کهنه ابزار ناکارآمد هراسافکنی
«ترساندن» و «هراس افکندن» از ابزارهای عمده دشمن در مواجهه با مردم ایران بهشمار میرود
«هراسافکنی» یکی از شیوههای فراگیر در چارچوب عملیات روانی دشمن علیه جمهوریاسلامی بهحساب میآید؛ شیوهای که افکارعمومی جامعه را در کانون توجه قرار داده و سیاست «ترساندن مردم» را پیگیری میکند؛ راهبردی که در ماههای اخیر شدت بیشتری گرفتهاست. محور واشنگتن - تلآویو بهدنبال تحولات اخیر در منطقه بهویژه پس از دولت بشار اسد، در حال پیش بردن راهبردهای چندگانه در چارچوب مواجهه با جمهوریاسلامی هستند؛ سیاستی که با موجسواری روی تحولات و وارونهنمایی واقعیتهای میدانی میکوشد از طریق ترساندن مردم، تهران را تحت فشارهای فزاینده قرار دهد تا از این فراخور بتواند اهداف و فعالیتهای توسعهطلبانه را در سطح منطقه پیش ببرد. در چارچوب چنین رویکردی هم بود که رهبرمعظمانقلاب روز یکشنبه در دیدار جمعی از مداحان اهلبیت(ع)، تأکید کردند که «ترساندن» و «هراس افکندن» از ابزارهای عمده دشمن در مواجهه با مردم ایران بهشمار میرود که هدفی اصلی یعنی «مایوس کردن مردم» را پیگیری میکند و مقابله با آن در شرایط کنونی، ضرورتی دوچندان یافته است. محور غربی طی ماههای اخیر از طرح سیاسی - رسانهای متکثری برای پیگیری راهبرد «هراسافکنی» در جامعه ایران سود بردهاست؛ از ترساندن ایرانیان از انتخاب ترامپ و دور جدید سیاست فشار حداکثری گرفته تا مانور تبلیغاتی روی خبرهایی مانند «قصد تلآویو برای حمله به تاسیسات هستهای ایران» همگی از نمودهای سیاست «ترساندن مردم» است که در ادامه به بررسی وجوه مختلف آن میپردازیم.
انتخاب ترامپ؛ ابزار هراسافکنی
رویداد: پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا
رویکرد: کلید زدن فاز تازهای از خبرسازیها و هراسافکنیها با محوریت تبعات پیروزی ترامپ در انتخابات برای مردم ایران
اهداف:
ترساندن و ناامید کردن افکارعمومی داخل ایران از تحولات آینده
ایجاد انتظارات تورمی در سطح جامعه و افزایش فشارهای اقتصادی به ساختارهای اجرایی کشور
تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی برای امتیازدهی در عرصه مذاکراتی
نمونهها:
رضا پهلوی؛ ازجمله چهرههای ضدانقلاب بود که نقش قطعهای از پازل «ایرانهراسی» محور واشنگتن - تلآویو را ایفا کرد و بهدنبال پیروزی ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، در پیامی به رئیسجمهور جدید آمریکا، تلویحاً از او خواست با حمله و اقدام علیه ایران، کمکحال اپوزیسیون باشد.
شبکه تلویزیونی بی.بی.سی فارسی در گزارشی تلاش کرد اینگونه القا کند که آغاز دور جدید ریاستجمهوری ترامپ، با دردسرهایی برای جمهوریاسلامی همراه خواهد بود؛ رویکردی که بیش از هر چیز درپی ترساندن جامعه از روی کار آمدن ترامپ است.
روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» 8آذرماه1403 طی گزارشی مدعی شد که ایران پس از پیروزی ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، برنامه حمله به اسرائیل را متوقف کردهاست؛ ادعایی که پیش از هر چیز در راستای موجسواری تبلیغاتی با پیروزی ترامپ مطرح شد.
واقعیت ماجرا: ترساندن مردم ایران با گزاره «پیروزی ترامپ» در شرایطی است که مقامهای ایرانی طی ماههای اخیر بارها تأکید کردهاند که این اتفاق تأثیری بر رویکردها و راهبردهای ایران نخواهد داشت و برخلاف فضاسازیهای سیاسی - رسانهای، پیروزی ترامپ نمیتواند مانعی در راستای پیگیری منافع و امنیت ملی ایران ایجادکند.
بازی با مکانیسم ماشه
رویداد: طرح ادعای قصد تروئیکای اروپایی برای فعال کردن مکانیسم ماشه
رویکرد: طرفهای غربی و بهویژه تروئیکای اروپایی طی ماههای اخیر با موج سواری بر این ادعا که درصورت ادامه مسیر کنونی در فعالیتهای هستهای ایران، مکانیسم ماشه را در اکتبر2025 فعال خواهند کرد، نمایش تازهای از رویکرد هراسافکنی در جامعه را روی صحنه بردند.
اهداف:
تردیدافکنی درباره مسیر فعالیتهای صلحآمیز هستهای ازسوی ایران
ترساندن جامعه با تأکید بر اینکه با فعال شدن مکانیسم ماشه، تحریمهای شورایامنیت علیه ایران دوباره فعال خواهد شد
تحت فشار قرار دادن تهران در روند مذاکرات برجامی پیشرو
نمونهها:
شبکه تلویزیونی ایران اینترنشنال 22آذرماه1403، با مانور گسترده تبلیغاتی روی بیانیه تروئیکای اروپایی با محوریت «تهدید ایران با فعالسازی مکانیسم ماشه»، به ایفای نقش در پازل غربی «ترساندن مردم» پرداخت.
مجید گلپور، فعال سیاسی ضدانقلاب، 23آذرماه در گفتوگو با شبکه تلویزیونی صدای آمریکا تلاش کرد با تأکید بر آماده بودن تروئیکای اروپایی برای فعال کردن مکانیسم ماشه، افکارعمومی داخل ایران را از تبعات چنین اقدامی بترساند.
واقعیت ماجرا: پیش بردن عملیات روانی محور غربی با کلیدواژه «فعالسازی مکانیسم ماشه» در شرایطی است که تروئیکای اروپایی تلاش میکند با بهرهگیری از ابزار «هراسافکنی»، تهران را در شرایط سخت مذاکراتی قرار دهد؛ این در حالی است که مقامهای ایرانی بارها تأکید کردهاند در مواجهه با چنین اقدامی، واکنش قاطع و متقابلی نشان خواهند داد.
حمله قریبالوقوع به تأسیسات هستهای ایران
رویداد: طرح ادعاهایی درباره حمله به تاسیسات هستهای ایران
رویکرد: فضاسازی رسانهای محور واشنگتن - تلآویو با این ادعا که رژیمصهیونیستی با استفاده از تحولات اخیر در سوریه، با هماهنگی کاخ سفید در حال آمادهسازی بهمنظور حمله به تاسیسات هستهای ایران است.
اهداف:
هراسافکنی در جامعه بهدنبال تحولات اخیر در منطقه
موجسواری روی دروغهای گذشته درباره مؤثر بودن حمله 5آبانماه به اهدافی در داخل ایران
القای تصویر ضعیف از ایران بهدنبال تحولات اخیر
نمونهها:
شبکه عبریزبان «کان» 22آذرماه در گزارشی با موجسواری برای تحولات منطقهای، ادعا کرد نیروی هوایی اسرائیل برای حملات احتمالی علیه تاسیسات هستهای ایران آماده میشود.
روزنامه آمریکایی «والاستریت ژورنال» 23آذرماه با انتشار گزارشی مدعی شد ترامپ در حال بررسی حمله به تاسیسات هستهای ایران است؛ ادعایی که در چارچوب راهبرد «هراسافکنی» در داخل ایران قابل بررسی است.
کامران متین، فعال سیاسی ضدانقلاب 23آذرماه در گفتوگو با ایران اینترنشنال، خط غربی هراسافکنی در میان مردم ایران را پیگیری کرد و مدعی شد که با توجه به شرایط منطقهای، اکنون شرایط برای حمله آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران فراهمتر از قبل است؛ ادعایی که قطعهای از پازل سیاست ضدایرانی محور تلآویو - واشنگتن بهحساب میآید.
واقعیت ماجرا: فضاسازیهای هفتههای اخیر با محوریت آماده شدن رژیم صهیونیستی برای حمله به تاسیسات هستهای ایران، در حالی رویکردهای تبلیغاتی مدنظر را پیگیری میکند که طی سالهای اخیر مقامها و کارشناسان غربی بارها تأکید کردهاند هدف قرار دادن تاسیسات هستهای ایران نهتنها به سادگی امکانپذیر نیست، بلکه تبعات منطقهای و بینالمللی گستردهای را برای آمریکا و رژیمصهیونیستی بههمراه خواهد داشت.
سیاست «فشار حداکثری2»
رویداد: ادامه سیاست فشارحداکثری علیه ایران در دولت دوم ترامپ
رویکرد: تلاش برای ترساندن مردم ایران از اعمال دور تازهای از سیاستهای تحریمی علیه ایران از سوی ترامپ
اهداف:
ناامید کردن جامعه ایران از چشمانداز اقتصادی پیشرو
تحتتأثیر قرار دادن مناسبات اقتصادی و تجاری منطقهای و بینالمللی ایران
ایجاد شکاف میان مردم و حکومت
نمونهها:
رسانه آمریکایی «بلومبرگ» 22آذرماه در گزارشی نوشت که مایک والتز، گزینه منتخب دونالد ترامپ برای مشاور امنیت ملی، وعده داده سیاست فشار حداکثری علیه ایران را بازگرداند.
پایگاه خبری «پلیتیکو» 19آبانماه با پیگیری خط خبری هراسافکنی در میان مردم ایران، مدعی شد چهرههای نزدیک به ترامپ، برای بازگشت سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران آماده میشوند.
پایگاه خبری آلمانی «دویچه وله» 28آبانماه در ادامه خط خبری غربی اخیر، مدعی شد دولت ترامپ قصد دارد سیاست «فشار حداکثری» را با تحریمهای سختتر علیه جمهوری اسلامی ایران احیا کند.
واقعیت ماجرا: تمرکز ویژه رسانههای غربی و ضدانقلاب روی محور «بزرگنمایی تحریمها» و «قدرت دشمنان» در شرایطی است که طی سالهای اخیر مقامهای مختلف غربی و بهویژه دولتمردان آمریکایی بارها تأکید کردهاند که سیاست فشار حداکثری ترامپ در دور نخست ریاستجمهوریاش نهتنها تأثیری راهبردی روی جمهوریاسلامی نگذاشت، بلکه از واقعیتهای میدانی گامهای روبهجلوی ایران در عرصههای متکثر سیاسی، بینالمللی، اقتصادی، امنیتی و... حکایت دارد.
موجسواری روی تحولات سوریه
رویداد: سقوط دولت بشار اسد در سوریه
رویکرد: ارائه تصویر ضعیف شده از ایران و بهویژه محور مقاومت در رسانههای غربی و ضدانقلاب با رویکرد بزرگنمایی قدرت دشمنان
اهداف:
القای تصویر شکست خورده از محور مقاومت
ناکارآمد نشان دادن راهبردهای ایران در سطح منطقه
ایجاد نارضایتی در جامعه با «ترس از آینده»
نمونهها:
شبکه تلویزیونی بی.بی.سی فارسی 21آذرماه با انتشار گزارشی، مدعی شد با سقوط اسد، محور مقاومت دچار شکست سختی شدهاست؛ ادعایی که با واقعیتهای میدانی در تضاد است.
مراد ویسی، فعال رسانهای ضدانقلاب 2دیماه طی گزارشی در سایت شبکه تلویزیونی ایراناینترنشنال تلاش کرد با نادیده گرفتن واقعیتهای جاری بهدنبال تحولات اخیر در سوریه، این اتفاقات را در راستای تضعیف جمهوریاسلامی ایران و ناامید کردن جامعه از آینده تفسیر کند.
واقعیتماجرا: رسانههای عبری - غربی در حالی مشغول تصویرسازی از «محور مقاومت تضعیف شده» هستند که بررسی رسانهها نشان میدهد برخلاف فضاسازیهای رسانهای، محور مقاومت نهتنها ضعیف نشده، بلکه فعالیتها و اقدامهای ضدصهیونیستی در این جبهه پویاتر از گذشته در جریان است.
مصادیق هراسافکنی، ترساندن و ناامیدی
هراسافکنی
تهدید نظامی
انتشار اخبار جعلی درباره حمله قریبالوقوع به ایران توسط برخی قدرتهای خارجی
نمایش ناوها و هواپیماهای جنگی در منطقه خلیجفارس برای ایجاد جو ارعاب
بزرگنمایی تحریمها
القای ناتوانی اقتصادی ایران در مقابله با تحریمها و ادعای فروپاشی اقتصادی
تأکید بر کمبود کالاهای اساسی یا عدمدسترسی به فناوریهای پیشرفته بهدلیل تحریم
ایجاد ترس از آینده
پخش شایعات مبنی بر مهاجرت گسترده متخصصان و از دست رفتن نیروی انسانی نخبه
ترسآفرینی از گسترش بیثباتی اجتماعی و سیاسی
ترساندن مردم از قدرت داخلی و خارجی دشمنان
نفوذ امنیتی
ادعای توانایی نفوذ به سیستمهای دفاعی و امنیتی ایران برای ترساندن مردم از نبود امنیت
برجستهسازی عملیاتهای خرابکارانه کوچک بهعنوان ضعف امنیت داخلی
بزرگنمایی قدرت دشمنان
توصیف رژیم صهیونیستی یا کشورهای غربی بهعنوان قدرتهای شکستناپذیر
انتشار آمار اغراقشده درباره پیشرفتهای نظامی یا اقتصادی آنها
ناامیدسازی از آینده
تضعیف دستاوردهای داخلی
بیارزش جلوه دادن موفقیتهای علمی و فناوری ایران، مانند پیشرفتهای هستهای و پزشکی
کوچک شمردن نقش ایران در معادلات منطقهای و جهانی
پروپاگاندای مهاجرت
تبلیغ گسترده درباره مزایای زندگی در کشورهای دیگر برای نخبهها و جوانان
القای بیفایده بودن تلاش برای پیشرفت در داخل کشور
ایجاد یأس اجتماعی
ترویج این باور که تغییرات مثبت در کشور ممکن نیست
بزرگنمایی مشکلات اقتصادی و اجتماعی و سرزنش مسئولان بهعنوان مقصر اصلی
راهکارهایی برای مقابله
آگاهیبخشی عمومی: انتشار واقعیتها و شفافسازی درباره تواناییها و ظرفیتهای کشور
تقویت امید و اعتماد به نفس ملی: نمایش دستاوردهای واقعی مردم و نخبگان
افزایش وحدت ملی: جلوگیری از تفرقههای داخلی و حفظ انسجام در برابر دشمنان