آخرین «گیلانشاه»

مجید جباری-روزنامه‌نگار

پس از شیر ایرانی، ببر مازندران، فیل سوری و کفتار خالدار، پرنده «گیلانشاه خالدار» پنجمین گونه حیات وحش ایران و جهان در فهرست گونه‌های منقرض شده قرار گرفت و برای همیشه از طبیعت حذف شد. گیلانشاه خالدار، پرنده مهاجری که روزگاری در زیستگاه‌های تالابی شمال و علفزارها یا استپ‌های حاشیه جنوب ایران زمستان‌گذر‌انی می‌کرد به‌دلیل گذشت 30سال از آخرین مشاهده آن و نبود شواهد و دلایل علمی از این پرنده، با اعلام محققان در فهرست گونه‌های منقرض‌شده قرار گرفت. «گیلانشاه خالدار» آخرین‌بار در سال۱۳۷۵ شمسی در مراکش مشاهده شده بود، اما از آن تاریخ به بعد هیچ‌گاه در هیچ‌یک از زیستگاه‌هایش دیده نشد تا این پرنده زیبا و منحصر به‌فرد هم به سرنوشت 600گونه پرنده‌ای که به‌دلیل فعالیت‌های انسانی در سال‌های اخیر منقرض شده‌اند دچار شود. تحقیقات نشان می‌دهد که سرعت انقراض پرندگان در حال افزایش است و اگر روند فعلی ادامه یابد، این نرخ تا پایان قرن جاری، 10برابر افزایش خواهد یافت.

دلیل انقراض
یک نهاد علمی (birdlife) با تأیید خبر انقراض پرنده گیلانشاه خالدار به بررسی عوامل انقراض این پرنده پرداخت و نوشت: «اطلاعات درباره زیستگاه‌ها، محل‌های زادآوری و حتی دلایل انقراض آن نیز بسیار کم است. اما تخریب تالاب‌ها، آلودگی، شیوع بیماری و تغییراقلیم می‌تواند از دلایل انقراض این پرنده باشد.»