سبزهمیدان؛ یادگاری از ارگ قدیمی
سردر عالیقاپو با کاشیکاریهای نفیس و تزئینات هندسی زیبا نشاندهنده هنر و شکوه دوره صفوی است
منطقهای که امروزه بهعنوان «سبزهمیدان» شناخته میشود، محل اصلی ارگ بوده است. این میدان که در مرکز شهر قزوین قرار دارد، اکنون به یک فضای عمومی تبدیل شده و یکی از نقاط مهم گردشگری شهر به شمار میرود. در سال ۹۵۴ هجری قمری، شاه طهماسب صفوی قزوین را بهدلیل موقعیت استراتژیک و جغرافیایی آن بهعنوان پایتخت ایران برگزید. با انتقال پایتخت از تبریز به قزوین، مجموعهای از بناهای حکومتی شامل کاخها، باغها و ارگ در این شهر احداث شدند. ارگ قزوین بهعنوان مقر اصلی حکومتی، قلب این مجموعه بود و جایگاه ویژهای در نظام سیاسی و اداری آن دوران داشت.
این ارگ که به نام «سبزهمیدان» نیز شناخته میشود، یک نمونه برجسته از معماری دوران صفوی است و با بهرهگیری از اصول معماری ایرانی و با تکیه بر طرحهای متقارن ساخته شده است. ورودی اصلی ارگ که امروزه به نام سردر عالیقاپو شناخته میشود، یکی از بخشهای برجسته و باقیمانده این مجموعه است.
سردر عالیقاپو، با کاشیکاریهای نفیس و تزئینات هندسی زیبا، نشاندهنده هنر و شکوه دوره صفوی است. این سردر، ورودی باغهای سلطنتی و کاخهای مجلل ارگ بوده که متأسفانه بسیاری از آنها در طول زمان تخریب شدهاند.
ارگ قزوین از چهار طرف با دیوارهای مستحکم و برجهایی در گوشهها محافظت میشده است. درون این ارگ، علاوه بر کاخهای سلطنتی، مکانهایی برای ادارات حکومتی، اقامتگاههای نظامیان و باغهایی زیبا وجود داشت.
کاروان باستانی از دروازه ابریشم عبور کرد
وقتی وارد قزوین میشوید، میدان مینودر با المانی چشمگیر شما را شگفتزده میکند؛ نمادی از شکوه تاریخی این شهر و جاده افسانهای ابریشم. در میانه این میدان، کاروانی از شترها، تاجران و ساربانان، صحنهای از روزگار پررونق گذشته را بازسازی میکند. این اثر هنری که توسط محمدعلی جمالی خلق شده، چیزی بیش از یک مجسمه است؛ روایتی عمیق از تاریخ و هنر. این کاروان، متشکل از ۹شتر بزرگتر از اندازه واقعی، 2ساربان و یک تاجر، کالاهایی مانند فرشهای ابریشمی و ادویهجات و... در حال عبور از نماد دروازه ابریشم هستند. توجه به جزئیات در طراحی این نمادها، از انتخاب نوع شترها تا لباسهای سنتی الهامگرفته از دوره صفویه است و دقت بینظیر سازنده آن را نشان میدهد. این ترکیب هوشمندانه باعث شده که هر بینندهای ناخودآگاه با دیدن آنها به گذشته سفر و شکوه و جلال جاده ابریشم را حس کند. پشت این اثر، داستانی جذاب از تلاش و خلاقیت نهفته است. محمدعلی جمالی، هنرمندی که هنر مجسمهسازی را با زحمت و پشتکار از نوجوانی آموخته، این اثر را در 7ماه تلاش شبانهروزی به کمک شاگردانش خلق کرد. او با اشاره به چالشهای این پروژه میگوید: «تنها عشقی که به این کار داشتم، باعث شد تا ناامیدیها را کنار بگذارم و ادامه دهم.» جذابیت این نماد فراتر از ابعاد هنری آن است. میدان مینودر، بهعنوان ورودی مهم قزوین، اکنون با این اثر به یک جاذبه گردشگری تبدیل شده است. تصاویر این کاروان در شبکههای اجتماعی منتشر میشود و بازدیدکنندگان را از سراسر ایران و جهان بهسوی خود جذب میکند. قدمزدن در میان این مجسمههای سنگی، برشی ماندگار از تاریخ است و گویی قرار است همراه این کاروان به دنیای ناشناخته جاده ابریشم سفر کنید. کافی است چشمانتان را ببندید و خود را در حال عبور از دروازه ابریشم ببینید.