گزارش
آغاز عاشقانه‌ترین پیاده‌روی دنیا
جزئیات سفر اربعین امسال که در این روزها، بسیاری درحال آماده‌سازی مقدمات حضور در آن هستند
الناز عباسیان- روزنامه‌نگار
24روز تا اربعین بیشتر نمانده و بسیاری در حال آماده کردن خود برای پیاده‌روی در این مسیر عشق و ارادت هستند؛ مسیری که مرید را به مراد می‌رساند و عهد هزار ساله را تجدید می‌کند؛ عهد آزاده ماندن، آزاده زیستن و زیر پرچم آزادگان ماندن.
برای بسیاری از ایرانی‌ها که قصد زیارت حرم امام حسین(ع) و حضور در مراسم باشکوه پیاده‌روی اربعین را دارند، پرسش‌های زیادی پیرامون مرزها، وضعیت مدیریت سفری که امسال با گرمی هوا مواجه شده، چگونگی ثبت‌نام، اسکان و دریافت ارز زیارتی و نیز وضعیت موکب‌ها در طول مسیر مطرح می‌شود. در ادامه، راهنمایی مختصری از آنچه برای سفر پیاده‌روی اربعین امسال نیاز است ارائه می‌کنیم.
مرزهای ورودی به خاک عراق
بنابر اعلام مقام‌های رسمی، مرزهای زمینی «خسروی»، «شلمچه»، «چذابه»، «مهران»، «باشماق»، «تمرچین» و فرودگاه امام علی(ع) نجف و بغداد در عراق آماده خدمت‌رسانی به زائران اربعین امسال هستند. در اربعین امسال مرز چذابه برای تردد اتباع خارجی درنظر گرفته شده و این مرز با ایجاد زیرساخت‌ها امکان تردد آسان را برای آنها فراهم خواهد کرد. برای خدمات‌دهی در مرز دریایی هم قرار بود امکاناتی ایجاد شود، ولی هنوز عملیاتی نشده است.
قیمت بلیت یک‌طرفه اربعین
زائران مانند سال‌های گذشته از مرز هوایی نیز امکان تردد به کشور عراق را خواهند داشت. بهای کل بلیت یک‌طرفه هواپیما از مبدأ تهران و سایر استان‌های کشور - به استثنای ۹ استان- به بغداد یا نجف اشرف و برعکس حداکثر ۵ میلیون تومان تعیین شده است. به‌گفته احمد وحیدی، وزیر کشور، زیرساخت‌ها در مرزها نسبت به سال گذشته افزایش یافته است و در زمان باقیمانده مشکلات رفع خواهند شد، اما موکب‌داران می‌توانند برای حمل‌ونقل و جابه‌جایی تجهیزات خود از مرز سومار اقدام کنند.
ثبت‌نام زائران در سامانه سماح
ثبت نام از متقاضیان زیارت اربعین حسینی(ع) همزمان با آغاز ماه محرم از ۱۷ تیر در سامانه سماح به نشانی samah.haj.ir آغاز شده است. زائران باید حتما در سامانه سماح ثبت‌نام کنند و با انتخاب بسته بیمه‌ای مورد نظر و پرداخت حق بیمه، خود را تحت پوشش خدمات بیمه قرار دهند. زائران باید گذرنامه معتبر داشته باشند و قبل از شروع ثبت‌نام، تاریخ رفت و برگشت، نوع وسیله نقلیه جهت عزیمت تا مرز و مرز خروجی و مرز ورودی خود را تعیین و در ثبت اطلاعات دقت کنند.
جزئیات بیمه زائران
با توجه به استعلام‌ها و بررسی‌های انجام‌شده، شرکت بیمه‌گر زائران اربعین ۱۴۰۳ انتخاب شده و پوشش تعهدات مالی هر یک از بسته‌ها به شرح ذیل است:
در بسته اول پوشش غرامت فوت به هر علت ۱۰۰ میلیون تومان و غرامت فوت در اثر حادثه ۷۰۰ میلیون تومان، غرامت نقص عضو یا ازکارافتادگی دائم کلی یا جزئی در اثر حادثه تا سقف ۷۰۰ میلیون تومان، پوشش هزینه‌های درمان سرپایی تا ۱۰ میلیون تومان و هزینه‌های درمان جراحی و بستری تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان تعیین شده است.
در بسته دوم پوشش غرامت فوت به هر علت ۱۵۰ میلیون تومان، غرامت فوت در اثر حادثه ۸۵۰ میلیون تومان، غرامت نقص عضو یا ازکارافتادگی دائم کلی یا جزئی در اثر حادثه تا سقف ۸۵۰ میلیون تومان، پوشش هزینه‌های درمان سرپایی تا ۱۲ میلیون تومان و هزینه‌های درمان جراحی و بستری تا سقف ۱۲۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده است.
در بسته سوم پوشش غرامت فوت به هر علت ۲۰۰ میلیون تومان، غرامت فوت در اثر حادثه یک میلیارد تومان، غرامت نقص عضو یا ازکارافتادگی دائم کلی یا جزئی در اثر حادثه تا سقف یک میلیارد تومان، پوشش هزینه‌های درمان سرپایی تا ۱۵ میلیون تومان و هزینه‌های درمان جراحی و بستری تا سقف ۱۵۰ میلیون تومان است.
از اسکان تا تغذیه مهمانان حسینی
خدمات در بخش اسکان اربعین امسال ۱۰ درصد افزایش ظرفیت خواهد داشت. مجید نامجو، دبیر کمیته مشارکت‌های مردمی، اسکان و تغذیه ستاد اربعین در این‌باره می‌گوید: «برای اسکان زائران اربعین امسال نیز همانند گذشته اجازه داریم در طبقات مختلف صحن حضرت زینب(س) در 4 طبقه زائران را مستقر کنیم که هر طبقه برای حدود ۱۲۰ هزار نفر ظرفیت اسکان دارد. همچنین سال گذشته ۱۴۸ میلیون پرس غذا در ۳ وعده توسط موکب‌داران عرضه شد و برای امسال ۱۰ درصد افزایش خدمات در این بخش پیش‌بینی شده است. برابر ابلاغ ستاد مرکزی اربعین ۳ وعده غذا در روز برای ۵ میلیون نفر طبخ خواهد شد.»
عرضه ارز اربعین در ۳ هزار شعبه
براساس اعلام بانک مرکزی، زائران اربعین امسال می‌توانند از هفتم مردادماه تا سوم شهریورماه به 2صورت برخط و حضوری برای خرید ارز اقدام کنند. فروش ارز اربعین، امسال هم مانند سال گذشته به‌صورت دینار است و برای هر زائر اربعین ۲۰۰هزار دینار اختصاص داده شده است. سال گذشته-1402- عملیات فروش ارز اربعین به‌مدت یک‌ماه اجرایی شد و یک میلیون نفر از زائران توانستند ارز خود را خریداری کنند. امسال نرخ ارز براساس نرخ مرکز مبادله ارز و طلای ایران خواهد بود و 7 بانک ملی، سپه، ملت، تجارت، صادرات، پارسیان و پست‌بانک عاملیت فروش ارز را برعهده دارند. زائران می‌توانند از شعب منتخب بانک‌ها در شهرها و روستاها تا ۲۰۰هزار دینار دریافت کنند؛ همچنین دریافت ارز اربعین منافاتی با ارز مسافرتی ندارد و زائران می‌توانند همزمان ارز مسافرتی را دریافت کنند. متقاضیان برای خرید ارز اربعین باید ابتدا در سامانه سماح ثبت‌نام کنند و ثبت‌نام آنها حتما با موفقیت انجام شده باشد. ارز اربعین به افراد بالای ۵ سال تعلق می‌گیرد و برای دریافت ارز باید مدارک و گذرنامه همراه زائران باشد.
عبور زائران غیرایرانی از ایران
در چند سال اخیر تردد زائران غیرایرانی کشورهای همسایه شرقی مانند افغانستان و پاکستان از ایران موضوعیت پیدا کرده است. این زائران از مرزهای شرقی کشور وارد می‌شوند و از مرز چذابه به کشور عراق می‌روند. معبر زمینی دوغارون، ریمدان و میرجاوه پذیرای ورود زائران غیرایرانی به ایران خواهد بود. نامجو در این زمینه می‌گوید: «سال گذشته حدود ۴۰۰ هزار تبعه خارجی وارد ایران شدند، اما امسال عراق اعلام کرده تنها ۵۰ هزار اتباع پذیرش خواهد کرد و از ما درخواست کرده که بیش از این زائر خارجی پذیرش نکنیم. ما امکان پذیرایی از ۵۰۰ هزار زائر را داریم، به‌ویژه آنکه بیشتر آنها در بازگشت به قم و مشهد می‌روند، اما عراقی‌ها اعلام کرده‌اند که تعداد بیشتری را پذیرش نمی‌کنند و بیشتر از این ظرفیت می‌توانند از مسیر هوایی وارد عراق شوند که البته مسئولان ایرانی درحال رایزنی با طرف عراقی در این‌باره هستند.»
42هزار موکب پذیرای زائران
میزبان اصلی اربعین، مردم عراق هستند و ما فقط پشتیبان مردم و موکب‌داران عراقی هستیم. عراقی‌ها در اربعین حدود ۴۰هزار موکب دارند و 2هزار موکب ایرانی در مقابل آن عددی نیست. اینها را دبیر کمیته مشارکت‌های مردمی، اسکان و تغذیه ستاد اربعین بیان کرده و درخصوص ثبت‌نام موکب‌داران ایرانی می‌گوید: «از حدود 2ماه پیش، ثبت‌نام موکب‌داران در سامانه موکب‌داران آغاز شده و ثبت‌نام ساعت۲۴ روز شنبه ۳۰تیر‌ماه پایان یافته است و امکان تمدید آن وجود ندارد. تاکنون حدود ۵هزار و ۲۸۱موکب در سامانه موکب‌داری ثبت‌نام کرده‌اند، اما ثبت‌نام‌های انجام‌شده به منزله حضور قطعی آنها در اربعین نیست. ۱۲۰۰موکب شناسه ملی دریافت کرده‌اند و وقتی شناسه ملی صادر می‌شود می‌توان پروانه صادر کرد. پیش‌بینی می‌شود تعداد موکب‌های اربعین به ۳۵۰۰موکب برسد که بنا بر خوداظهاری انجام‌شده ۱۸۴۸موکب برای خدمات‌دهی داخل خاک ایران و در مسیر حرکت زائران و ۲۰۴۰ موکب برای خدمات‌دهی در عراق اعلام آمادگی کرده‌اند. با عراقی‌ها توافق شده از بیستم ماه محرم (۳۰ تیر) کامیون‌های موکب‌ها از مرزهای خسروی، شلمچه و مهران خارج شوند. تمهیداتی درحال انجام است که خروج کامیون‌ها از مرز خسروی ۲۴ ساعته شود.»
راه‌هایی برای مقابله با گرمای سفر
مصادف شدن اربعین با گرم‌ترین روزهای سال، یکی از سختی‌های این سفر معنوی است که ستاد اربعین اقداماتی در این زمینه دارد. ساخت بیش از ۱۴۵ هزار مترمکعب سایه‌بان و نصب مه‌پاش برای تسهیل تحمل گرما از مهم‌ترین اقدامات ستاد است. همچنین بیش از ۲۰۵ میلیون بطری آب و بیش از یک میلیون قالب یخ و ده‌ها کارخانه تولید یخ برای ایام اربعین پیش‌بینی شده است. موکب‌های درمانی و هلال احمر نیز پذیرای بیماران و گرمازدگان خواهند بود.
