روند ابتلابه‌دیابت شایع‌ترین بیماری غیرواگیر جهان ،در کمتر از یک دهه در ایران2برابر شده است
سبقت غیرمجاز
50/000 بیمار درسال 1400 جان خود را به‌دلیل ابتلا به دیابت از دست دادند
در میان بیماری‌های غیرواگیر در جهان، دیابت شایع‌ترین بیماری متابولیک است که به‌عنوان یک معضل عمده بهداشتی بار اقتصادی و اجتماعی بالایی بر سلامت عمومی در سراسر جهان وارد می‌کند. این بیماری از سوی فدراسیون بین‌المللی دیابت یکی از اورژانس‌های بهداشت جهانی در قرن بیست‌و‌یکم اعلام شده است. براساس اعلام دکتر باقر لاریجانی، رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم «در ایران تعداد بزرگسالان مبتلا به دیابت در سال۲۰۱۶ حدود ۷.۵درصد بود که در ۲۰۲۱ به ۱۰.۴درصد رسید و اکنون بیش از ۱۴درصد است. این در حالی است که از میان افراد مبتلا به دیابت حدود یک‌چهارم از بیماری خود مطلع نیستند.» همچنین براساس اعلام معاونت بهداشتی وزارت بهداشت حدود ۶۹درصد از بیماران مبتلا به دیابت درمان مؤثر دریافت نمی‌کنند، یعنی از هر 3بیمار تقریبا 2بیمار تحت کنترل نیستند. شیوع روزافزون دیابت در ایران ناشی از عوامل گوناگونی مانند سبک زندگی ناسالم، مصرف غذاهای آماده، استرس، کم‌تحرکی و به‌ویژه افزایش وزن و چاقی است که در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته است. موضوع چاقی و دیابت ارتباط نزدیکی با هم دارند و به همین دلیل این عارضه را در دنیا به‌عنوان «دیابزیتی» مطرح می‌کنند. نکته قابل‌تأمل اینکه دیابت و چاقی در گروه‌های سنی کودک و نوجوان ایرانی هم شیوع پیدا کرده و سلامت این گروه سنی را در آینده تهدید می‌کند.
کودکان
دیابت در کودکان می‌تواند اثرات مخربی روی رشد و توسعه آنها داشته باشد. در سنین پایین، سیستم ایمنی و متابولیسم بدن در حال شکل‌گیری است و دیابت می‌تواند این فرایندها را تحت‌تأثیر قرار دهد. کودکان مبتلا به دیابت نوع یک که معمولا در سنین کم تشخیص داده می‌شود، ممکن است با عوارضی همچون مشکلات رشدی، کاهش قند خون (هیپوگلیسمی) و اختلالات شناختی مواجه شوند. این عوارض می‌تواند به مشکلات عاطفی و اجتماعی نیز منجر شود، چراکه کودکان ممکن است احساس انزوا یا تفاوت با هم‌سن‌وسالان خود کنند.
بزرگسالان
در بزرگسالان، دیابت می‌تواند عوارض جدی‌تری ایجاد کند. به‌عنوان مثال، دیابت می‌تواند به بیماری‌های قلبی و عروقی، آسیب به کلیه‌ها و مشکلات بینایی منجر شود. در زنان این عوارض همچنین می‌تواند به شکل اختلالات قاعدگی، ابتلا به عفونت‌ها و مشکلات باروری بروز کند. علاوه بر این، دیابت می‌تواند روی کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد. این بیماری نیاز به مدیریت روزانه دارد که شامل نظارت بر سطح قند خون، رژیم غذایی خاص و در برخی موارد مصرف داروها می‌شود که فشار روانی و اضطراب را به بیماران تحمیل می‌کند.
روان
دیابت همچنین می‌تواند منجر به بروز مشکلات روانی شود. تحقیقات نشان می‌دهد که افراد مبتلا به دیابت به‌ویژه در سنین جوانی ممکن است بیشتر در معرض افسردگی و اضطراب قرار بگیرند. این مشکلات روانی می‌تواند به عدم‌پایبندی به درمان و کنترل بیماری منجر شود و در نهایت کیفیت زندگی فرد را تحت‌تأثیر قرار دهد.
