای کارتنخوابها سهمیه نوشیدنی الکلی رایگان درنظر گرفته شد که انتقادهای مردمی را بهدنبال داشت. گروههای حمایت از بیخانمانها هم به این تصمیم اعتراض کردند و آنها را باعث تشدید اعتیاد به الکل و در کنار آن اعتیاد به موادمخدر دانستند و اتفاق دوم هم این بود که نیمکتها و نقاطی که ممکن بود کارتنخوابها از آنها بهعنوان پناهگاه شبانه استفاده کنند، با موانعی مسدود شدند. این موانع بیشتر از همه در محله گرانقیمت پالوآلتو نصب شدند. در خیابانهای واننِس، لارچ و فلورانس، این کار ابتدا با نصب میخهای بزرگ روی لبه باغچهها و پلههای ساختمانها شروع شد، اما از چندماه پیش گلدانهای فلزی بزرگ در نقاطی از پیادهرو که محل تجمع معتادان بودند، قرار داده شدند. این گلدانها بزرگ و سنگین هستند و کاملا مشخص است که هدف از آوردن آنها، جلوگیری از چادرزدن معتادان و خرید و فروش موادمخدر است.
جمعیت بزرگ کارتنخوابها
مشکل کارتنخوابی از سالهای 1980در سانفرانسیسکو وجود داشته است، اما تعداد آنها دائما افزایش پیدا کرده و از سال 2020تا 2024حدود 9درصد بیشتر شده است که سومین جمعیت بیخانمان شهری در آمریکا را تشکیل میدهد. بعضی از صاحبان مغازهها و ساختمانهای تجاری از اینکه کارتنخوابها و فروشندگان موادمخدر در اطراف محل کسب آنها اقامت میکنند، شکایت دارند؛ زیرا باعث کاهش مشتریها میشوند. تحقیق روزنامه سانفرانسیسکو استاندارد نشان داد، تعداد زیادی از گلدانهایی که در پیادهروهاست از طرف شهرداری در این محل قرار نگرفته، بلکه کسبه و ساکنان محلهها آنها را خریدهاند. شهرداری سانفرانسیسکو در اینباره اخطار داده است که حتی با وجود حضور معتادان در یک منطقه، باز هم ساکنان آنجا نمیتوانند بدون تأیید رسمی شهرداری، موانعی را در مسیر حرکت عابران قرار دهند. شهرداری گرمخانههایی برای بیخانمانها دارد، اما ظرفیت آنها کمتر از تعداد بیخانمانهای شهر است.
کارتنخوابها در جهان جایی ندارند
نامناسب کردن فضا و مبلمان شهری برای معتادان متجاهر در شهرهای مختلف دنیا
در همینه زمینه :