بانیان آبادانی محله
موضوع: خیران
موقعیت: خیابان شهید دعوتی، خیابان شهید محبی، خیابان شهید عرب
بریانک زمانی روستایی کوچک بود در حوالی دروازه قزوین. در دل این روستا، علاوه بر زمین‌های کشاورزی، باغ‌های پرمحصول میوه مثل زمرد می‌درخشید. این باغ‌ها اغلب مالکان دست‌به‌خیری داشتند که اهالی و همسایه‌های این باغ‌ها از عنایتشان بهره می‌بردند. بسیاری از قدیمی‌ها معتقدند بانی آبادانی محله و تبدیل شدنش از روستا به شهر همین ملاکان مشهور بریانک بودند که بر حسب نیاز اهالی در رشد و توسعه روستا قدم بر‌داشتند.
سیدرضا میرمحمدی، از اهالی قدیمی محله بریانک، از خیران مطرح و نامداران روستای بریانک یاد می‌کند و می‌گوید: «مرحوم اعتماد از باغداران و ملاکان معروف بریانک بود و سال‌ها در همین محله زندگی می‌کرد و برای تأمین نیاز اهالی در روزگاری که هنوز بریانک روستای کوچکی بود، تلاش‌های زیادی به خرج داد و ساخت مسجد المهدی امروز (اعتماد) در نزدیکی خانه‌اش در خیابان شهید دعوتی، نرسیده به موزه حیات وحش هفت‌چنار امروزی، یکی از خدمات او به اهالی است. نکته جالب هم این است که بیشتر هزینه‌های مسجد، ازجمله هزینه برپایی مراسم، دعوت از مداحان و واعظان و تأمین اقلام غذایی در مناسبت‌های مختلف را خود مرحوم اعتماد عهده‌دار بود.»
محمدی همچنین از مرحوم کریم کمپانی به‌عنوان دیگر خیر محله بریانک یاد می‌کند؛ مردی که بسیاری از زمین‌ها و به‌ویژه باغ‌هایش را به قطعه‌های کوچک‌تری تقسیم کرد و به رایگان یا با قیمت بسیار ناچیز در اختیار کارمندان و اهالی قرار داد تا از این طریق بسیاری از اطرافیانش از چرخه ارباب- رعیتی آن روزگار رها شوند.
این ساکن قدیمی محله بریانک همچنین از مرحوم بانو نیک‌فر و آبادانی کوچه شهید محبی در حوالی چهارراه رضایی تعریف می‌کند و می‌گوید: «اسم سابق خیابان شهید محبی، نیک‌فر بود، چون زمین‌های این خیابان متعلق به بانوی خیری به همین نام بود که همه زمین‌هایش را به قیمت مناسب به اهالی فروخت و بخش زیادی از آن را هم مانند زمین مسجد صاحب‌الزمان (عج) در انتهای این خیابان وقف کرد. مرحوم خانم نیک‌فر حتی در ساخت مسجد هم تا جایی که در توانش بود کمک مالی کرد. البته به جز او، مرحوم مصطفوی هم از دیگر خیران نامدار و معروف محله بریانک قدیم بود. عمده کار این خیران گره‌گشایی از مشکلات مالی اهالی و افراد درمانده محله بود.»
